Krimp
DE VERENIGING KLEINE KERNEN NOORD-BRABANT Provinciale vereniging, werkgebied Noord-Brabant Noord-Brabant: 215 dorpen, totaal inwoners = ca 20% Brabantse bevolking Bestuur: 9 professionele vrijwilligers VKKNB: 143 leden
AMBITIE Vitale, veerkrachtige en leefbare kerngemeenschappen in Brabant. Doelstelling De leefbaarheid en sociale veerkracht van Brabant, en de kerngemeenschappen die daar deel van uitmaken, behouden en vergroten.
UITGANGSPUNTEN Sociale veerkracht: evenwichtige samenhang op sociaal, fysiek, economisch en ecologisch terrein. Van onderop: ruimte geven aan en aansluiten bij eigen kracht en initiatieven in de Brabantse samenleving. Samen doen: integraal, verbindend en in co-creatie komen tot aanpakken van leefbaarheidsvraagstukken. 4 O’s: Ondernemende burgers, Overheid, Ondernemers en Onderwijs.
KERNTAKEN Informatie & advies: o.a. ledenmagazine Kernkracht, ALV, thema- bijeenkomsten, Belangenbehartiging: o.a. door vertegenwoordiging in expertmeetings en overlegverbanden, via lokale en landelijke media Kennisdeling: inzet op (digitale) ontmoeting, uitwisseling en netwerkopbouw middels keukentafelgesprekken, inspiratiebijeenkomsten en twitter
GESPREKSPARTNERS Velen… Denk aan dorpsraadleden, bewonersinitiatiefgroepen, Provincie Noord-Brabant, LVKK en provinciale VKK’s, Netwerkpartners als streeknetwerken De Peel, Peelhorst en Landstad de Baronie, VBOB, ZET, HAS, PON, ‘t Heft, ODZOB, MKB, Coopnet, Imagro
BEVOLKINGSKRIMP
OORZAKEN VAN KRIMP Demografische ontwikkelingen leiden tot bovenmatige ontgroening, vergrijzing en afname (beroeps)bevolking in verschillende regio’s Deze regio’s worden geduid als krimpregio’s of anticipeerregio’s: gebieden waar de bevolking daalt of van samenstelling verandert Oorzaken: – Minder kinderen geboren – Gezinnen met kinderen gaan naar grotere steden – Jongeren en hoger opgeleiden trekken naar grotere steden – Bevolking die achter blijft, wordt steeds ouder
TOPKRIMPGEBIEDEN & ANTICIPEERGEBIEDEN Topkrimpgebieden: – Waar de bevolkingskrimp het sterkst is – In deze gebieden daalt de bevolking naar verwachting met 16% tot 2040 Anticipeergebieden: – Waar de bevolking nu nog niet daalt, maar in de toekomst wel – Naar verwachting daalt hier het aantal inwoners tot 2040 met 4% Voor Noord-Brabant: West-Brabant is aangemerkt als anticipeergebied
GEVOLGEN KRIMP Door demografische ontwikkelingen van ontgroening, vergrijzing en afname (beroeps)bevolking, risico dat het voorzieningenniveau en de leefbaarheid onderdruk komen te staan In dorpen waar het aantal inwoners daalt, verdwijnen banen, scholen, winkels en andere voorzieningen als vervoersvoorzieningen, sportfaciliteiten en zorgvoorzieningen
AANPAK BEVOLKINGSKRIMP Iedere regio kent specifieke problematiek en vraagt dus om een specifieke aanpak: maatwerk per regio Met als doel: krimp te begeleiden (i.p.v. te bestrijden), opdat in de betreffende regio de noodzakelijke voorzieningen van toereikende kwaliteit en voldoende bereikbaar blijven Uitgangspunt wederom: sociale veerkracht; een evenwichtige balans op sociaal, fysiek, economisch en ecologisch terrein
PASSENDE ROLLEN IN DE AANPAK Centraal uitgangspunt: samenwerking. Met bewoners en samen met betrokken partijen in co-creatie komen tot oplossingen Voor regionale aanpak ligt primaire verantwoordelijkheid bij regionaal samenwerkende gemeenten, maatschappelijke organisaties, burgers en bedrijven Provincie: procesmatige of fysieke rol Rijksoverheid: aanpak van knelpunten in wet- en regelgeving
MOGELIJKE OPLOSSINGEN & DE BIJDRAGE VAN VKKNB (1) Samenvoegen van scholen of de landelijke norm aanpassen voor wat betreft het leerlingental, waarvoor ook de VKKNB gepleit heeft. Komen tot passende zorg-naar-behoefte in het dorp, zodat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Daarom stimuleert en ondersteunt de VKKNB zorgcoöperatieve initiatieven. Realiseren van kleinschalige vervoersoplossingen. De VKKNB ondersteunt kleinschalige/innovatieve vervoersoplossingen als Samobiel en neemt deel aan het Reizigersoverleg Brabant.
MOGELIJKE OPLOSSINGEN & DE BIJDRAGE VAN VKKNB (2) Beleidsbeïnvloeding. Samenwerking met LVKK en provinciale VKK’s die worden ondersteund door BZK. De VKKNB heeft deelgenomen aan de Midterm Review Bevolkingsdaling van BZK om bij te dragen aan toespitsing van het Interbestuurlijk Actieplan Bevolkingsdaling. Regionale samenwerking in West-Brabant: VKKNB is samenwerkingspartner van de Regio West-Brabant (RWB). In het kader van Leefbaarheid: ‘krimp’ als 1 van de centrale thema’s. Regionale focus: krimp in het basisonderwijs. Pilot ‘Licht op Jong’ i.s.m. het PON: dorpen ‘jongerenproof’ trachten te maken; betrokkenheid van jongeren bij het dorp proberen te behouden of vergroten.
Vragen?