Hoeveel weet je eigenlijk?

Presentatie over: "Hoeveel weet je eigenlijk?"— Transcript van de presentatie:

1 Hoeveel weet je eigenlijk?
Seksuele Diversiteit Hoeveel weet je eigenlijk?

2 Wat is de beste betekenis van het woord “homo”?
Vraag 1 Gelijk Scheldwoord Mens Zwakkeling Wat is de beste betekenis van het woord “homo”? Goede antwoord: A “Gelijk” (uit het Grieks”, tegenovergestelde van hetero), C “mens” komt uit Latijn, betekent “mensachtige” (vgl homo sapiens: denkende mensachtige). Sommige mensen leggen “homo”liever uit als “mens”, maar dit heeft niets met homoseksualiteit te maken en drukt soms de wens uit dat de uitleger wil benadrulkken dat we “allemaal hetzelfde zijn” (en misschien een allergie om verschillen te benadrukken). Omgaan met diversiteit en verschillen is echter juiist wat belangrijk is. B en C zijn negatieve bejegeningen, dus niet beste betekenissen. Sta even stil bij het feit dat iemand “homo” noemen negatief is en geen grap. Vraag bijvoorbeeld of iemand het als compliment beschouwt als iemand je homo noemt.

3 Wat bedoelen we met transgender?
Vraag 2 Iemand die zich laat opereren om van geslacht te veranderen Het is een koepelbegrip voor verschillende soorten mensen Een transseksueel die nog geen operatie heeft gehad Een persoon die de traditionele man- en vrouwrolpatronen overstijgt Wat bedoelen we met transgender? Het goede antwoord is B. Onder het begrip transgenders vallen alle mensen die op een of andere manier bezig zijn met van geslacht veranderen of zich niet thuis voelen in het eigen biologische geslacht. Daaronder vallen: mensen die zich niet thuis volene in hun biologische lichaam maar niet willen of kunnen opereren, mensen die een operatiewens hebben, mensen die in transitie zijn voor de operatie, mensen die herstellende zijn van de operatie(s) en mensen die ook na de operatie(s) hun geschiedenis zo belangijk vinden dat ze zich transgender of transseksueel blijven noemen. Een deel van de transseksuelen noetm zich na de transitie niet meer transseksueel/transgender. Antwoord A. is de definitie van transseksueel. Mensen die zich benoemen als onder D. noemen zich vaak “queer” of “genderqueer”. PM: het tegengestelde van transgender is cisgender; dat is dus je thuisvoelen in je biologische gender.

4 Mietjes en manwijven “mietje” = afkorting van “sodomiet” “sissy”
Uit onderzoek blijkt dat jongens die meisjesachtig overkomen het meest gepest worden Ook meiden die doen waar ze zelf zin in hebben en te ‘stoer’ overkomen, worden vaak gepest of raak aangekeken “mietje” = afkorting van “sodomiet” “sissy” “watje” Informatief intermezzo over schelden en discriminatie. Veel jongeren hebben jiet zoveel tegen “”homo’s” maar wel tegen mensen die zich niet volgens traditionele man/vrouwrollen gedragen. Deze slide kan aanleiding zijn om te discussiëren over wanneer de leerlingen zich hierdoor geërgerd of onzeker voelen en om te onderzoeken waarom. Voor achtergroindinformatie, zie het onderzoek “Mietjes moeten we niet” (

5 Wat is interseksualiteit?
Vraag 3 Seksuele belangstelling voor zowel mannen als vrouwen Hermafrodieten Mensen die een vagina én een penis hebben Het lichaam heeft zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken Wat is interseksualiteit? Het goede antwoord is D. Zie ook A=biseksualiteit. B=verouderde term voor een deel van de interseksuelen, uit de tijd dat men nog niet chromosomen en enzymen kon meten maar allen afging op zichtbare lichamelijke kenmerken; deze term wordt nu als beledigend beschouwd. C=incorrect omdat intersekse zpwel kan voorkomen op het niveau van primaire en secundaire, zichtbare en interne geslachtskenmerken, op genetisch niveau (chromosomen), en op het niveau van steroidsynthese (enzymen en hormomen).

6 Wanneer is het woord “homo-seksueel” uitgevonden?
Vraag 4 Niet uitgevonden, het bestond altijd al 552 voor Christus, door de Grieken 631: door de profeet Mohammed 1969: door een Hongaarse psycholoog Wanneer is het woord “homo-seksueel” uitgevonden? Goede antwoord is D; de pyscholoog heette Karl Maria Kertbeny. Hij bedacht het woord omdat hij vond dat je seksuele voorkeur moets onderscheiden van gender identiteit. In die periode dachten veel wetenschappers dat mannen die van mannen houden een “derde geslacht” waren.

