Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Hoofdvraag H3: Hoe worden in de Nederlandse parlementaire democratie politieke besluiten genomen?
§1: Democratie: Een meerderheidsbesluit is niet automatisch democratie, eerst gelijkheid: alle burgers hebben gelijke rechten. Er mag niet worden gediscrimineerd. Vrijheid: burgers moeten hun eigen leven kunnen inrichten.
§1: Democratie: In de kern is “Democratie”: Een politiek stelsel dat het mogelijk maakt om op basis van meerderheidsbesluiten op vreedzame wijze conflicten op te lossen en afspraken te maken over de inrichting van de samenleving. blz. 62 tekstboek
§1: Democratie: 2 Basiselementen voor democratie: Alle 18+ inwoners kunnen d.m.v. algemeen kiesrecht invloed uitoefenen op de besluitvorming Aantal grondrechten is gewaarborgd om in vrijheid invloed te kunnen uitoefenen. (er is enkel sprake van democratie als er ook een rechtsstaat is)
§1: Democratie: “In een democratie worden verschillen en conflicten tussen mensen niet ontkend of onderdrukt, maar erkend en gereguleerd”. Blz 62. “In een democratie kunnen mensen in vrijheid hun ideeën, die vaak samenhangen met hun belangen, naar voren brengen”. Blz 63. “Machthebbers kunnen na de verkiezingen hun positie kwijtraken. Maar ze worden niet gevangen gezet en kunnen bij de volgende verkiezingen opnieuw hun kansen beproeven- weer voor tijdelijk”. Blz 10.
§1: Democratie: Politieke structuur: verhoudingen tussen organisaties en groepen in de politiek en de regels van besluitvorming Politieke cultuur: de manier waarop mensen met elkaar omgaan in de politiek Politieke actoren: mensen, groepen en organisaties die actief meedoen in de politiek
§1: Democratie: Deelvraag: Wat is een (parlementaire democratie en op welke waarden is die gebaseerd? 18e eeuw volkssoevereiniteit: Politiek principe waarbij alle macht voortkomt uit de wil van het volk. 1848: grondwet van Thorbecke: Uiteindelijke macht ligt niet meer enkel bij de koning maar bij het parlement.
§1: Democratie: Hierdoor is er algemeen kiesrecht gekomen Echter in 1848 kon enkel de 11% rijkste mannen stemmen. Door industrialisatie 19e eeuw ontstonden bewegingen Hierdoor is er algemeen kiesrecht gekomen 1917 voor mannen 1919 voor vrouwen
§1: Democratie: 5 Kenmerken democratie in de grondwet: Algemeen kiesrecht: Regelmatige verkiezingen: Vrijheid van meningsuiting: (alleen een onafhankelijke rechter mag publicaties of uitzendingen verbieden) Vrijheid van vereniging en vergadering Machtenscheiding (wetgevende- uitvoerende- en rechterlijke macht)
Algemeen kiesrecht:
Regelmatige verkiezingen
Regelmatige verkiezingen
Regelmatige verkiezingen
Regelmatige verkiezingen
Vrijheid van meningsuitinguiting
Vrijheid van vereniging en vergadering
Leer van de machtenscheiding/ Machtenleer
§1: Democratie: 7 sociale voorwaarden voor democratie: Gunstige sociaaleconomische ontwikkeling Mate van sociaaleconomische gelijkheid Sprake van democratische politieke cultuur (tolerantie) Verenigd in organisaties op grond van ideeën en belangen Militairen geen invloed op politiek Staat goed functioneert (niet corrupt) Geen hevige conflicten zijn tussen etnische groepen
§1: Democratie: Directe democratie: Indirecte democratie: Burgers kunnen rechtstreeks meepraten en beslissen. Alleen bij weinig inwoners Soms via referendum: volksstemming Indirecte democratie: via een volksvertegenwoordiging. burgers stemmen op vertegen-woordigers die hun belangen behartigen in de politieke besluitvorming.
§1: Democratie: Parlementair stelsel Bevolking kiest het parlement rechtstreeks. Staatshoofd is koning(in) of door parlement gekozen president. Staatshoofd eerder symbolisch en representatief. Presidentieel stelsel: Bevolking kiest het parlement én een president President heeft grote bevoegdheden
§1: Democratie: Dictatuur: Tegenovergestelde democratie Geen burgers maar onderdanen Macht in handen van 1 persoon, familie, partij, militairen, kleine groep. Nooit een rechtsstaat Rechters niet onafhankelijk Media: zelfcensuur Heerst veel angst
http://www.nlverkiezingen.com/
Dictatuur van Libie Dictatuur in Libie, demonstraties voor vrijheid en democratie http://player.omroep.nl/?aflID=12170683 van 0 tot 4 minuten http://www.eenvandaag.nl/buitenland/37288/onrust_libi_neemt_grote_vormen_aan
Dictatuur van egypte http://www.eenvandaag.nl/buitenland/37238/egypte_in_blijdschap http://www.eenvandaag.nl/buitenland/37242/gestorven_voor_een_nieuw_egypte http://www.eenvandaag.nl/buitenland/37230/leger_egypte_eist_rust