Dorien `t Hart Med: HarDo Groepsdynamica

Vandaag Terugblik Indeling presentatie Groepsontwikkeling Voor volgende week…

Groepsdynamica Les 1: Inleiding in de groepsdynamica Les 2: Groepsontwikkeling Les 3: Effectieve samenwerking2.1, , Les 4: Roos van Leary 3.7+ artikelen Roos van Leary en Yohari venster Les 5: Leiderschap en leiderschapsstijlen 4.1, 4.3, 4.4, 4.6 (alleen pg ) Les 6: Besluitvorming en belangenconflicten 6.1, 6.2 (pg ), , Les 7: Team ontwikkeling , 10.5,10.6, 10.8, 10.13

Vraag 1 Het studiegebied van de groepsdynamica komt oorspronkelijk voort uit: a. de gestaltpsychologie b. Filosofie en de praktijkleer

Vraag 2 Mieke is eerstejaars SPH-student. Zij gaat vandaag voor 2 e week naar school. Ze is zenuwachtig want ze weet niet of de docent van haar verwacht dat ze haar boek meeneemt naar de les. Mieke heeft moeite met a. Impliciete normen b. Expliciete normen

Vraag 3 15 mensen zitten in bus 240 richting Rotterdam. Is dit een groep? a. Ja b. Nee

Vraag 4 De bus komt vast te zitten in de sneeuw. De mensen proberen met elkaar een manier te bedenken om uit de bus te komen. Is dit een groep? a Ja b Nee

Vraag 5 Wat betreft groepsdynamica is een mens hetzelfde als een.. a. Aap b. Tijger

Vraag 6 Wat is een pseudogroep? Een groep waarbij leden met elkaar moeten samenwerken, terwijl zij er geen belang bij hebben. Ze zijn in feite elkaar concurrenten.

Vraag 7 Wat is een traditionele groep? Een traditionele groep is een groep mensen die de opdracht hebben gekregen om samen te werken en deze opdracht accepteren. Het samenwerken wordt tot een minimum beperkt en de worden individueel beoordeeld.

Vraag 8 Wanneer is een groep effectief? Als de leden zich in zetten om hun eigen en elkaars succes zo groot mogelijk te maken. De leden geloven dat het succes afhankelijk is van de inspanning van álle groepsleden.

Vraag 9 Wat maakt een groep zéér succesvol? Een zeer succesvolle groep onderscheid zich in de mate van betrokkenheid bij elkaar en bij het succes van de groep.

Vraag 10 Hoe maak je een effectieve groep? 1. Je stelt duidelijke doelen die betrokkenheid vragen. 2. Zorg voor effectieve communicatiepatronen. 3. Zorg dat alle groepsleden betrokken zijn bij het leidinggeven en deelnemen aan de groep. 4. Zorg dat de macht evenredig over de groep verdeeld wordt. 5. Besluitvormingsprocedures moeten passen bij de situatie. 6. Gebruik meningsverschillen nuttig. 7. Zie conflicten onder ogen en los ze op.

Vraag 11 Wat gebeurt er in de eerste fases van groepsontwikkeling volgens Tuckman? 1. In de beginfase worden de regels van de groep bepaald 2. In de conflictfase ontstaan er problemen. 3. In de normerende fase ontstaat er rust 4. in de productieve fase verloopt de samenwerking goed.

Bespreek met je groep Hoe worden wij een effectieve groep? Groep van 4 studenten, Presentatie: Fragment duurt circa 5 minuten Nav filmfragment worden minimaal 5 inhoudelijke vragen opgesteld (MC vragen, open vragen en/of stellingen) waarbij er een koppeling wordt gemaakt met de theorie Er wordt gebruik gemaakt van een PP of Prezi Zorg voor interactie met de klas De presentatie is géén herhaling van het werkcollege

5 fasen van Tuckman

Ontwikkelingsfasen van een groep Tuckman ging uit van groepen zonder leidinggevende of coördinerende rol. Johnssen & Johnssen (2011) gaan uit van 7 fasen 1. Definiërende en structurerende procedures 2. Volgen van groepsprocedures en de onderlinge kennismaking 3. Onderkennen van gemeenschappelijke belangen en het opbouwen van vertrouwen 4. Verzet en differentiatie 5. Betrokkenheid bij groepsdoelen, -procedures en -leden 6. Productief functioneren 7. Afsluiting