7 Waar komt het woord “lesbisch” vandaan
Vraag 5 Les-bi: lessen in biseksualiteit Het Griekse eiland Lesbos De Griekse dichteres Lesbiana Vrouwelijke Griekse krijgers Waar komt het woord “lesbisch” vandaan Het goede antwoord is B. In de Griekse oudheid leefde op Lesbos een volk met vrouwelijke krijgers (in de Griekse mythologie “Amazonen” genoemd). Zowel mannelijke als vrouwelijke krijgers hadden in die tijd vaak warme en ook seksuele vriendschappen en relaties. Op Lesbos was er ook een academie (soort universiteit) voor vrouwen, met aan het hoofd Sappho, die beroemd geworden gedichten schreef. Ze schreef onder meer over haar liefde voor de vrouwelijke studenten.

8 Wat is de seksuele voorkeur van biseksuelen?
Vraag 6 Ze kunnen verliefd worden op beide seksen Ze kunnen niet kiezen tussen mannen of vrouwen Ze zijn ambivalent over hun seksuele voorkeur Ze vinden het prettig om te variëren tussen relaties met mannen en vrouwen Wat is de seksuele voorkeur van biseksuelen? Het goede antwoord is A. Dit gaat op voor de biseksuelen die zich zo noemen. Er zijn veel meer mensen die in de praktijk biseksueel gedrag vertonen of soms fantaseren over seks met iemand van een geslacht dat niet past in hun publiek beleden seksuele voorkeur. Antwoorden B,C, en D hebben betrekking op veel voorkomende vooroordelen over biseksuelen.

9 Vraag 7 LHBTI… Wat is dat? Intermezzo: LHBTI is momenteel de politiek correcte term. In de USA voegt men er nog allerlei dingen aan toe LGBTIQ+ (lesbian, gay, bisexual, transgender, intersex, queer, += en meer). “Queer” staat voor niet in hokjes willen passen. “Q” staat soms ook voor “Questioning” wat betekent dat men het (nog) niet weet. Soms gebruikt men ook “A”=aseksueel en “P”=polyamoureus (openstaan voor mee dan een relatie tegelijkertijd;

10 Kan homoseksualiteit worden genezen?
Vraag 8 Ja Ja, als je erg je best doet Nee Nee, maar je kunt je verlangen wel tegenhouden Kan homoseksualiteit worden genezen? Het juiste antwoord is C. De WHO declassificeerde homoseksualiteit in 1990 als mentale stoornis, nadat dit al veel eerder was gebeurd door de American Psychiatric Association (1974) die de DSM (internationale classificatie van geestelijke ziekten) maakt ( Een beperkt aantal Christelijke psychologen meent desondanks nog steeds dat men door gebed en wilskracht homoseksuele verlangens (kruis van God) kan tegenhouden. Ook in landen waar “de familie” gezien wordt als de enige “gezonde” manier van leven, denkt men dat afwijkingen daarvan ziekelijk zijn.

11 Wordt homoseksualiteit verboden door de Bijbel en de Koran?
Vraag 9 ja nee daar verschillen de meningen over homoseksualiteit bestond in die tijd nog niet Wordt homoseksualiteit verboden door de Bijbel en de Koran? Het goede antwoord is C. In de Bijbel en de Koran staat diverse uitspraken die verbieden dat “mannen bij mannen liggen” en orthodoxe Christenen verklaren het verhaal van Sodom & Gommorha als gaande over homoseksualiteit. In Bijbelse tijden bestond het woord “homoseksualiteit” echter nog niet en dacht men bij seks tussen mannen aan verkrachting en pedoseksualiteit. De verboden op het liggen van “mannen bij mannen” staan in een reeks van rituele verboden, waarvan de andere allang niet meer worden nagevolgd behalve door orthodoxe Joden. Deze verboden waren deels religieus ingegeven (zuiverheid van de priesterkaste) en deels door de noodzaak om in de woestijn en met grote kindersterfte te overleven. Daarom was masturbatie ook verboden. De Koran heeft de verboden en het verhaal over Sodom overgenomen van de Joden.

