1 Project voor versterking van het functioneren en het effect van de OR met subsidie ministerie SZW Moed & Vertrouwen (MOVER)

Presentatie over: "1 Project voor versterking van het functioneren en het effect van de OR met subsidie ministerie SZW Moed & Vertrouwen (MOVER)"— Transcript van de presentatie:

1 1 Project voor versterking van het functioneren en het effect van de OR met subsidie ministerie SZW Moed & Vertrouwen (MOVER)

2 2 het onderzoeksproject 7 casestudies ▪2 metaal, ▪2 Verpleging en Verzorging, ▪1 voeding, ▪1 ICT, ▪1 gemeente ▪Totaal: -43 interviews, -47 OR-enquêtes en -139 medewerkers enquêtes Enquête landelijk onder OR-en, respons: 224 MOVER

3 3 het onderzoeksproject Drie hoofdaspecten van menselijke factoren: ▪Individuele motieven van mensen vervat in emoties, overtuigingen, ambitie en houding ▪Competentie: de kennis van mensen en de bekwaamheid tot handelen ▪De organisatiecultuur: de in de organisatie aanwezige normen en regels om mensen tot bepaald gedrag te brengen MOVER

4 4 het onderzoeksproject MOVER Onderzoeksmodel Menselijke factoren : ▪Motivatie ▪Competentie ▪Cultuur Gelegen bij: ∆ ↔ ∆ ↔ ∆ ↔ ∆ ↔ ∆ Mngement & staf / bestuurder / OR / werkleiding / werkvloer Actoren Medezeggenschaps- gedrag Functioneren+effect OR

5 5 Bevindingen op invloed en effect Landelijke enquête met 224 individuele OR-leden:  51%: OR heeft veel invloed binnen de onderneming  49%: OR heeft matig tot invloed binnen de onderneming In de casestudies met 43 individuele OR-leden:  72%: OR heeft veel invloed binnen de onderneming  28 %: OR heeft matig tot invloed binnen de onderneming In de casestudies met typering per case door onderzoeker:  4 OR-en hebben veel invloed binnen de onderneming  3 OR-en minder tot weinig invloed binnen de onderneming Meningen van de achterban in de cases:  47% meent dat eigen OR veel invloed heeft  53% meent dat eigen OR weinig invloed heeft MOVER

6 6 Bevindingen op invloed en effect Effect op besluiten:  5 OR-en hebben waarneembaar effect op personele zaken  3 OR-en hebben waarneembaar effect op arbo en ziekteverzuim  5 OR-en hebben waarneembaar effect op bedrijfsorganisatorische zaken  2 (3?). OR-en hebben waarneembaar effect op bedrijfstrategische zaken  Geen heeft geen enkel waarneembaar effect MOVER

7 7 Bevindingen landelijke enquête Uit de landelijke enquête blijkt: De invloed van de OR wordt in belangrijke mate (38%) verklaard door het gedrag van de actoren en wel door:  Bestuurder  neemt OR serieus,  Functioneert goed in het overleg met de OR  Betrekt OR bij wezenlijke zaken  En wel op een vroegtijdig moment  Geeft goede en tijdige informatie  Bedankt OR-leden voor hun inbreng  MT probeert niet de rol van de OR klein te maken  P&O: open houding naar OR  Financiële Afdeling: ruimte voor info naar OR  De werkleiding: staat achter het OR-lidmaatschap  De collega’s op de werkvloer: brengen onderwerpen aan  Binnen de OR: functioneringsgesprekken en wederzijdse belangstelling MOVER

8 8 Bevindingen landelijke enquête Uit de landelijke enquête blijkt dat: De drie hoofdaspecten van menselijke factoren (motivatie, competentie en organisatiecultuur) voor een belangrijk deel het gedrag m.b.t. medezeggenschap bepalen (65%). Een heel belangrijke rol spelen: 1.Een open organisatiecultuur (kritiek mag en de leiding doet er iets mee, medewerkers kunnen participeren, et cetera), 2.De OR-leden hebben vertrouwen in de goede relatie met de bestuurder, 3.De onderneming is ’veilig’; je wordt er niet uitgegooid om kritiek of een fout (geen ‘angstcultuur’) 4.OR en bestuurder zoeken naar het beste compromis 5.OR-leden hebben zelfvertrouwen (self effacicy-factor) 6.De OR is competent MOVER