Begeleider uitleg geven over de procedures groepsdoelen aan de orde stellen interdependentie tussen de leden tot stand brengen Beginnende groepsleden Wat verwacht men? Wat is het groepsdoel? Word ik geaccepteerd? 1. Definiërende en structurerende procedures

Begeleider Geven van richtlijnen Verduidelijken van doelen Zorg voor samenwerking Beginnende groepsleden Groepsleden leren elkaar kennen (positie, rol) Leren sterke en zwakke kanten groepsleden kennen Volgen van gestelde groepsprocedures Afhankelijk van de leider Groepsleden voelen zich nog niet persoonlijk betrokken bij de groepsdoelen en de andere groepsleden Atlas en Volgen van groepsprocedures en de onderlinge kennismaking

Begeleider Accentueer positieve interdependentie Stimuleer gedrag van vertrouwen in elkaar en zelfvertrouwen Groepsleden Wederzijdse afhankelijkheid (interdependentie) Het onderlinge vertrouwen groeit Gemeenschappelijk gevoel Verantwoordelijkheid nemen voor elkaar 3. Onderkennen van gemeenschappelijke belangen en het opbouwen van vertrouwen Atlas

Begeleider Grenzen aangeven Autonomie erkennen Bemiddel bij conflicten Stimuleer verantwoordelijkheid voor groepsprocedure Groepsleden Cyclus vriendschappelijk / conflict / verbinden Afzetten tegen (autoriteit) leider/groepsprocedures Groepsleden onderscheiden zich van elkaar Voorbeeld: Van der Gijp Voorbeeld: Ruzie modellen 4. Verzet en differentiatie

Begeleider Zorgen voor verantwoordelijk gaan voelen voor groepsdoel en procedure Wordt minder belangrijk Groepsleden Persoonlijke betrokkenheid bij onderlinge samenwerking Groep van de leden i.p.v. groep van coördinator geïnternaliseerde groepsnormen Intrinsieke motivatie Elkaar ondersteunen in einddoel bereiken 5. Betrokkenheid bij groepsdoelen, groepsprocedures en groepsleden  Fase 1 tot 5 duren vaak kort, fase 6 duurt vaak lang  Soms zijn er thema’s die in een groep blijven spelen

Begeleider leider hoeft niet erg aanwezig te zijn in zijn rol/taak Leider wordt consultant Groepsleden Duidelijke groepsidentiteit Autonome groep (zelfsturend) Hoge productiviteit Positieve onderlinge relatie Positieve relatie met de leider Voldoen aan criteria effectieve groep 6. Productief functioneren  Fase 6 wordt niet door alle groepen bereikt. Deze fase duurt vaak wel langer.

Begeleider Signaleer afronding Help de leden bij de overgang van groep naar ….. Groepsleden Doelen zijn bereikt, groep gaat uit elkaar Ambivalente gevoelens Bij hechte groepen (cohesieve groepen) kan het zwaar zijn om de groep af te sluiten 7. Afsluiting Wie is de mo Min 47-49

GROEPSONTWIKKELING Er zijn effectieve en ineffectieve groepen. De productiviteit van een groep wordt bepaald door de wijze waarop de groep gestructureerd is. Door te kijken naar het ontstaan van een groep, kan je oorzaak van (in)effectiviteit vinden Dit is weergegeven in een curve: de groepsprestatiecurve

Groepsprestatiecurve Type groep prestatieniveau Succesvolle groepen Pseudogroepen Traditionele groepen Effectieve groepen

Opdracht: bedenk per soort een voorbeeld uit je eigen ervaring ( thinkpairshare) Type groep prestatieniveau Succesvolle groepen Pseudogroepen Traditionele groepen Effectieve groepen

Nog één keer, maar dan als effectieve groep Effectieve groepen helpen elkaar, zijn betrokken en hun succes is afhankelijk van ieders prestatie. Neem 5 min om de vragen nog een keer voor te bereiden en je mag elkaar helpen.

Voor volgende week… Voor de literatuur van volgende week: zie SHL Effectieve samenwerking 2.1, , We starten met de presentatie! Tot volgende week