12 In hoeveel landen is homoseksualiteit verboden?
Vraag 10 73 61 16 13 In hoeveel landen is homoseksualiteit verboden? (er zijn circa 196 landen op de wereld) Goede antwoord is A, zie volgende slide

13 In hoeveel landen is homoseksualiteit verboden?
Vraag 10 Antwoord in 2016: 73 (mannenseks verboden, in 45 landen is ook vrouwenseks verboden) 61 (discriminatieverbod arbeid) 16 (ongelijke leeftijdgrens) 13 (doodstraf) In hoeveel landen is homoseksualiteit verboden? (er zijn circa 196 landen op de wereld) Deze cijfers worden elk jaar in mei bijgesteld door de wereldfederatie van LHBT organisaties. Op kunt u het meest recente rapport vinden en op de ILGA.org website vindt u ook tal van wereldkaarten over hoe landen scoren op diverse voren van (juridische) LHBTI discriminatie. Op gale.info vindt u een wereldkaart over hoe landen omgaan met het recht op onderwijs voor LHBTI.

14 Wat bedoelen we met het woord tolerantie?
Vraag 11 De mate waarin verwerpelijk gedrag toch verdragen wordt Ruimte laten voor verschillende uitingen van meningen, ideologieën en culturen De mate waarin je mag afwijken van de maatschappelijke norm Het accepteren dat iemand anders kan zijn dan jijzelf Wat bedoelen we met het woord tolerantie? Het juiste antwoord is B. Dit is de definitie van de Verenigde Naties. Er kunnen hierover meningsverschillen zijn omdat sommigen “tolerantie” arrogant, neerbuigend en als minimum vinden klinken en “acceptatie” van een hogere kwaliteit vinden. Maar anderen vinden “acceptatie” juist de ondergrens: “ik accepteer dat het bestaat, maar tolereer dat gedrag niet”. In discussies is het belangrijk dat men afspreekt wat men onder woorden als tolerantie en acceptatie verstaat.

15 NORM ideologie mening irritatie minimum tolerantie tolerantie gedrag
Informatief intermezzo: wat is de norm? De norm is een maatschappelijk afgesproken minimum, bijvoorbeeld dat je bij rood licht niet oversteekt of dat je iemand niet ongewenst betast of uitscheld. Buiten de norm heeft iedereen meningen, ideeën, ideologieën en gedrag dat varieert. Die dingen horen bij je waarden en daaruit volgende leefwijze. Als anderen afwijken van jouw waarden, creëert dat soms een gevoel van irritatie, het is dan buiten je “comfort zone”. In hoeverre je met die irritatie kunt omgaan, is je tolerantie. Sommigen willen hun irritatie alleen maar uit de weg gaan of “anders zijnden” verdrijven. Dat is niet erg functioneel in een globaliserende wereld. Je moet met je iritaties leren omgaan. In een democratische maatschappij mag iedereen uiteenl;opende ideeën en leefwijzen hebben. Tolerantie daarvoor is dus een cruciaal onderdeel van democratie en samenleven. Men zegt wel”“Zonder wrijving geen glans”; als iedereen hetzelfde zou zijn, zijn we allemaal klonen en wordt de wereld saai. gedrag idee wrijving

16 Iedereen wil een eeuwigdurende monogame relatie
NORMAAL Openlijk Iedereen past zich aan Als je jezelf niet wilt of kunt aanpassen, doe het dan alleen privé of in het geheim Gender Iedereen is een vrouw OF een man En je moet je zo gedragen Leefwijze Iedereen wil een eeuwigdurende monogame relatie Seks is voor voortplanting Oriëntatie Iedereen is hetero Homo of bi is slecht of moet je uitleggen Informatief intermezzo: het woord “normaal” is de manier waarop mensen zeggen dat je jezelf volgens (hun) norm moet gedragen. In plaats van te accep;teren dat mensen verfschillende visies en leefwijzen hebben, doen ze alsof mensen die niet aan hun waarde voldoen, eigenlijk een minimum norm overschrijden. Dat is natuurlijk een valse voorstelling van zaken, waarmee men andersdenkenden probeert uit te sluiten. Deze slide geeft een overzicht van de als normen (“normaal”) gepresenteerde waarden rond “de norm van heteroseksualiteit”. Vraag de leerlingen of ze voorbeelden kennen van hoe mensen worden uitgesloten op elk van deze domeinen.

17 Wat is moderne homofobie?
Vraag 12 Moderne homofobie is zonder emoties Moderne homofobie is niet gebaseerd op de Bijbel Bij moderne homofobie tolereert men homoseksualiteit maar accepteert het niet Bij moderne homofobie zegt men geen probleem te hebben met homo’s, maar men gedraagt zich anders Wat is moderne homofobie? (tegenovergestelde van traditionele homofobie) Het juiste antwoord is D. Traditionele homofobie kenmerkt zich door een direct en openlijke afwijzing van homoseksualiteit. Vraag bij leerlingen door naar voorbeelden van moderne homofobie. Dat zijn bijvoorbeeld: niet tegen homo;s hebben, maar geen vriend met ze zijn, ze niet populair vinden, niet met ze geassocieerd willen worden, ze niet helpen als ze gepest worden, hopen dat je eigen kind niet zo wordt, er op school geen actie op willen ondernemen omdat het “niet speelt”, “er geen incidenten/vragen zijn”, “het een marginaal onderwerp is”, “we het niet teveel willen benadrukken”.

