Stemmingsstoornissen Depressieve klachten

Verschil tussen depri en depressief Iedereen voelt zich wel eens gedeprimeerd. Dat is normaal. Middels geleerde coping mechanismen hervindt men de balans na verloop van tijd. Men komt er zonder professionele hulp (soms sterker) uit. Depressief: Men reageert niet meer op natuurlijke wijze. Men is ziek! Zonder professionele hulp duurt het proces langer Voorkomen van depressies: Mannen 13% Vrouwen 21% Als bovendien sprake is van een somatische aandoening stijgt dit percentage naar 36%

Hoe goed worden depressies behandeld? 59% wordt nooit door huisarts of GGZ gezien Men blijft ermee lopen! Slechts 28% van de depressies die door de GGZ gezien worden, wordt medicamenteus behandeld. Hiervan wordt 39% onvoldoende behandeld door onderdosering of therapieontrouw.

Verschijnselen van de depressie • Gedurende vrijwel de hele dag een sombere stemming • Insomnia of hypersomnia bijna elke dag • Anhedonie: verlies interesse, verlies plezier beleving activiteiten. • Buitensporig schuldgevoel. Gevoel van waardeloosheid en hopeloosheid. • Verlies van energie. Voortdurende moeheid. • Verminderd vermogen tot nadenken. Concentratieverlies. Besluiteloosheid. • Verminderde eetlust. Gewichtsverlies > 5%. Amenorroe. • Psychomotore remming of agitatie. • Doodsgedachten, ideaties, pogingen. • Psychotische verschijnselen. (wanen en hallucinaties)

Oorzaken van een depressie Veelal een combinatie van vele factoren Psychische oorzaken Neurotische karaktertrekken, (negatief zelfbeeld) Persoonlijkheidsstoornis ( Alle clusters) Sociale oorzaken Verlieservaringen als rouw, echtscheiding, werkeloosheid, Sociaal isolement (ouderen) Biologische oorzaken Somatische aandoeningen CVA, Parkinson, Endocrien, Infecties Erfelijke factoren, Medicatie: anti-hypertensiva, antipsychotica, corticosteroiden

Behandeling van de depressie “pilletje en praatje” Psychologisch: Steunende- en structuurbiedende gesprekken Psychotherapie (cognitieve herstructurering) Biologisch: Medicijnen: Antidepressiva en benzodiazepinen Activiteiten programma, running therapie Electro convulsie therapie (Shocken) Sociaal: Psycho-educatie: informatie over het ziektebeeld aan patient en familie Ondersteuning en opvang familie

Antidepressiva wat doen ze ?? Antidepressiva: normaliseren van de stemming 1/ Remmen de heropname van die neurotransmitters, die de prikkeloverdracht mogelijk maken tussen neuronen. Door AD blijven neurotransmitters blijven langer in de synaptische spleet door uitblijven heropname in de gliacellen 2/ Stimuleren groei nieuwe neuronen in hypocampusgebied: leren, geheugen en stemming. Enige neurotransmitters: noradrenaline, serotonine, acetylcholine, dopamine, histamine.

Soorten antidepressiva Antidepressiva kunnen ingedeeld worden in klassieke en moderne: 1/ Klassieke Tricyclische Antidepressiva (TCA) Werking: Remmen heropname van noradrenaline en serotonine. Tryptizol, Anafranil, Sinequan, Tofranil 2/ Moderne niet tricyclische Antidepressiva: A/ Selectieve Serotonine heropnameremmers (SSRI) Prozac, Fevarin, Seroxat, Zoloft Serotonine - Noradrenaline heropnameremmers (SNRI`s) Efexor B/ Noradrenerg Specifiek Serotonerg Antidepressivum (NaSSA) Werking: Blokkade presynaptische receptoren van noradrenaline Remeron C/ Mono-amino oxidaseremmers (MAO remmers) Aurorix, Nardil D/ Tolvon

Effecten en bijwerkingen Bijwerkingen op lange termijn bij gebruik AD (SSRI) : Extra-piramidale stoornissen en met name tardieve stoornissen. Sederende AD met antihystamine effecten en Benzodiazepinen beinvloeden het reactievermogen (en dus het rijgedrag) Tolvon en Remeron zijn sterk sederende AD en versterken het hypnosederend effect van alcohol. SSRI`s vertonen geen wezenlijke interactie met alcohol. Bij combinatie wordt het sedatieve effect dus niet versterkt. Bij AD verbetert primair het activiteitenniveau en later de stemming. In deze periode is daardoor een verhoogd risico op suicidaliteit.

