Co-creatie in praktijkonderzoek van complexe maatschappelijke problemen Cor van Dijkum Universiteit Utrecht, UvA Kring Andragologie, NOSMO.

Presentatie over: "Co-creatie in praktijkonderzoek van complexe maatschappelijke problemen Cor van Dijkum Universiteit Utrecht, UvA Kring Andragologie, NOSMO."— Transcript van de presentatie:

1 Co-creatie in praktijkonderzoek van complexe maatschappelijke problemen Cor van Dijkum Universiteit Utrecht, UvA Kring Andragologie, NOSMO.

2 Is het u ook opgevallen ?

3 Je kunt naar de individuen kijken Als psycholoog Je kunt naar de groep kijken Als sociaal psycholoog Als antropoloog Als socioloog Is het een probleem ?! Een maatschappelijk probleem ?!

4 Ooit ?! Met Goethe: Wilhelm Meisters Lehrjahre De mens is geboren voor een beperkte situatie, eenvoudige, dichtbije, duidelijke doelen kan hij begrijpen en hij went zich aan, de middelen te gebruiken die hem meteen ten dienste staan.

5 Maar nu ?

6 Er bestaat een reikwijdte van onze zintuigen en een reikwijdte van het handelen waarvoor het individu verantwoording kan afleggen Maar nu ?! De zintuiglijke sfeer is opgerekt door waarnemingsversterkers In Ruimte en in Tijd Rüdiger Safranski, De Groene 3-3-2016

7 Orientatie en Overleving Wetenschap en Onderzoek Het lichaam als meetinstrument en daarover goed nadenken Archimedes in bad

8 Orientatie en Overleving Doel Effect Handelen Inzicht Een eenvoudige Cyclus van Handelen en Onderzoeken

9 Opkomst moderne wetenschap Natuurwetenschappen – Wiskunde – Natuurkunde – Medische wetenschap – Biologie Mens- en Maatschappij wetenschappen – Sociologie – Psychologie – Economie – Pedagogie – ……………… Moderne wetenschappen – Ecologie – Sociale geografie – Andragologie – Organisatiewetenschap – ……………….

10 Empirische Cyclus van Onderzoek Doel Effect Handelen Inzicht Hypothesen Theorie Waarneming Experiment Inductie Deductie Voorspelling Falsificatie en verificatie Geldige Betrouwbare Kennis

11 Regulatieve Cyclus Professionalisering van het Handelen Doel Effect Handelen Inzicht Ingreep Diagnose Plan Evaluatie Probleemstelling Resultaat Bruikbare Kennis Praktijktheorie

12 Onderzoek- en Handelingscyclus Doel Effect Handelen Inzicht Hypothesen (Praktijk)Theorie Waarneming Experiment Probleemanalyse Doelstelling Vraagstelling Probleem Planning van Dataverzameling Methoden van dataverzameling Dataverzameling Data Dataanalyse Hypothesentoetsing Hypothesenontwikkeling Plan van aanpak Aanpakken van het probleem Hypothesen Geldige, duurzame en bruikbare kennis Hypothesen Uitproberen

13 Cocreatie ?!

14 Co-creatie bij Praktijkonderzoek?! Geldige, duurzame en bruikbare kennis Waarbij verwerven, beoordelen en gebruiken van deze kennis ook een leerproces is Voor de onderzoekers en de betrokken actoren Voor ingewikkelde maatschappelijke problemen Te bekijken vanuit verschillende disciplines; zich manifesterend op meerdere niveaus (micro, meso, macro); met meerdere samenhangende verklarende factoren; beïnvloed door verschillende actoren; met soms tegengestelde belangen; zich oncontroleerbaar in de tijd ontwikkelend. Die volgens een aantal wetenschappers wicket zijn en eigenlijk onoplosbaar

15 Co-creatie bij Praktijkonderzoek?! Onoplosbare maatschappelijke problemen?! Kijk naar: Multidisciplinaire, interdisciplinaire en transdisciplinaire kennis Systeem, Transformatie en Doel Kennis Femke Merkx Samenwerken aan werkzame kennis: Methoden en technieken voor kenniscocreatie Rathenau Instituut 2012 Behulpzaam voor het begrijpen van Complexe Maatschappelijke problemen

16 Co-creatie bij Praktijkonderzoek?! Kijk dus naar: Multidisciplinaire, interdisciplinaire en transdisciplinaire kennis Systeem, Transformatie en Doel Kennis Integreren van praktijkkennis en praktijkdoelen Femke Merkx Samenwerken aan werkzame kennis: Methoden en technieken voor kenniscocreatie Rathenau Instituut 2012 Voordracht Femke Integreren van praktijkkennis en praktijkdoelen, hoe doe je dat?