18 Wanneer voelen LHBT leerlingen zich veilig op school?
Vraag 13 Als andere leerlingen hen er niet mee lastig vallen Als de school een antidiscriminatie reglement heeft Als andere leerlingen vrienden met hen willen zijn en met hen samen willen werken. Als LHBT-emancipatie zichtbaar is op school (voorlichting, Paarse Vrijdag, GSA) Wanneer voelen LHBT leerlingen zich veilig op school? (volgens onderzoek) Het juiste antwoord is D. Uit het onderzoek “Anders in de klas” (2014, bleek dat LHBT leerlingen zich bij uitstek veilig VOELEN als er meer zichtbaarheid is rond seksuele diversiteit. Je zo VOELEN blijkt echter iets heel anders te zijn dan OBJECTIEVE VEILIGHEID.

19 Wanneer zijn LHBT leerlingen veilig op school?
Vraag 14 Als andere leerlingen hen er niet mee lastig vallen Als de school een antidiscriminatie reglement heeft Als andere leerlingen vrienden met hen willen zijn en met hen samen willen werken. Als LHBT-emancipatie zichtbaar is op school (voorlichting, Paarse Vrijdag, GSA) Wanneer zijn LHBT leerlingen veilig op school? (volgens onderzoek) Het juiste antwoord is C. Uit het onderzoek “Anders in de klas” (2014, bleek dat op scholen waar LHBT leerlingen zich veilig VOELEN ook meer op hen gescholden wordt en meer geweld en intimidatie optreedt. Scholen die OBJECTIEF VEILIGER zijn, hebben een lager niveau van negatief gedrag en een hoger niveau van positief, prosociaal gedrag zoals pretig met elkaar omgaan en samenwerken. (A, B en D zijn prima elementen van een goed beleid maar niet genoeg.)

20 Vraag 15 Hulp voor LHBTI leerlingen Straf voor homofobe / transfobe leerlingen Goede afspraken over omgangsvormen op school Goede voorlichting geven De directeur geeft leiding aan de LHBTI emancipatie Wat is de meest effectieve manier om de school veilig te maken? (volgens onderzoek) Het goede antwoord is C. Uit onderzoek van Ton Mooij (maker van de schoolveiligheidmonitor) blijkt dat het niet uitmaakt welke afspraken je precies maakt MET de leerlingen, als je ze maar samen maakt en meteen aan het begin van het schooljaar. En ze daarna natuurlijk samen handhaaft. Helaas is het maken van goede afspraken over omgangsvormen op veel scholen niet veel meer dan een ritueel of mededeling. Antwoorden A, D en E helpen ook, maar hebben elk op zich minder effect dan C. Van B (straf) is aangetoond dat het niet of zelfs contraproductief werkt. Straf heeft alleen zin bij extreem grensoverschrijdend gedrag en dan nog alleen om dat gedrag op dat moment te stippen. De straf nadien heeft weinig effect. Homofobe en transfobe leerlingen hebben eerder voorlichting en eventueel hulp en begeleiding nodig bij het leren omgaan met diversiteit en met hun irritatie.

21 Effectieve methoden Omgeving (omgangsvormen) 60% Zorg 5%
Visie & leiderschap 20% Omgeving (omgangsvormen) 60% Informatief intermezzo: inschatting van de relatieve bijdrage van typen maatregelen op het schoolveiligheidbeleid in het algemeen en rond seksuele diversiteit. Lessen / voorlichting 15%

22 Vraag 16 Dat is hier niet nodig (waarom niet, hoe kan je dat onderzoeken?) Hulp voor LHBT leerlingen (welke?) Goede afspraken over omgangsvormen op school (welke precies, hoe organiseren?) Goede voorlichting geven (wat precies?) De directeur geeft leiding aan de LHBT emancipatie (hoe precies?) Wat zou deze school moeten doen om de situatie van LHBTI leerlingen te verbeteren? Hier is geen “goed” antwoord. Gebruik deze vraag als brainstorm voor ideeën voor verbetering van het schoolklimaat. Laat leerlingen mogelijk is subgroepen weken of volgens het model van een wereldcafé (langs rond tafels over thema’s lopen en bijdragen aan de discussie zolang je het interessant vindt). Gebruik de suggesties om de directie/leerlingenraad/GSA te voeden.