Intern vs Extern: Bio vs Systeem Kind in ontwikkeling A Intern vs Extern: Bio vs Systeem
Welkom! Programma Terugblik Focus Systeemtheorie + opdrachten Focus Biologische psychologie + opdrachten Integratie en voorbereiding tentamen
Terugblik Dick Swaab Attributietheorie
Intern of extern? Psychopaten
Focus 1: Systeembenadering Wat weten jullie al?
Systeemtheorie Een theorie over: Hoe een systeem functioneert Hoe een gezin functioneert Uitgangspunten van die theorie: interesse in het grote geheel: gezin i.p.v. Individu eigenschappen van het individu worden bepaald door de omgeving wisselwerking met omgeving staat centraal gedrag wordt door meerdere aspecten beinvloed Jaren ’70: systeemtheorie toegepast binnen gezinstherapie
Mensbeeld Organistisch : Niet de kenmerken van het individu, maar de kenmerken van de relaties tussen individu en omgeving staan centraal. Bio-psycho-sociaal model: Grotendeels gelijk ook systeemtheorie Het gaat om het geheel, kijken naar interactie tussen individu en omgeving.
Systeemtheorieen De strategische stroming in de gezinstherapie van Watzlawick Hoe gaan gezinsleden met elkaar om? Welke patronen zijn er? Hoe communiceren ze met elkaar? De ecologische systeem therapie van Bronfenbrenner Hoe kan je het systeem waarin het individu zich bevindt in kaart brengen? Wat is de invloed van de omgeving op het individu?
Watzlawick Hij omschreef hoe een gezin functioneert: Ieder gezin heeft zijn eigen regels. Gezinsleden geven elkaar feedback: Positief: er komt een verandering Negatief: alles blijft bij het oude Alle gedrag dat gezinsleden laten zien is communicatie. Het is onmogelijk om niet te communiceren. Communicatie heeft een inhouds- en betrekkingsniveau. Soms ontstaan conflicten door interpunctieproblematiek.
Bronfenbrenner Maakt onderscheid tussen verschillende systeemlagen om zo de ontwikkeling van een persoon te beschrijven.
Als je Watzlawick begrijpt dan begrijp je: Positieve en negatieve feedback Kalibrering Trapfuncties Equifinaliteit en multifinaliteit Inhoud/betrekkingsniveau Interpunctie Digitale en analoge communicatie Symmetrische en complementaire interactie
De praktijk Hoe worden psychische problemen verklaard? Strategische stroming: probleem wordt door het gezin in stand gehouden, daarom behandeling van het hele gezin. Ecologische systeemtheorie: er moet gekeken worden naar het ontwikkelingsproces achter de psychische problemen. Praktische toepassingen Kijken naar hoe gezinsleden met elkaar communiceren Kijken hoe gedrag van gezinsleden problemen in stand kunnen houden of verbeteren Aan gezinsleden uitleggen hoe bepaalde problemen ontstaan en in elkaar zitten (psycho-educatie) Kijken hoe de (bredere) omgeving een rol speelt in de ontwikkeling en opvoeding van het kind
Praktische toepassingen Drie toepassingen van de systeemtheorie: Hulpverleningsstrategieën en technieken uit de strategische stroming Expressen emotions en psycho-educatie Multisystemische hulpverlening Video Bronfenbrenner Video Watzlawick Video Miscommunicatie
Focus 2: biologische psychologie Wat weten jullie al?
Biologische pscyhologie Verklaren van menselijk gedrag op basis van biologie (hersenprocessen, genetische basis) Uitgangspunten: Interne factoren Gedrag, gedachten, emoties, motieven correleren met biologisch proces Reductie Oorzaak van gedrag wordt helder door mens uiteen te rafelen in kleine deeltjes (DNA) DNA Stuurt gedrag en ontwikkeling Evolutie Geen principieel onderscheid tussen mens en dier
Mensbeeld (1) Hoe zien biologisch psychologen de mens? Als een product van evolutionaire geschiedenis Beschreven blad met erfelijke bagage Geen baas in eigen brein Met fysische en chemische processen kun je ‘knutselen’ aan de mens Gedrag wordt bepaald door eigenschappen van het organisme. Volgens deze psychologen is de mens niet zelf verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag!