17 Co-creatie bij Praktijkonderzoek?! Onoplosbare maatschappelijke problemen?! Kijk naar geavanceerde onderzoeksmethoden Versterkers van waarneming en samen nadenken Delphi methode Focusmethode Websurveys Gebruik sociale media Gaming en Simulation Voordracht Ben Schouten Kennis ligt op Straat (Citizen Science)

18 Co-creatie bij Praktijkonderzoek?! Onoplosbare maatschappelijke problemen?! Gebruik een interdisciplinaire bril Gebruik de dwarse bril van organisatie wetenschappen Neem de dagelijkse praktijk in het primaire proces als uitgangspunt En creëer daarmee wellicht een transdisciplinaire bril Voordracht Danielle Zandee Co-creatie in praktijkonderzoek naar organisatievraagstukken

19 Co-creatie bij Praktijkonderzoek?! Onoplosbare maatschappelijke problemen?! Geldige, duurzame en bruikbare kennis ! voor Complexe maatschappelijke problemen Handling Societal Complexity Dorien DeTombe Springer Verlag 2015

20 Onoplosbare maatschappelijke problemen?! Geldige, duurzame en bruikbare kennis Over Complexe Systemen ! Systeem theorie als beschrijving van de samenhang tussen delen en geheel Dynamische systeemtheorie als beschrijving van de tijdsontwikkeling van deze samenhang; Beschrijving en onderzoek van feedbackloops Doel Effect Handelen Inzicht

21 Geldige, duurzame en bruikbare kennis Over Systemen ! Dynamische systeemtheorie Herstel Theorie Leventhal Feedback loops

22 Geldige, duurzame en bruikbare kennis Over Complexe Systemen ! Maar Feedback is niet lineair Essentie: Complex systeem Computersimulatie om dat te begrijpen

23 Dynamische Systeemtheorie Computersimulatie om dat te begrijpen Mate van Herstel van 50 gesimuleerde identieke patiënten uitkomend op verschillend niveau van herstel !

24 Veranderende tijden ? Een nieuwe wetenschappelijke visie op verandering Gebruikmakend van Systeemtheorie: Zie de wereld in zijn samenhang Zie het als dynamisch systeem Zie het als complex systeem in ontwikkeling

25 Veranderende tijden ? Constateer dat het oude systeem tegen grenzen oploopt – Wat betreft het klimaat – Wat betreft de economie – Wat betreft onze welvaartsstaat – Wat betreft ons onderwijssysteem – Wat betreft onze zorg voor welzijn en gezondheid Durf anders te denken !

26 Een uitdaging voor wetenschappers Kantelende Systemen !? Kleine oorzaken Grote gevolgen Een vleugelslag van een vlinder in Brazilië kan een orkaan veroorzaken in Japan 1 Rotmans, J., & Horsten, H. (2012). In het oog van de orkaan: Nederland in transitie. Uitg. Aeneas.

27 Veranderende tijden ? Opgave: voor hulpverleners en bestuurders

28 Veranderende tijden ? Opgave: voor patiënten Met hun Ervaringskennis & Ervaringsdeskundigheid

29 Kantelende systemen ?! Kleine oorzaken: Grote gevolgen

30 Wat te doen met deze geavanceerde wetenschappelijke inzichten? Als je rekening houdt met het inzicht in de patronen van verandering kan je er wellicht op SURFEN ANDERS

31 Cocreatie voor Praktijkonderzoek Laten wij samen werken In veranderende tijden en omstandigheden om verder komen met: COCREATIEF PRAKTIJKONDERZOEK VEEL PLEZIER En SUCCES