(Ped)agogiek Hoorcollege 1 Jennifer de Vries-Aydogdu vrije@hr.nl med.hr.nl/vrije

Vandaag Wat is een hoorcollege Regels Uitleg module Inleiding

Hoorcollege: hoe en wat Hoor-en werkcollege’s Waarom?? - Grote lijnen - Wat is belangrijk - Voorbeelden + toelichting - Luisteren naar uitleg - Houvast in studietempo en planning

Hoorcollege: hoe en wat

Hoorcollege: hoe en wat Volgorde van effectief studeren: Lezen Hoorcollege (luisteren + aantekeningen maken) Werkcollege (doen) Lezen, samenvatten Leren, studiegroep Herhalen, herhalen, herhalen!

Hoorcollege: hoe en wat Wat neem je mee?

Hoe niet?

Wat mag wel en wat mag niet??? Regels Wat mag wel en wat mag niet??? Wel Niet

De module: inleiding in de (ped)agogiek Studiehandleiding op n@tschool

Leerdoelen Verschillende theorieën Veranderingsprocessen Professioneel werken Pedagogische processen en stagnerende opvoedingssituaties

Literatuur Boeken & Artikelen op N@tschool → Alles is toetsstof

Planning Week 2 t/m 9: hoorcollege Week 2 t/m 8: werkcollege Week 8: inleveren thuisopdracht Week 10: toets

Toetsing Schriftelijke toets - 60 MC vragen Thuisopdracht (voorwaardelijk)

Werkt dit???

Agogiek = de leer van het doen veranderen van mensen Door te begeleiden, helpen of beïnvloeden van het veranderingsproces

Pedagogiek Orthoped-agogiek Geront-agogiek 17

Bespreek met de persoon naast je: Hoe oud ben je? Ben je sinds je geboorte veranderd? Heb je de laatste paar jaar een verandering ondergaan? Wie of wat was daarop van invloed? En: heb je wel eens iemand geholpen om te veranderen?

Kenmerken van agogie Psychosociale verandering Beroepsmatig Doelgericht Systematisch Bewust Gewenst Vrijwillig Eenzijdige beïnvloeding (jong)Volwassenen

Definitie Agogiek is de leer van eenzijdige, systematische, doelgerichte, beroepsmatige beïnvloeding die gericht is op het bereiken van een meer wenselijk geachte psychosociale situatie van (jong) volwassenen die zich van deze beïnvloeding bewust zijn en die deze situatie ook nastreven

Verandering = verschil tussen oude en nieuwe situatie

Verandering Vervangen ↔ Toevoegen Negatieve ↔ Positieve uitgangssituatie Niet veranderen Incidenteel ↔ Structureel

Cliënt / cliëntsysteem / doelgroep Alternatieve benamingen voor ‘cliënt’: In ziekenhuis Bij cursussen of trainingen In de pleegzorg In de ouderenzorg … Patiënt, pupil, bewoner, deelnemer, cursist, pleegkind, cliënt, … Cliëntsysteem? Een groep, bijvoorbeeld kind, ouders en broertjes en zusjes 23

Beroepen en velden Agogie centraal Agogisch aspect Werkveld

Vraag In welke beroepen staat agogie centraal en in welke beroepen is er sprake van een agogisch aspect? Maatschappelijk werker arts mental coach sociaal-cultureel werker psychotherapeut leraar verpleegkundige

Antwoord Agogie centraal agogisch aspect Mental coach Arts Sociaal cultureel werker Leraar Psychotherapeut Verpleegkundige Maatschappelijk werker

Niveaus van psychosociaal functioneren 4 soorten cliëntsystemen: Individuele personen Groepen Organisaties Grotere samenlevingsverbanden

Ik zou helemaal niets in mijn leven willen veranderen! 10 minuten pauze Om in de pauze over na te denken… Ik zou helemaal niets in mijn leven willen veranderen!

Vervolg hoorcollege 4 soorten cliëntsystemen: Individuele personen Groepen Organisaties Grotere samenlevingsverbanden 30

Grotere samenlevingsverbanden Gaat over: Nederlandse samenleving Regionale groepen/gemeenschappen ‘Categorieën mensen’ → doelgroep i.p.v. cliënt!