9 9 Uit de landelijke enquête blijkt dat: Het hoofdaspect ‘motivatie’ een hele reeks menselijke factoren kent  in dit onderzoek is zelfvertrouwen/zelfverzekerdheid (self effacicy) de grootste, maar andere zijn:  Voorzichtigheid  Eigenzinnigheid  Vertrouwen in de goede afloop (vertrouwen in de directie)  De rug recht houden  Vertrouwen in en verbondenheid met de onderneming  Mate van halsstarrigheid Het hoofdaspect organisatiecultuur laat 2 menselijke factoren zien:  Openheid van de organisatie  Mate van repressie (wel of geen reden voor angst) Bevindingen landelijke enquête MOVER

10 10 Gedragingen van actoren  Aangaande bestuurder is OR meestal positief, maar niet overal op alle punten: Betrekt OR niet overal bij of Te weinig daadwerkelijk stimulerend  Aangaande management en staf: Erg afhankelijk van hoe en in hoeverre de bestuurder deze categorie betrekt bij de medezeggenschap Uitkomsten casestudies MOVER

11 11 Gedragingen van actoren  Aangaande de OR: Vrij vaak is er kritiek vanuit staf en management over strategie van de OR Bestuurder en P&O wensen vaak meer ‘meedenk’ gedrag Eenzijdige samenstelling, waarbij bepaalde categorieën niet in de OR aanwezig zijn, reden tot kritiek vanuit staf en management Kritiek vanuit de achterban is dat er te weinig aan hen gevraagd wordt door de OR aan informatie en naar meningen  Aangaande directe werkleiding en achterban Zouden meer actieve interesse kunnen tonen Vervelend zijn opmerkingen over afwezigheid OR-leden, maar meeste chefs en collega’s onthouden zich daarvan Uitkomsten casestudies MOVER

12 12 De menselijke factoren: motivaties en opvattingen  Theoretisch zou men het vaak eens moeten zijn: OR pro-actief betrokken bij beleidsontwikkeling, denkt mee met bestuurder Opvatting over de beleidsvelden waarop dat moet of kan verschillen vaak tussen de actoren  In de praktijk blijkt dit moeilijk goed vorm te geven: Bestuurder of P&O: OR is te procedureel, te veel toetsen op detail, et cetera OR: bestuurder blijft vaag, of: betrekt ons toch te laat  Moed en wederzijds vertrouwen dat het goed komt, speelt een belangrijke rol; bij bestuurder en OR! Uitkomsten casestudies MOVER

13 13 De menselijke factoren: competenties  Is de bestuurder competent genoeg? Voldoende bevoegd? Voldoende capabel, communicatief en vaardig? Durf om OR te betrekken?  Competentie en bevoegdheid bij MT en stafleden  Competentie van OR-leden Kennis Interesse in strategische vraagstukkern en helikopter view Durf en visie om met de achterban de discussie op te pakken? Uitkomsten casestudies MOVER

14 14 De menselijke factor: cultuur in de organisatie  In de meeste cases is er sprake van een nieuwe en een oude cultuur.  In 5 van de 7 ondernemingen en instellingen betekent dat ook een andere manier van aansturen van de organisatie vanuit de directie; de twee anderen organisaties hebben meerdere verschillende culturen binnen de organisatie  De OR committeert zich aan een van de culturen. Hoe de belangen van medewerkers in de andere cultuur te behartigen?  In 4 van de 7 organisaties is een of zijn meerdere onderdelen niet vertegenwoordigd in de OR. Wat daaraan te doen? Uitkomsten casestudies MOVER

15 15 De uitdagingen 1.Bestuurder en OR hebben het vertrouwen om samen te werken en de moed om kritisch te blijven 2.OR en achterban hebben de moed om met elkaar in discussie te gaan en overwinnen de angst voor repercussies 3.OR ontwikkelt de competenties nodig voor 1. en 2. en voert intern functioneringsgesprekken. MOVER