Nieuwe beoordeling grond en baggerspecie

Presentatie over: "Nieuwe beoordeling grond en baggerspecie"— Transcript van de presentatie:

1 Nieuwe beoordeling grond en baggerspecie
Verantwoord hergebruik vraagt meer betrouwbaardheid Jos Vink (Deltares) Tommy Bolleboom (RWS) Eventuele voettekst

2 Een belangrijke wijziging in het nieuwe Bbk van destijds was het kunnen toepassen van grond en bagger zonder vergunning op basis van generieke beleidsregels (samenstellingswaarden). Zeggenschap van belanghebbenden in de omgeving volge niet meer dezelfde (vergunnings)procedure en werd helaas niet meer als vanzelfsprekend ervaren bij de voorbereiding van een initiatief.

3 In 2009 heeft voormalig Minister Cramer van VROM zodanige kritiek gekregen op de risico-onderbouwing van normen voor het grootschalig toepassen van grond en bagger in zandwinputten, dat zij een commissie van deskundigen o.l.v. dijkgraaf Verheijen heeft gevraagd om te adviseren over een verbeterde risicogerichte normstelling voor het toepassen van verontreinigde grond en bagger in zandwinputten. Eventuele voettekst

4 Onderzoeksprogramma diepe plassen
Beloofd aan Tweede Kamer bij aanbieden circulaire diepe plassen Uitvoering tussen begin 2011 en juni 2015 Doel: kennis om een betrouwbaar en eenvoudig generiek kader te maken. Betrouwbaar: Risicogerichte normstelling en uitlegbaar aan burgers Eenvoudig: generieke regels en pas daarna maatwerk In overleg met overheden en bedrijfsleven Dat heeft geresulteerd in een onderzoeksprogramma ‘Grootschalige bodemtoepassingen in diepe plassen’ dat is afgerond in de zomer van 2015 met een rapport getiteld: ‘Milieuhygiënisch toetsingskader voor grootschalige bodemtoepassingen in diepe plassen’, kortweg: MHT. De onderzoekers adviseren om voor metalen een nieuwe extractiemethode voor grond en bagger te gebruiken om de mogelijke effecten in oppervlaktewater en grondwater te beter te beoordelen. Het gaat om een extractie met 0,43 molair HNO3. De minister moet beslissen of zij de wetenschappelijke adviezen van een inmiddels 6-jarig traject overneemt of niet. Een werkgroep diepe plassen is momenteel bezig met de laatste hand voor een voorstel aan I&M. Eventuele voettekst

5 Beter rekening houden met de omgeving: beschermingsdoel oppervlaktewater- en grondwater
Nieuwe normen die aansluiten bij de KRW (BKMW) in eindsituatie Voor diepe plassen ziet het er dan zo uit: Leeflaag: normen die aansluiten bij beschermingsdoel oppervlaktewater of herverontreinigingsniveau sediment. Vullichaam: normen die aansluiten bij beschermingsdoel grondwater (op basis van EU grondwaterrichtlijn) Het gaat om KRW normen voor oppervlakte water voor nutrienten, metalen en organische stoffen. Voor grondwater gaat het om een invulling van het principe ‘voorkomen of beperken van de inbreng van stoffen’ op basis van de grondwater richtlijn Eventuele voettekst

6 Doel = Voldoende bescherming
POC0 POC2 Caw Het uitgewerkte criterium conform drempelwaarde betekent dat de grondwaterkwaliteit voldoet aan de ecologische kwaliteit voor oppervlaktewater en voldoet aan de drinkwaternormen. Als deze waarden lager liggen dan vaak voorkomende achtergrondgehalten in grondwater, dan geldt het achtergrondgehalte als drempelwaarde Het idee is dat de bestaande drempelwaarden en mogelijk nieuw af te leiden ‘drempelwaarden’ (ze zullen deze naam niet dragen) op POC2 niet overschreden mogen worden. De generieke AW, welke voor de drempelwaarden wordt afgeleid, kan worden gebruikt als de concentratie voor het bovenstroomse water bij de berekening van de mate van verdunning. Dit kan wel leiden tot weinig ruimte. Wanneer de drempelwaarde gelijk is aan de AW (bv. arseen), dan kan de drempelwaarde als de bovengrens voor het intredend poriewater worden gezien. Een concentratie van 0 ug/l bovenstrooms veronderstellen zal voor een deel van de stoffen in een verdunningsberekening de best case zijn. Discussiepunt was of het wel wenselijk is dat lokaal in het poriewater (POC1) de interventiewaarde grondwater (het aquatische ER-niveau) wordt overschreden. Uit maatschappelijk en pragmatisch oogpunt is dit afkappen gedaan aan het einde op de interventiewaarde bodem. Caw (Concentratie Achtergrondwaarde grondwater bovenstrooms van de put) POC0: Plain of Compliance in vullichaam (plek waar je afrekent) POC1: onder vullichaam POC2: Benedenstrooms van de diepe plas , gemiddeld over dit vlak wil je dat hier voldaan wordt aan de drempelwaarde. Stroom verontreiniging is dun en wordt in dit vlak dus “verdund”. Verdunningsfactor 1 op 100: Eenvoudig weg: 1 deel uit het vullichaam wordt verdund met 99 deeltjes Caw. Op basis van hydrologisiche modellering is de 1:100 berekend op basis van grote doorlatendheid POC1 Eventuele voettekst

7 Beschermingsdoel vraagt betere risicoschatter
Totaalgehalten van anorganische stoffen, waaronder metalen en P, in grond en sediment worden bepaald via chemische extractie met een sterk zuur. In Nederland wordt daarvoor al geruime tijd de zogenaamde koningswater-extractie (Aqua regia) gebruikt. Dit is een mengsel van salpeterzuur en zoutzuur, dat als mengsel sterker is dan de zuren apart. Bij deze extractie worden alle minerale delen totaal ontsloten, dus ook de metalen die van nature in het kristalrooster van de mineralen zijn ingebouwd en daarom toxicologische geen enkel effect hebben. Deze metalen doen ook niet mee aan een evenwichtsinstelling met het poriewater, en zullen daardoor nooit mobiel worden. Omdat deze extractie geen goede indicator oplevert voor de chemische en biologische beschikbaarheid en mobiliteit van metalen is het van belang dat bij het bepalen van de totaalgehalten alleen dat deel van de metalen in de grond of bagger wordt geëxtraheerd, dat wel meedoet aan een verdelingsevenwicht. Dit houdt in dat de zeer sterke extractie wordt vervangen door een mildere extractie. Inmiddels is breed onderkend (o.a. Brand et al., 2008) dat extractie met een mildere concentratie van salpeterzuur (0,43M HNO3) wel een relatie laat zien met de potentiële beschikbaarheid van de metalen (ook wel genoemd “reactieve fase”), omdat de inerte fracties van de metalen worden uitgesloten. Eventuele voettekst

8 Wat vindt Google ? Aqua Nitrosa

9 1e stap voor diepe plassen
Bestaand voorstel. Leeflaag = afdeklaag, is net als nu 0,5 meter robuust aangebracht Maatwerk? Locatiespecifieke omstandigheden qua kwaliteit Is een eerste stap ! Implementatie voor een verdere inbedding in bodembeleid is voorzien. Eventuele voettekst