Geschiedenis van het Christendom Keuzemodule Hogeschool Rotterdam
Onze verhouding tot het verleden Onze verhouding tot de overledenen: Animisme Rooms-katholiek vs. Protestants Verlichting
Onze verhouding tot het verleden Is het verleden nog relevant? (is gedenken beter dan vergeten?) o Idealisme o Gegenwartszivilisation (Lubbe) (hedonisme, cumulatie-gedachte)
Het “nut” van geschiedenis Nut? Leren van het verleden Het heden begrijpen Kritisch kunnen omgaan met historische argumentaties Valkuilen Verlamming Relativisme Blokkade
Relativisme Kerkgeschiedenis als apologie of kritiek Kun je wel een oordeel vellen over een andere tijd? (of cultuur) o Ja, want wij weten meer dan de tijdgenoten o Elke tijd kent zichzelf het beste (“Jede epoche ist unmittelbar zu Gott” o Een oordeel achteraf is het oordeel van de overwinnaar
Objectiviteit Subjectieve elementen spelen altijd mee: De bronnen zijn al selectief: wat wordt vastgelegd, wat wordt overgeleverd, wat wordt gebruikt De historicus selecteert, interpreteert, legt verbanden; eigen vraagstelling en vooroordeel speelt een rol Visie op historie als zodanig
Totaalvisies Cyclisch of lineair Optimistisch of pessimistisch Meebepaald door godsbeeld: o Dualisme o Providentia o Deïsme
Periodisering Gangbaar: o Oudheid geboorte Jezus tot ondergang West-romeinse Rijk o Middeleeuwen (ondergang West-Rom. Rijk tot Reformatie) o Nieuwe Tijd Reformatie tot Verlichting o Nieuwste Tijd Theologische indelingen: Montanus Joachim van Fiore
Indeling voor het onderwijs Tot 50 v.Chr.Tijd van jagers en boeren 50 v. Chr – 500Tijd van Romeinen en Germanen 500 – 1000Tijd van monniken en ridders 1000 – 1500Tijd van steden en staten 1500 – 1600Tijd van ontdekkers en hervormers 1600 – 1700Tijd van regenten en vorsten 1700 – 1800Tijd van pruiken en revoluties 1800 – 1900Tijd van burgers en stoommachines 1900 – 1950Tijd van wereldoorlogen 1950 – 2000Tijd van televisie en computer
Periodisering volgens E. Rosenstock-Huessy Kerk MartelarenVroege kerk, vervolgingen Kerkvaders, monnikenChristelijke keizer ZendelingenKerstening Germanen Apostolische keizerKarel de Grote Christelijke wereld Avondland (God)Eén geestelijk hoofd Europa (wereld)Revoluties, nationale staten Planeet
Geschiedenis van Israel Voornaamste bronnen bijbels: - Deuteronomistisch geschiedwerk - Chronistisch geschiedwerk - Makkabeeënboeken Flavius Josephus: joodse oudheden
Geschiedenis van Israel Thema’s: Monotheisme God openbaart zich Godsbeeld: Schepper Heer van de geschiedenis Persoonlijke redder Eschatologie Messianisme Israel en de volkeren
Jodendom na Jezus 70 verwoesting van de tempel; Farizeeën blijven de enige groep met invloed 100 Jamnia: vaststelling canon Tenach Ontstaan Talmoed: 200 misjna Jehuda ha-Nasi Gemara Joden vijandig behandeld in christelijke cultuur: antisemitisme Verschillende stromingen: Kabbala Chassidisme Reform-jodendom Zionisme Emancipatie onder invloed van de Franse Revolutie Integratie en assimilatie De holocaust of Sjoa Staat israel