Ruimte voor nieuw leven Leuven, 26 februari 2016 Transformerende gerechtigheid na grove schendingen van de mensenrechten Stephan Parmentier.

Presentatie over: "Ruimte voor nieuw leven Leuven, 26 februari 2016 Transformerende gerechtigheid na grove schendingen van de mensenrechten Stephan Parmentier."— Transcript van de presentatie:

1 Ruimte voor nieuw leven Leuven, 26 februari 2016 Transformerende gerechtigheid na grove schendingen van de mensenrechten Stephan Parmentier

2 Inhoud Bij wijze van inleiding Ernstige schendingen van de mensenrechten Ruimte voor transformerende gerechtigheid? Om niet te besluiten …

3 Bij wijze van inleiding

4 Met een focus op recht en criminologie En raakvlakken naar andere disciplines

5 Ernstige schendingen van de mensenrechten Drie takken van het internationaal recht: -internationale mensenrechten: rechtsregels in vredestijd (statelijke verantwoordelijkheid) VN / OAS / RvE / EU / AU -internationaal humanitair recht: rechtsregels in oorlogstijd (statelijke én individuele verantwoordelijkheid) -internationaal strafrecht: rechtsregels in oorlogs- en vredestijd (individuele verantwoordelijkheid)

6 Ernstige schendingen = -grove inbreuken op de fysieke en morele integriteit van personen -op een massale schaal -voorbeelden: willekeurige arrestaties, folteringen, verdwijningen, moorden, genocide -tegen én door de statelijke instellingen

7 Dominante aanpak: vervolging en bestraffing (‘retributive justice’) -in het internationaal strafrecht

8 -in de internationale mensenrechten

9 Ruimte voor transformerende gerechtigheid? Opgang van de herstelrechtelijke benadering in de criminologie: ‘restorative justice’ (Zehr, Braithwaite, Walgrave, …) -van criminaliteit naar conflict en probleemsituatie -van bestraffing naar discussie over en herstel van de schade -van één naar meerdere partijen -ook voor zware inbreuken

10 Drie componenten (Skelton): -ontmoeting (‘encounter’) -reparatie (‘reparation’) -transformatie (‘transformation’) Drie partijen (McCold & Wachtel) -dader -slachtoffer -gemeenschap

11

12 Transformerende gerechtigheid na ernstige schendingen van de mensenrechten? (‘transformative justice’) (Lederach, Lambourne, Gready & Robins) -verandering van de persoon: verantwoordelijkheid, heling, verzoening, vergeving, compassie -verandering van de samenleving: tolerantie, positieve vrede, verdelende rechtvaardigheid, institutionele hervormingen

13 Voorbeeld: Waarheids- en Verzoeningscommissie in Zuid-Afrika

14 -Sterktes: -waarheid, de weg naar verzoening -forum voor slachtoffers -(conditionele) amnestie -publiciteit en herinnering -Zwaktes: -slachtoffers én daders? -welke reparatie? -en de onderliggende oorzaken?

15 Om niet te besluiten Ernstige schendingen van de mensenrechten en internationale misdaden Meerdere mechanismen van overgangsrecht (‘transitional justice’) Aandacht voor herstelrecht en transformerende gerechtigheid

16 Et misericordia?

17 Dank voor uw aandacht ! Meer informatie: Stephan.Parmentier@law.kuleuven.be www.law.kuleuven.be/linc