Mensbeeld (2) Mechanistisch Organistisch: Mens uiteen te rafelen in kleine deeltjes Organistisch: Mens is een levend organisme dat zich aanpast aan zijn omgeving Organistische visie komt overeen met het biopsychosociale model: De interactie tussen het biologische, het psychische en het sociale wordt benadrukt
Theorieen over Principes van erfelijkheid, genen, DNA Hersenen de anatomie
Bouwstenen van de hersenen Neuron
Rijping van de hersenen Synaptogenese – groei dendrieten en synapsen; contact zenuwcellen; 80% in de eerste 8 maanden Pruning: na 8 maanden neemt synapsen en dendrieten af Myelinisatie; isolatie axonen – vergroot snelheid infotransport Hormonen; effect van hormonen op hoe de hersenen werken. Bijv. puberbrein en moederbrein
Opbouw van de hersenen Grote hersenen Middenhersenen Achterhersenen
Functies van hersenen Grote hersenen (menselijk brein) Hersenschors (cortex): typisch menselijke kenmerken Hersenkwabben: o.a. persoonlijkheid, planning, concentratie, zintuigen, herinneringen, taal – MEEST ONTWIKKELD Middenhersenen (zoogdierenbrein) Lymbisch systeem: emoties, geheugen, temperatuur en bloeddruk, straffen en belonen Achterhersenen (reptielenbrein) Hersenstam en uiteinde ruggenmerg, ademhaling, hartslag, evenwicht, reflexen – MEEST BASAAL
Hersenen en plasticiteit Plasticiteit: de hersenen zijn in staat om functies die verloren zijn gegaan te compenseren Unieke ervaringen van elk individu zorgen ervoor dat zijn hersenen ook uniek zijn Negatieve invloeden zijn vaak meer schadelijk op jonge leeftijd Hoe de hersenen eruit komen te zien hangt af van: Aanleg en omgeving
De praktijk Psychische problemen als gevolg van gen- omgevingsinteractie, wat kan leiden tot ontregelde biologische processen (hormonen, neurotransmitters) Praktische toepassingen Onderzoek naar de interactie tussen hersenen, gedrag en omgeving Psycho-farmaca (Magnetische) hersenstimulatie
Opdrachten de biologische psychologie Link naar filmpjes Opdracht 2 Opdracht 3 Opdracht 4
Alle stromingen in kaart Hoe hangen de stromingen met elkaar samen? Wat zijn overeenkomsten en verschillen? Vul het schema in om een vergelijking te maken tussen de stromingen.
Voorbereiding tentamen Hoe gaan jullie je voorbereiden? Hoe sta je ervoor? Quiz!
De psychologische analyse van Ariel De systeemtheorie: Er is veel negatieve feedback in het gezin van ariel sinds moeder is overleden. Niemand heeft de moederrol op zich genomen, dus het gezin verkeerd in dysbalans, er is geen homeostase. De dominante vader zorgt voor een zeer complementaire interactie. Zij voelt zich niet thuis in haar huidige ecologie, en wil het liefst haar hele ecologische systeem veranderen. Op micro- niveau; ze wilt een mens worden, op meso-niveau: ze wilt andere vrienden en andere hobby’s zoals dansen op twee benen, op macro-niveau: ze wilt boven het water, op land leven
De psychologische analyse van Ariel Biologische stroming: Ariel is net zoals een transgender, geboren in het verkeerde lichaam. Ze is een transspecies. Als je naar haar hersenen zou kijken met een CT-scan en FMRI, dan zou je waarschijnlijk zien dat haar hersenen lijken op die van een menselijke vrouw dan op een visachtige. De moodswings die ze heeft, soms hyper, spontaan in zingen uitbarstend, en soms somber, doen een bipolaire stoornis vermoeden. Waarschijnlijk te wijten aan een serotonine-tekort of een afwijkende amygdala. Interessant vervolgonderzoek zou zijn om te kijken of haar DNA is veranderd na haar transformatie tot mens. En dat ze kans loopt om een goudvis te baren ipv een baby