Regio West-Brabant Paul Vermeulen Programmamanager Ruimtelijke Ontwikkeling, Wonen en Leefbaarheid “Ontkoppelen behoud en bereikbaarheid voorzieningen” Workshop Mobiliteit, ruimte en vergrijzing 3 november 2015 De Gruyter Fabriek ‘s-Hertogenbosch

Regio West-Brabant2 Positionering Regio West-Brabant

Onderwerpen Ontgroening Vergrijzing EU-Arbeidsmigranten Wonen Voorzieningen Conclusies Regio West-Brabant3

Ontgroening Regio West-Brabant4

Vergrijzing Regio West-Brabant5

EU-Arbeidsmigranten Er wonen ongeveer EU-arbeidsmigranten in de regio, waarvan circa economisch gebonden. Huisvestingsopgave:vóór 2020: EU-arbeidsmigranten (op)nieuw huisvesten EU-arbeidsmigranten huidige woonruimte legaliseren EU-arbeidsmigranten bieden kansen voor toename sociale structuren kleine kernen 18 september 2014Regio West-Brabant6

Krimp versus groei Op termijn houdt de groei van Breda en die van EU- arbeidsmigranten de krimp in West-Brabant tegen! Regio West-Brabant7

Wonen Woonperspectief West-Brabant Focus op bestaande woningvoorraad Goed beheer, vernieuwing, verbetering en doorontwikkeling bestaand vastgoed. Denken als een belegger Integrale aanpak wonen, energietransitie en zorg Verleiden particuliere woningeigenaar om mee te doen Focussen op investeringen op beste plekken, milieus, productmarktcombinaties en woningen met grotere alternatieve aanwendingen Bevorderen excellente woonmilieus Regio West-Brabant8

Voorzieningen 1 Ontwikkelingen Voorzieningen trekken weg uit dorpen Ouderen gaan vaker in (stads)centra wonen Toename eenpersoonshuishoudens Ouderen blijven langer mobiel (zelf aan het stuur): hoog rijbewijsbezit (ook onder vrouwen) en hoog autobezit. Ouderen blijven langer mobiel: ook als zij niet (meer) zelf aan het stuur zitten. Zorg vaker geconcentreerd op een locatie (bv. ziekenhuizen) Regio West-Brabant9

Voorzieningen 2 Overheid gaat uit van zelfredzaamheid (o.a. beroep op sociale omgeving) Gemeenten indiceren strenger, o.a. beperkte toegang en beperking in reismogelijkheden Cliënten en ouderen (moeten) langer zelfstandig wonen. Meer zorg op afstand Gemaksdiensten via internet (bv. sociale contacten, boodschappen bezorgen of (bieb)boeken bezorgen). Breedband! Verschraling OV in landelijk gebied Inzet op kleinschalige mobiliteitsoplossingen Toegankelijk OV: haltes en (buurt)bussen Regio West-Brabant10

Conclusies 1 1.Het is niet mogelijk alle voorzieningen, specifiek die in kleine kernen te behouden 2.Krimp is niet te bestrijden door meer (nieuw) te bouwen. - Vergrijzing en ontgroening zetten door. - Niet bouwen voor leegstand 3.Toenemende vraag naar EU-Arbeidsmigranten bieden kansen voor het versterken van de sociale structuur van kernen. - Denk aan extra leerlingen, winkels, kerken, verenigingen. - ‘Van last naar gast’ Regio West-Brabantr11

Conclusies 2 4.Wonen is selectief investeren in en het op orde brengen van de bestaande woningvoorraad. - Denk als een belegger op de lange(re) termijn. - Oplossingen op het gebied van wonen, energietransitie, voorzieningen en zorg vergen een integrale aanpak - Denk aan levensloopbestendigheid, comfortverbetering, betaalbaarheid en wonen met gemak 5.Niet de aanwezigheid van voorzieningen is een noodzaak maar wel de bereikbaarheid daarvan - fysiek als ook digitaal - excellente woonmilieus maken kernen zonder voorzieningen mogelijk Regio West-Brabant12