Indicatie, werking en effecten Indicatie AD: Werking AD: Depressie, Paniekstoornis, Agorafobie, Boulimia Nervosa. Werking AD: • Therapeutische bloedspiegel wordt bereikt > 10-14 dagen. Keuze AD is in 70% gevallen effectief. AD worden langdurig voorgeschreven (6 tot 24 maanden) Resistentie AD bij 10% populatie. Effecten bij zwangerschap: Onderzoek toont geen nadelige effecten aan bij TCA of SSRI gebruik. AD worden deels uitgescheiden in de moedermelk en bij de zuigeling in het serum teruggevonden.

Depressie, rouw en aanpassingsstoornis Volgens de DSM is sprake van een depressie als van de 9 symptomen binnen een periode van 2 weken 5 of meer aanwezig zijn waarvan tenminste de depressieve stemming of het verlies van interesse/plezier. Rouw Bij rouw spreekt de DSM niet van een depressie. Duurt de rouw langer dan 2 maanden dan spreekt de DSM van een depressie. Depressieve klachten bij rouw zijn steeds te koppelen aan de gebeurtenis. Aanpassingsstoornis Emotionele- en gedragssymptomen in reactie op herkenbare stress veroorzakende incidenten, binnen drie maanden ontstaan, waarbij onvoldoende coping aanwezig om adequaat te anticiperen op incident.

Interactie depressie en somatische aandoeningen Veel lichamelijke aandoeningen kunnen leiden tot een depressie. Endocrien: Addison, Cushing, DM, Hyperthyreoidie, etc Infecties: TB, Encephalitis, Hepatitis, HIV, Postinfluenza etc Tumoren: Longen, Pancreas en CZS etc Neuro: Stroke, Huntington, MS, Parkinson, Epilepsie, Dementie, Medicatie: Barbituraten, B-blokkers, anti-hypertensiva, corticosteroiden etc Overige: Alcoholisme, Amputaties, Vergiftigingen, Graviditeitsproblemen etc Depressieve klachten als predictor voor somatische aandoeningen. Bijv: Kan een ernstige depressie een voorbode zijn van een myocardinfarct. Comorbide complicaties. Ontstaat na een CVA een depressief toestandsbeeld, dan is de kans 3,4 maal zo groot dat de patient binnen 10 jaar overlijdt, dan wanneer zich geen depressie ontwikkeld.

Als u een depressie vermoedt Een depressie is een psychiatrische aandoening waardoor de behandeling kan stagneren en complicaties kunnen ontstaan. Consultatie en diagnostiek door psychiater of geriater. Consultatie van verpleegkundig consulent psychiatrie of geriatrie. Zorgmanagement: aspecten voor adequate behandeling depressie. Multidisciplinaire benadering. Verpleegplan richt zich op interventies op drie gebieden: Voelen, denken en handelen. Familie psycho-educatie geven en betrekken bij zorgproces. Continuïteit waarborgen bij ontslag naar huis of andere

Verpleegkundige interventies en benadering Observeer en informeer patiënt over depressiviteit. Erken dat hij somber is. Bied perspectief en neem de tijd als vriend. Let op vitale functies: Input. Gewicht. RR/P. Defaecatie. Motoriek. Houd rekening met verminderde concentratie. Leg dingen vaker uit. Let op slaap-waak ritme. Overdag uit bed. Dagprogram. Stimuleer ADL. Lezen krant. Houd rekening met vermoeidheid. Patient wil wel maar kan niet. Positieve feed-back over hetgeen hij doet. Betrek in sociaal gebeuren. Geen eenpersoonskamer. Betrek familie. Psychoeducatie over depressief toestandsbeeld. Als hij erg somber is, informeer naar doodsgedachten. Overleg met teamleden. Zorg dat je er niet alleen voor staat.

Dank voor uw aandacht Voor meer informatie of consultatie kunt u contact opnemen met Sita Faber, Ebo Koster C.P.V.ers, Tel: 7205

Dank voor uw aandacht Voor meer informatie of consultatie kunt u contact opnemen met Sita Faber, Ebo Koster C.P.V.ers, Tel: 7205