COP 21 & civiele samenleving Colloquium GroenPlus - oktober 2015

Van COP15 – COP21 COP21: * het onderhandelingsproces: waar staan we? * Het akkoord: inhoud en betekenis The Shift To do

Van COP15 – COP21: lessons learned Gebrek aan politieke wil in COP15 Nu gezamenlijk engagement van VS en China: VS: emissiereductie 26-28% tg 2025 (tov 2005) China: emissies pieken max in % hernieuwbare tegen 2030 Nationaal belang en belang van de planeet niet langer tegengestelde belangen – owv waarneembare impact Bottom-up aanpak

COP16 - COP20Lima U-Turn voor nieuw klimaatakkoord: sinds 1992 (klimaatconventie) of 1997 (KP) is de wereld veranderd --- iedereen moet zich engageren in het nieuwe akkoord Discussie: “Common but differenciated responsabilities, and respective capabilities” HOE? NZ-kloof / ideologie

COP21: het onderhandelingsproces INDCs Intended Nationally Determined Contributions - wat? Hoe? Wanneer? - mitigatie + adaptatie * 151 landen ingediend; (S-Arabië en Golfstaten/Opec nog niet) 90% van de emissies * Brengt ons bij 3°C (ipv 3,8 tot 4,7°C of 5°C) als die worden toegepast --- ambities optrekken! --- nationaal klimaatbeleid doet er toe!!

COP21: het onderhandelingsproces Het akkoord Draft: 94 naar 20 pag. Met nadruk op just & differenciated, transparancy dynamic Niet echt ambitieus en nog veel mist Juridisch statuut? (treaty? Agreement?) Voor hoe lang?

Klimaatfinanciering 100 miljard tegen 2020 private en publieke fondsen, ETS-allowances, … Green climate fund – 10,2 miljard Moet lange termijn zijn, betrouwbaar en stabiel

Grote spelers en waar we nu staan

China INDC 1,3 miljard inwoners Grootste uitstoter, verantw. 30% emissies Sterke stedelijke groei, hoog energieverbruik Groen beleid: *low carbon solutions in 5jPlan * energie-revolutie voor hernieuwbare en vermindering van steenkool 40-45%reductie CO2 intensiteit tegen 2020 (ivm 2005) 15% hernieuwbare energie tg 2020 Nationaal ETS tegen 2016

China Wereldleider in investeringen in hernieuwbare energie Gebruik van steenkool is gedaald CO2 intensiteit in energie met 30% gedaald INDCs: 60-65% reductie van koolstofintensiteit tegen 2030 (vergeleken met 2005) 20% hernieuwbare energie tegen 2030 Emissies pieken in 2030 Herbebossing Kritiek: niet in lijn met 2°C – China zou verder kunnen gaan

EU EU: 40% reductie emissies tegen 2030 (tov 1990) 27% hernieuwbare energie 27% energie-efficiëntie - in 2014 EU 14% reductie CO2, in lijn met KP en met 2020 doelstelling Kritiek: 40 % is niet in lijn met 2050 doelstelling van 80-95% Niet in lijn met 2°C

VS in 2001 uit KP gestapt 2005: piek in emissies – sindsdien daling met 8,6% vnl door schaliegas Hernieuwbare energie Kernenergie INDC : 26-28% reductie emissies tegen 2025 (tov 2005) (= 13,5-15,9% tpv 1990) - toont wel een engagement, maar is niet revolutionair Kan zonder Congres

Rusland 5 de grootste uitstoter, 5% wereldwijde emissies INDCs: 25-30% reductie emissies tegen 2030 (tav 1990) Komt neer op BaU, want 1990 target is max.emissies voor het uiteenvallen van de Unie. In 2002 begonnen emissies terug te stijgen; Kritiek: emissiereducties op voorwaarde dat: alle grote uitstoters wettelijk bindende verplichtingen aannemen & absorptiecapaciteit van de bossen maximaal geteld wordt.

Canada 8 ste vervuiler op wereldranglijst (Japan en Canada samen: 5% emissies) INDC: 30% reductie CO2 tg 2030 (ivm 2005) Beloofde in Kopenhagen 17% emissies tegen 2020 – maar nog ver af Maatregelen: emissiereductie in transport en elektriciteit reduceren door: *fuel standaards *verbod bouw steenkoolcentrales voor elektriciteit *investeringen in groene technologie regering weigert een prijs voor CO2

Canada Kritiek: * 30% tg 2030 is 4% tov 1990 * heeft absorptiecapaciteit van de bossen meegeteld * teerzandindustrie staat voor 9% van emissies – zal 14% zijn tegen 2020, blijft onaangeroerd

Japan Is 6 de grootste vervuiler INDC: 25,4% reductie emissies tegen 2030, tov 2005 Door in te zetten op bossen, hernieuwbare energie en kernenergie Owv Fukushima: energie uit steenkool, olie en gas toegenomen Kritiek: doelstellingen zullen wellicht niet gehaald worden (energie-efficiëntie en hernieuwbare, +bouw nieuwe steenkoolcentrales)

