Stromingen in de psychologie Hoorcollege 4 Jennifer de Vries-Aydogdu vrije@hr.nl med.hr.nl/vrije
Vandaag Hoofdstuk 4: Humanistische psychologie (tot 4.3)
Terugblik Habituatie Klassiek Conditioneren Operant Conditioneren Model-leren
Als jong student bracht ik er niet veel van terecht Als jong student bracht ik er niet veel van terecht. Ik was gezakt voor mijn propedeutisch examen en zat verslagen op een bankje in een gang nadat ik dat had gehoord. Een ervaren docent kwam langs en zei: "Kop op, zestig procent van de eerstejaars met jouw vooropleiding zakt, maar de meeste halen het de tweede keer wel." Die opmerking hielp mij niet. Een medestudent zag me zitten en zei: "Gezakt?" Ik knikte; hij kwam naast me zitten en zei: "Dat is balen". Zijn medegevoel gaf me steun en ik voelde me minder verlaten en mislukt.
Waarom hielp de op feiten gebaseerde opmerking van de docent niet en het gebaar en de paar woorden van de medestudent wel?
De theorie: humanistische psychologie Reactie op psychoanalyse en behaviorisme ‘Clientgericht’: unieke manier waarop de client dingen beleeft staat centraal Het bewustzijn staat centraal Proces en groei Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor hun leven Eigen ervaringen en belevingen worden in het hier en nu geplaatst Mens wordt opgevat als 1 geheel Doel: bevrijden van eventuele belemmeringen
Geschiedenis Voor de komst van de humanistische psychologie waren er verwante stromingen: Humanisme: opvoeding en onderwijs, de mens kan zelf bepalen wat goed en slecht is Existentialisme: individuele verantwoordelijkheid Fenomenologische psychologie: eigen beleving en ervaringen Gestaltpsychologie: mens is één geheel
Grondleggers Abraham Maslow Carl Rogers
Abraham Maslow Theorie over de hiërarchie van menselijke motivatie Maslow geloofde in een innerlijke groeikracht waardoor mensen zich kunnen ontplooien Je kunt pas jezelf worden als hij in een aantal basisbehoeften is voorzien (behoeftepiramide)
Abraham Maslow
Carl rogers 1e periode Non directieve periode Gaat om de rol van de hulpverlener (wat moet hij niet doen) Uitgangspunten: Client bepaalt doelstellingen van de therapie Therapeutische relatie in het hier en nu
Carl Rogers 2e periode: client-centered (accepteren en respecteren) 3e periode: person-centered (echtheid, onvoorwaardelijke acceptatie en empathie)
Mensbeeld Personalistisch mensbeeld
Carl Rogers Een mens is altijd in ontwikkeling (dynamische persoonlijkheid) Binnen een persoon worden 3 processen onderscheden: - voelen - denken - handelen Nadruk op interactie tussen voelen, denken en handelen
Carl Rogers Interne dialoog: interactie tussen denken en voelen Externe dialoog: interactie met anderen Gezond geïntegreerd individu: als de interne en externe dialoog op elkaar zijn afgestemd
In de pratijk Grondhoudingen Echtheid Onvoorwaardelijke positieve gezindheid Empathie
Gendlin Benadrukt (lichamelijke) gevoelsaspect In therapie moet de cliënt zich richten op de gevoelens die in hem worden opgewekt Methode = focussing
Volgende week