Alvin Plantinga Geloof op zoek naar inzicht Fides quaerens intellectum

Programma vanavond  Algemeen: geloof en wetenschap  Where the conflict really lies

Geloof op zoek naar inzicht  Start in het geloof: want dat is waarheid  Geloofsverantwoording  Vraag dat ook van ongeloof

Verloren zoon   ‘De wetenschap is in mijn optiek een kind van het Christendom maar is als jongste zoon op zich zelf gaan wonen. Helaas. Het zou mooi zijn als hij terug zou keren.’   Beeld gebruikt N.T. Wright voor moderne historische onderzoek naar Jezus

Populair beeld: Conflict!  Niet verloren zoon maar:  Conflict tussen geloof en wetenschap  Bv historicus White: in 1896: ‘Een geschiedenis van de oorlog tussen wetenschap en theologie’  Historisch onderzoek na 1950 toont aan: conflictmodel veel te simplistisch

Ooit afgevraagd:  Waar is natuurwetenschap opgekomen?  Dus niet wiskunde  Systematisch empirisch natuuronderzoek?  Waar eerste universiteiten ontstaan?

Christendom gunstig opkomst natuurwetenschap 1. Schepping waardevol <> boeddhisme 2. niet iets goddelijks <> Java, ook Grieken 3. niet noodzakelijk <> Grieken, islam 4. vertrouwen in kenvermogen <> naturalisme 5. sfeer van nieuwsgierig onderzoek <> islam

Illustreren: Philiponus  2 niet iets goddelijks <> Java, ook Grieken  Johannes Philiponus ( )  Verwerpt tweedeling in kosmos vergankelijk <> onvergankelijk vergankelijk <> onvergankelijk  Sterren dus gewoon uit onze 4 elementen  Simplicius Neoplatonist: betweterij en ontering van het goddelijke!  Werkt door: kracht scheppingsidee

Illustreren: Tempier  niet noodzakelijk <> Grieken, Islam  1277 Bisschop Tempier: veroordeling  Hemellichamen hoeven niet te cirkelen

illustreren  Philiponus, Roger Bacon, Albertus Magnus, Duns Scotus, Francis Bacon: pioniers in de experimentele methode  Johannes Kepler, Robert Boyle, Blaise Pascal, Isaac Newton, Michael Faraday, James Maxwell, Johannes van der Waals en Cees Dekker, Dennis Alexander

Robert Boyle (1627 – 1691)  Wet van Boyle: PV = Constant  Oppervlakkige natuurstudie…. (Bacon)  Kosmos = machine (onderhoudt God!)  Kosmos = tempel  God offer van lof brengen, met hele schepping mee! met hele schepping mee!  Laboratoriumwerk = tempeldienst

James Maxwell ( )  Boven laboratorium: Psalm 111: 2 2 Machtig zijn de werken van de HEER, wie ze liefheeft, onderzoekt ze.  Maxwellvergelijkingen: basistheorie elektromagnetische verschijnselen

Beroemde tegenvoorbeeld  Galilei (1564 – 1642)  Ptolemeïsche en Copernicaanse wereldbeeld  Niet puur geloof <> wetenschap  Oppervlakkige historische kennis…..

Conclusie  Oorlog / conflict metafoor onhoudbaar  Wetenschap jongste zoon van geloof

Naturalisme gunstig?  Kenvermogen wel betrouwbaar?  gegeven blinde evolutie en materialisme?  Paar atheïstische getuigen: Nietzsche:  Alleen als we vooronderstellen dat er een God is, is de zoektocht naar waarheid een begaanbare weg. Als we zoiets terzijde schuiven, is de vraag gerechtvaardigd of misleid worden niet hoort bij de basisconditie van het leven.

Patricia Churchland  Beroemd Mind-body filosofe:  A nervous system enables the organism to succeed in the four F’s: feeding, fleeing, fighting and reproducing. Truth, whatever that is, definitely takes hindmost. (waarheid komt het laatst)  Net zo: Thomas Nagel, Darwin

Vraag:  Kenvermogen wel betrouwbaar?  gegeven blinde evolutie en materialisme?  Oftewel: zaagt naturalisme niet de tak door waar het zelf op zit? Want naturalisme is toch een theorie? Wat vind je van een theorie die tot het inzicht leidt dat alle theorieën onbetrouwbaar zijn?

Alvin Plantinga  Fries voorouders, geboren 1932 Michigan  Kringen Christelijk gereformeerd  Wayne University  Calvin College  Notre Dame University  ‘To Alvinise’

Filmpje

Werk in:  Kentheorie:  Rationeel om in God te geloven?  Beroemde ‘zelfde boot’ argument  Metafysica:  Nature of Necessity  Wetenschapsleer:  Augustiniaanse visie: stad Gods, stad wereld

Waar het conflict echt ligt…

Inhoud: Wetenschap heeft:  Oppervlakkig conflict met geloof  Op diepte harmonie met geloof  Oppervlakkig harmonie met naturalisme  Op diepte conflict met naturalisme  Weer Francis Bacon dus…..oppervlakkige

Inhoud: 1 conflict met geloof?  Op diepte conflict met geloof?  Dawkins ‘bewijs’  Freud: wishfull thinking (evolutionaire variant)

Dawkins: bioloog!  The Blind Watchmaker  Claim:  Evolutie toont aan dat er geen ontwerp is in het universum  inderdaad conflict geloof <> wetenschap!

Bewijst hij wat hij zegt?  Beweert dat hij aantoont dat het niet hoogst onwaarschijnlijk is dat blinde evolutie deze wereld kan verklaren.  Argumentatie vertoont veel gaten….  Maar stel dat hij het aantoont:

Argumentatie lekt  Niet hoogst onwaarschijnlijk dat blinde evolutie deze wereld kan verklaren  Niet hoogst onwaarschijnlijk dat p  Dus p  Volgend jaar salaris opslag!

Freudiaanse argument:  Jij hoopt op een teddybeer in de hemel  Religie geeft evolutionair voordeel Geraamte van dit argument:  Omdat je het hoopt, bestaat het niet  Omdat iets evolutionair voordeel geeft..  Argument is ondeugdelijk (circulair)

Inhoud: 2: harmonie met geloof  Fine tuning (Mild support)  Intelligent Design (Michael Behe e.a.)  Diepe harmonie:  Betrouwbare natuurwetten  Wiskunde

3: Diep conflict met naturalisme  Wat is naturalisme / materialisme?  Wat bedoel je met evolutie? 1 natuurlijke selectie (bv middel Gods regering) 2 natuurlijke selectie + naturalisme?

3: Diep conflict met naturalisme  Gegeven Evolutie + Naturalisme (E+N)  Wel evolutionaire druk op genen met 4 V’s  Voeden, vluchten, vechten, voortplanting  Niet op waarheid van theorieën  Waarom is dan E+N waar?  Naturalisme <> vertrouwen kenvermogen