Canada en Japan Zwakste engagement van de G7 landen Niet in lijn met 2°C Niet in lijn met Fair Share willen internationale koolstofkredieten van hun bossen gebruiken om doelstellingen te halen G7 doelstelling is: fossiele brandstoffen uitfaseren tegen einde van de eeuw; --- Canada met zijn teerzanden en Japan met zijn nieuwe steenkoolcentrales zijn niet goed bezig

Australië 14 de in wereldranglijst van vervuilers 9 de grootste CO2 voetafdruk per inwoner Owv * exploitatie van natuurlijke rijkdommen (energie-intensieve industrie) * 80% elektriciteit komt van steenkool In 2012: regering Gillard CO2 taks ingevoerd --- elektriciteit uit steenkool met 11% gedaald tov 2009 Regering Tony Abbott: een ramp voor klimaatbeleid - CO2 taks afgeschaft - Afhankelijkheid van steenkool terug toegenomen - Emissions Reduction Fund opgericht, om zwaar vervuilende industrieën te steunen, die zouden kn getroffen worden…

INDC van 26-28% tg 2030 (ivm 2005) = keuze voor mijnbouwindustrie boven klimaatbeleid = 5-8% reductie tov 1990 Blijft onder aanbevelingen van Climate Change Authority, een onafhankelijk orgaan: zou 30% reductie tegen 2025 moeten doen tov 2000 en 40 tot 60 % tegen 2030 Tony Abbott’s Direct Action Plan helemaal niet in lijn met enig klimaatbeleid, ook niet voor hun INDCs van 2030 Nu: nieuwe regering, olv Malcolm Turnbull = ?

India * 3 de grootste uitstoter * Kampt met armoede en milieuproblematiek INDC: *40% hernieuwbare energie tg 2030 (=200GW) *33-35% minder CO2 intensiteit tg 2030 (tov 2005) * herbebossing * adaptatie

Brazilië INDC: 37% reductie CO2 tg 2025 tov 2005 en 43% tegen % hernieuwbare tegen 2030 (was in 2013 al 46%) - wil ook niet-hydro hernieuwbare optrekken tot 23% tg 2030 (Brazilië nu al 66% elektriciteit uit hydro; andere hernieuwbare minder dan 10%) Wil herbebossing stimuleren en ontbossing afremmen (maar stelt lagere doelstellingen dan de huidige) bv zero illegale ontbossing tegen 2015 (Observatorio do Clima zegt: zou tot 57% kunnen gaan door nog meer ontbossing te verhinderen en meer hernieuwbare te ontplooien INDC – ook adaptatiemaatregelen moeten onderzocht worden

250 miljoen klimaatvluchtelingen tegen 2050

Urgentie “Climate change, migration and conflict “--- thema voor Nationale Veiligheid voor VS-Defensie Darfoer, Tunesië, Syrië – Europa Instabiliteit in wereldwijde financiële systeem (cf jaarrapport Unctad) Gebrek aan coherentie in beleid Terwijl risico’s toenemen

The Shift Afkicken van fossiele brandstoffen Verduurzamen van kapitaalstromen Nieuwe modellen op lokaal en regionaal vlak

Global Compact & bedrijven

Divestment beweging * Divestment- beweging: ° aan universiteiten, religieuze instellingen, -- beleggingen weghalen bij banken die investeren in olie- en fossiele energiebedrijven Rapport “Unburnable Carbon 2013: Wasted Capital and Stranded Assets” --- CARBON BUBBLE ! STRANDED ASSETS (6 biljoen $) Noorse Oliefonds, Sovereign Wealth Fund – assets uit steenkool gerelateerde bedrijven weghalen

Rockefeller Foundation meer dan 50 miljard $ van hun investeringen in fossiele industrie weggehaald E.On AXA: terugtrekken van 560 miljoen euro investeringen in steelkool gerelateerde projecten

financiële wereld Climate Disclosure Standards Board: consortium dat werkt aan een kader voor internationale rapportering over klimaatbestendigheid van globale financiële stromen

Steden

ICLEI Groene Hoofdstad (Stockholm, Hamburg, Vitoria-Gasteiz, Nantes, Kopenhagen, Bristol)

REGIOS, STEDEN EN GEMEENTEN 102 gemeenten burgerconvenant getekend -- - tg 2020 – 20 % CO2 Wereldwijd: gemeenten

To Do: URGENTIE ! Nood aan Coherentie in beleid op alle niveau’s Krachten bundelen en comfortzone verlaten Strategie bepalen Onderhandelen of niet onderhandelen?

Wereldbeeld & mensbeeld waardenpatroon Solidariteit Rechtvaardigheid Planetaire grenzen Sufficientie compatibel met kapitalistisch systeem?