Agogen in en met de samenleving Veel soorten ‘agogen’ Voorbeelden:

Veranderen op macroniveau Aspecten van een samenleving op macroniveau: - cultuur - sociale structuur - besluitvorming http://www.youtube.com/watch?v=SV46UQihLuc

Psychosociale aspecten macroniveau Bijvoorbeeld: Gewoontes Wetgeving Taal Machtsverhoudingen Alles onder de noemer cultuur

Sociale structuur Groep = meer dan individuen → contact volgens vaste patronen → onderlinge verbindingen = sociale strucuur Je kunt tot meerdere sociale structuren behoren

Sociale structuur Woonomgeving is een sociale structuur → rol verandert met de tijd Er is vrijheid om te bepalen tot welke sociale structuren je wilt behoren Nadelen hiervan: - vereenzaming ‘minder socialen’ - omgaan met ‘gelijken’ door negatieve en positieve selectie

Even over nadenken: Hoe zou negatieve selectie de toename van hangjongeren kunnen verklaren??

Antwoord ‘Gemengde’ gemeenschappen beïnvloeden elkaars denken en gedrag en corrigeren elkaar Differentiële associatie: het bekrachtigen van fout gedrag doordat men meer positieve dan negatieve reacties krijgt

Sociale stratificatie = Gelaagdheid van de samenleving Vroeger: standen en klassen – hoger/lager → hangt af van geboorte Nu: meer sociale mobiliteit – SES → hangt af van het socialisatieproces

Besluitvorming In Nederland: democratisch Ander voorbeeld: dictatuur

Verklaren van maatschappelijke veranderingen Technologische ontwikkelingen Economie Maatschappelijke conflicten Onderlinge aanpassing Mislukte integratie Geplande verandering

Weerstand tegen verandering Complexiteit en verwevenheid Zekerheid van het bestaande Gevestigde belangen Ideologie Vanzelfsprekendheden Onaffe troep Zondebokken

Invalshoeken voor verandering Voorlichting Actie voeren Overleg, onderhandeling en politiek Hulpverlening en scholing Samenlevingsopbouw Overtuigen en de publieke opinie beïnvloeden Gedragssturing 44

Strategische wegen bewandelen Sleutelfiguren, sleutelgroepen, sleutelinstellingen Publiciteit Infrastructuur opbouwen 45

Recente veranderingen in de samenleving De (pedagogische) ‘civil society’= maatschappij van (opvoedende) burgers 46

De Winter Ouders moeten meer op zichzelf en elkaar vertrouwen in plaats van steeds afhankelijker te worden van experts.

Achtergronden: 48 De vraag naar hulpverlening stijgt… Verklaring: ouders hebben het gevoel dat ze tekortschieten druk van buitenaf beeld in de media Gevolg: kinderen worden een ‘private worry’ Plus: er bestaan vooral kerngezinnen en steeds minder traditionele gezinsverbanden (minder steun) 48

Oplossing: Ouders moeten uit de vicieuze cirkel stappen… …ze moeten elkaar helpen = basis van de civil society En de overheid? Regelt de randvoorwaarden 49

Hoe kun je aan (pedagogisch) burgerschap werken? Ouders moeten samenwerken Betere verbindingen ouders & school Gelijkwaardigere relaties ouders & hulpverleners Overheid moet zich minder ‘bemoeien’ maar voorwaarden scheppen. 50

Hoe? 51 1. Verbetering pedagogische kwaliteit van de leefomgeving: beleid gericht op ontwikkeling gezondheid, talent, participatie, burgerschap, goede opvoeding, eigen kracht. 2. Opbouw samenhang zorgstructuur: Niet overnemen maar versterking van de opvoeding en áls overname nodig is; goede besluitvorming en kwaliteit. 51 Meer informatie: http://www.slideserve.com/connley/contouren-van-een-nieuw-jeugdstelsel

De overheid faciliteert en schept voorwaarden Het creëren van ontmoetingskansen Bestaande activiteiten versterken Bestaande activiteiten verduurzamen Voorlichting en thema-avonden CJG 52 52

Project ‘Allemaal opvoeders’ Het creëren van kansen voor ontmoeting en netwerkvorming Het stimuleren van de dialoog over opvoeden Het bevorderen van een pedagogisch buurtklimaat De denkwijze en houding van beroepskrachten veranderen Volg de praktijk in de wijk! 53 53

Voorbeelden: 54 Eindhoven: netwerk van (Marokkaanse) ouders Enschede: onderlinge sociale steun Groningen: versterken informeel netwerk Haarlemmermeer: uitwisseling opvoedervaringen Houten: eigen kracht en onderlinge steun Loon op Zand: samenwerking met brede school Maastricht: opvoeders ondersteunen Sittard/Geleen: vraaggericht werken Tilburg: brede school als spil Utrecht: ouders wisselen informatie uit Zaanstad: ouders ontmoeten elkaar 54