De werking van een schuifmaat Servi van den Akker Oktober 2000 Versie 0.5
Werking van een schuifmaat Elektronische schuifmaat Schuifmaat met namen van onderdelen Met een schuifmaat kunnen kleine voorwerpen zeer nauwkeurig worden opgemeten. De maten worden opgenomen in millimeters. De nauwkeurigheid waarmee gemeten kan worden is meestal 0,01 of 0,02 mm. Een schuifmaat heeft een vast deel met een millimeter- en een inchschaal en een beweegbaar deel met een schaal voor het aflezen van de decimalen (nonius). Ook bestaat er een elektronische variant, die de maat direkt op een schermpje weergeeft.
Meetnauwkeurigheid van een schuifmaat De nauwkeurigheid waarmee gemeten kan worden is meestal 0,01 of 0,02 mm. Dit staat aangegeven op de beweegbare schaal (zie hierboven). Let wel dat de meetuitkomst dan ook altijd met twee decimalen nauwkeurig aangegeven dient te worden. 14 mm is namelijk heel anders dan 14,00 mm. 14 mm betekent dat de maat ergens tussen 13,5 mm en 14,5 mm ligt. 14,00 mm betekent dat de maat ergens tussen 13,995 mm en 14,005 mm ligt. Deze laatste maat is dan ook veel nauwkeuriger dan de eerste.
Gebruiksmogelijkheden van een schuifmaat Met een schuifmaat kunnen zowel buitenmaten, binnenmaten als dieptes van een voorwerp worden bepaald. Het aflezen gebeurt telkens op exact dezelfde manier. Buitenmaat Binnenmaat Dieptemaat
Aflezen van een schuifmaat Om te beginnen klem je het te meten voorwerp stevig in de bek of tussen de messen. Vervolgens lees je het aantal hele millimeters af op de vaste schaal net links van de nul op de beweegbare schaal (nonius). Let wel, ieder streepje op de vaste schaal is één millimeter. Hierboven is dat dus 14 mm.
Aflezen van een schuifmaat Vervolgens zoek je het streepje op de nonius dat precies tegenover een streepje op de vaste schaal staat. De waarde die bij dat streepje hoort (op de nonius) geeft het aantal tienden en honderdsten van millimeters aan. Op de nonius zien we dat het eerste streepje na de 9 precies tegenover een streepje op de vaste schaal staat. Omdat elk streepje 0,02 mm is betekent dit dat de nonius 0,92 mm aangeeft. De gemeten waarde is derhalve 14 + 0,92 = 14,92 mm.