Getalbegrip versterken, rekenen tot 100 Yvonne van der Eerden yvandereerden@obdnoordwest.nl M06 466 46064

Agenda Doel sessie Samenhang leerlijn R 100 Reken- strategieën R 100 Actie zwakke rekenaar Ideeën voor in de klas Ideeën voor aan de instructietafel Inleiding Rekenen tot honderd (R100) Beeld van ‘struikelpatronen’ R100 Hulp in de klas - tijdens de les - aan de instructietafel Afsluiting

De leerlijn Rekenen tot 100

Rekenen tot honderd leerlijn groep 1 t/m 4 en 5 Tafels van vermenigvuldiging 2 t/m 5 & 10 Elementair getalbegrip & Resultatief tellen 6 t/m 9 Getalverkenning & Rekenen tot 100 Getalverkenning & Rekenen tot 10 Getalverkenning & Rekenen tot 20

De leerlijn rekenen tot 100 Gr. 3 Gr. 4 Gr. 5 Verkorten, flexibiliseren, automatiseren Verbreding naar splitsaanpak en varia-strategieën Getalverkenning tot 100 Rijgaanpak als basisstrategie

Tussendoel eind groep 4 De leerlingen zijn in staat de moeilijkste opgaven (36+27; 83-46) in ieder geval volgens de rijgaanpak correct op te lossen Ze kunnen dat uit het hoofd; of mbv. tussenstappen in rekentaal of mbv. de lege getallenlijn

Wat betekent dit voor de leerlingen? Gr. 3 Gr. 4 Gr. 5 Verkorten, flexibiliseren, automatiseren Splitsstrategie en varia-strategie Rekenen met tienvouden (36+10, 56-20) en over het tienvoud (36+/-8) Rijgaanpak als basisstrate-gie Tellen sprongen van 10 Getalver-kenning tot 100

Aan de instructietafel met L. Tellen met sprongen van 10 als aparte leerstap, heen en terug, door 100-tal ‘aanloop-fase’ voor rijgaanpak met opgaven als 36+ 20, 36-20, 36+ 7, 36-7 Lege getallenlijn op papier Lege getallenlijn in de lucht Tussenantwoorden op klad (leren) noteren Steeds grotere stappen maken.

Aan de instructietafel met L. Tellen met sprongen van 10: pas op dat het niet ‘patroon oefenen’ is Doe oefeningen vanuit context zoals kralensnoer (steeds 10 erbij/eraf) en ‘portemonnee’ (steeds 10 euro erbij/eraf) Zodat inzicht ontstaat in het waarom achter het patroon van ’23, 33, 43, …’ Laat ze die kennis toepassen bij het rekenen met tienvouden (34+20, 67-40) (Pluspunt, gr. 4) (Rekenrijk, gr. 4)

Hulp in de klas, de leerlijn Aanbeveling: van rijgaanpak op de lege getallenlijn naar rijgaanpak mbv. hulpnotaties / uit het hoofd aparte leerstappen Rijgaanpak mbv. hulpnotaties of direct uit het hoofd Rijgaanpak op de lege getallenlijn als basisstrategie

Hulp in de klas, overgang naar de lege getallenlijn Pas op dat de lege getallenlijn voor de leerlingen niet ‘uit de lucht’ komt vallen Introduceer de lege getallenlijn als een schematische weergave van het 100-kralensnoer Maak ze bewust van samenhang tussen handelingen bij het kralensnoer en handelingen op de lege getallenlijn ‘Wat je met sprongen op de lege getallenlijn doet, doe je met kralen op het snoer’

Hulp in de klas, de rol van het ‘kladblaadje’ Voor sommige leerlingen is de overgang van de lege getallenlijn naar ‘helemaal uit het hoofd’ (te) groot Laat ze tussenstappen in rekentaal te noteren Zodat ze niet meteen alles uit het hoofd hoeven te doen Daarna tussennotaties verkorten

De instructietafel Aanpak rekenen tot 100. Tellen met sprongen van 10 Kralensnoer, eierdozen, rekenrek, geld in de portemonnee Aandacht voor de primaire som: Rekenen met tienvouden 65 + -20 Rekenen over het tienvoud 65 + - 7 Rijgaanpak op lege getallenlijn bij complexe sommen: Kralensnoer + lege getallenlijn 65 + - 27 Geld: op digibord, dan zie je dat het meer (of minder) wordt ook in hoeveelheid (briefjes) E4: moeilijkste sommen 65 + - 27. In groep 5 komt het 100tal erbij dus dan moet het inzicht zitten anders loopt het vast.

De instructietafel Aanpak rekenen tot 100. Overgang mentaal rijgen, hulpnotaties maken, tekenen Lege getallenlijn als notatie Rekentaal leren gebruiken Basisstrategie is rijgen, Splitsend rekenen en omvormen naar hulpsommen vermijden.

De instructietafel Aanpak rekenen tot 100. Wat dagelijks oefenen? teloefeningen getallenlijnoefeningen 3 sommen om de strategie te bepalen positioneeroefeningen flitsoefeningen: met het rekenrek, met de kralenketting, met getalsymbolen.

De instructietafel Verbanden leggen Ziet de leerling het verband tussen het geleerde? - tussen een situatie en een materiaal? - tussen materialen als vingers en rekenrek? - tussen rekenrek en kralenketting? maar ook - tussen vingers (materialen) en een som? - tussen wat hij op school leert en wat hij daarbuiten nodig heeft?

De instructietafel Geschikte materialen Groep 3: Vingers, rekenrek, eierdozen 5, 10 structuur Groep 4: Kralenketting, eierdozen 10 structuur Groep 4 en 5: Dichte eierdozen, gewichten, geld voor 10 structuur: niveauverhoging

Aan de instructietafel Tips Let op de overgang van modellen naar formeel rekenen. Laat de zwakke rekenaar verwoorden hoe ze een som uitrekenen. Kies voor een vaste aanpak. Eerst rijgen en veel later splitsend rekenen.

Rekenen tot honderd (R100) - samenhang R20 en R 1000 http://www.digilijnrekenen.nl

Digilijn: website als “archiefkast’ Web-gebaseerde omgeving van doorlopende leerlijnen rekenen groep 1 t/m 6 Getalbegrip als centrale leerlijn Gelaagde digitale structuur Verdieping doorlopende leerlijnen

Aan het werk…. op school Neem de tijd voor een kijkje bij: Google Chrome: http://www.digilijnrekenen.nl Met het team bijvoorbeeld: “Zoek de leerlijn die centraal staat in jouw groep. Welke ‘stap’ maken de leerlingen nu? Zie je daarbij aanbevelingen?” “Zoek verbindingen tussen de leerlijnen: hebben sommige leerlingen ‘stappen’ gemist?”