Leeswijzer bij de bijlagen In deze bijlagen bij het NVZ-strategiedocument Zorg voor 2020 zijn de belangrijkste grafieken en brondocumenten voor u geselecteerd. Deze vormen de basis van het strategiedocument en zijn daar een waardevolle aanvulling op. U vindt de grafieken ook op onze website: De verschillende sheets zijn afzonderlijk te downloaden ten behoeve van eigen presentaties. De grafieken worden op de site tevens regelmatig geactualiseerd.

6. Investeren in duurzaamheid

Investeren in duurzaamheid Bron: World Health Organization and Health Care Without Harm 3 De milieuthermometer zorg presenteert best practices waardoor te behalen winst inzichtelijk is

Globalisering van duurzaamheid (in de zorg) Bron: Monitor Duurzaam Nederland 2014: Verkenning SCP Steeds meer (internationale) afspraken over duurzame energie winning en gebruik, en emissienormen dragen eraan bij dat duurzaamheid hoger op de agenda komt te staan Opwekken van groene stroom 4

Ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid: duurzaamheid steeds meer een integraal onderdeel van b de strategie en bedrijfsvoering 5 Toegepast op de zorgsector betekent duurzaam ondernemen: Op het People-aspect: de persoon die zorg nodig heeft, meer centraal stellen en zelfredzamer maken. Meer aandacht geven aan kwaliteit van leven en (behoud van) gezondheid in plaats van aan ziekte en meer aandacht voor strategisch voorraadbeheer als het om het personeel in de zorg gaat (inzetbaarheid, arbeidssatisfactie, diversiteit); Op het Planet-aspect: energiebezuiniging, zuinig gebruik van grondstoffen, duurzame inkoop en zorgvuldig beleid m.b.t. afvalstoffen; Op het Profit-aspect: meer aandacht voor integraal economisch en duurzaam voorraadbeheer (grondstoffen, materialen en kennis) i.p.v. alleen kosten-batenanalyses. Waar de aspecten elkaar overlappen worden voor de zorg de volgende aandachtspunten zichtbaar: Door Milieu en Mensen te verbinden wordt een stimulerende zorg-en werkomgeving (healing environment) gecreëerd, waarin aandacht is voor de invloed van gebouwen, groen, voeding, licht e.d. op patiënten en personeel Figuur PPP en de gezondheidszorg

Kengetallen milieuprestaties ziekenhuizen De milieuthermometer zorg presenteert best practices waardoor te behalen winst inzichtelijk wordt gemaakt en vergelijkbaar wordt 6 bron: milieubarometer.nl

7 Bron: CE Delft, 2014 Aandacht voor energie-efficiëntie: mogelijke energie besparingen bij toepassing van hoogwaardige leidingisolatie in de utiliteit