Vrijwilligersorganisaties en btw Utrecht 29 Februari 2012 Patrick Vettenburg / Lodewijk Reijs Presentatie voor Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV)

Programma Btw algemeen Ondernemerschap Vrijstellingen algemeen Sociaal-culturele vrijstellingen Vrijstelling voor fondswervende activiteiten Bijzondere evenementen Kantineregeling Subsidies Aftrek van voorbelasting Voorbeelden aftrek van voorbelasting

Btw algemeen Btw-systeem gebaseerd op Europese wet- en regelgeving EU Commissie en Hof van Justitie EU controleren juiste toepassing Gevolg: aanpassing of intrekking van sommige (gunstige) regelingen Lidstaten hebben speelruimte bij implementatie waardoor toepassing tussen lidstaten kan verschillen Veel onderzoek naar een eenvoudiger stelsel met minder verschillen en uitzonderingen (bijvoorbeeld rapporten Copenhagen Economics uit 2007 en 2011)

Btw algemeen Btw wordt geheven van ondernemers die goederen leveren en diensten verrichten Ondernemers krijgen aftrek van in rekening gebrachte btw op kosten Resultaat: slechts afdracht over de toegevoegde waarde Vrijstelling van toepassing: geen btw op output, geen aftrek op input Geen ondernemer: geen btw op output, geen aftrek op input

Ondernemerschap Ondernemer: een ieder die zelfstandig een bedrijf of beroep uitoefent of een vermogensbestanddeel exploiteert om er duurzaam opbrengsten uit te verkrijgen Ondernemersbegrip is ruim Niet afhankelijk van rechtsvorm of vestigingsplaats Niet van belang of (statutair) winst is beoogd of wordt gemaakt Inzet vrijwilligers speelt geen rol

Ondernemerschap stichtingen en verenigingen Ondernemerschap vaak lastig en discutabel punt bij stichtingen en verenigingen met sociaal, cultureel, liefdadig, etc. doel Ondernemerschap wordt bij deze organisaties volgens normale regels getoetst Bij uitsluitend prestaties om niet is er geen sprake van ondernemerschap Indien prestaties (deels) tegen vergoeding worden verricht, dan is er al snel sprake van ondernemerschap

Ondernemerschap stichtingen en verenigingen Duurzaamheidvereiste –Voorbeeld: stichting die eenmalig een publieksavond organiseerde om fondsen te werven voor een goed doel kwalificeerde niet als ondernemer Contributies kunnen leiden tot ondernemerschap indien er een rechtstreeks verband is tussen de contributies en de verrichte prestaties –Voorbeeld: bij een vereniging die het algemene belang van de telers(branche) vertegenwoordigde, konden de contributies niet aan prestaties voor bepaalde leden toegerekend worden. Bij een golfclub kon dit wel, omdat de contributie kon worden aangemerkt als vergoeding om van de golfbanen gebruik te maken

Vrijstellingen algemeen Bij ondernemerschap in beginsel btw in rekening brengen over goederen en diensten Echter: geen btw als vrijstelling van toepassing is Een kleine greep uit de activiteiten waarvoor een vrijstelling kan gelden: –Jeugdwerk –Activiteiten gerelateerd aan sportbeoefening of -bevordering –Sociaal-cultureel werk –Activiteiten van politieke, godsdienstige, vaderlandslievende, levensbeschouwelijke of liefdadige aard Vrijstellingen worden strikt uitgelegd

Sociaal-culturele vrijstellingen Voor sommige sociaal-culturele vrijstellingen geldt dat geen winst mag zijn beoogd Niet alleen statutair doel in dit verband relevant maar ook de concrete omstandigheden Sommige vrijstellingen mogen alleen worden toegepast indien er geen ernstige verstoring van concurrentieverhoudingen optreedt (er kunnen dan bijvoorbeeld grensbedragen gelden voor de maximaal vrijgestelde omzet)

Vrijstelling voor fondswervende activiteiten Veel organisaties verrichten naast hun primaire activiteiten goederenleveringen en diensten om opbrengsten te verkrijgen ter ondersteuning van hun primaire activiteiten Bijvoorbeeld: reclameactiviteiten (sponsoring) en verkoop (tweedehands) kleding Tot bepaalde grensbedragen zijn de opbrengsten uit fondswervende activiteiten vrijgesteld (EUR voor goederenleveringen, EUR voor diensten door sportorganisaties en EUR door overige organisaties)

Vrijstelling voor fondswervende activiteiten Grensbedragen gelden per jaar Voorwaarde is dat de organisatie voor haar primaire activiteiten is vrijgesteld Geldt dus niet voor niet-ondernemers (veel ANBI’s) en niet-vrijgestelde ondernemers (steunstichtingen en wereldwinkels) Onder oude goedkeuring mocht de vrijstelling door deze organisaties toch worden toegepast Goedkeuring is eind 2011 ingetrokken

Vrijstelling voor fondswervende activiteiten Fondswervende activiteiten nu dus vaker belast met btw Overgangsregeling tot 1 juli 2012 voor steunstichtingen en wereldwinkels

Bijzondere evenementen Evenementen voor een goed doel: met de belastingdienst kan worden afgestemd dat geen btw hoeft te worden betaald over het giftelement in de ontvangen vergoedingen Voorwaarden: –Afnemer is bekend met giftelement en doel ervan –Expliciete vermelding –Gift komt volledig ten goede aan goed doel –Inspecteur heeft vooraf toestemming verleend –Alleen van toepassing op bijzondere evenementen

Bijzondere evenementen Alleen voor evenementen ten behoeve van derden Indien het goede zelf het evenement organiseert, kan de vrijstelling voor fondswervende activiteiten van toepassing zijn

Kantineregeling Organisaties op sportief, recreatief, sociaal of cultureel gebied kunnen onder voorwaarden voor kantineactiviteiten buiten de heffing van btw blijven Op basis van een goedkeuring geldt dit o.a. voor: –sportverenigingen –muziekverenigingen –speeltuinverenigingen –instellingen voor jeugdwerk –bejaardensociëteiten –hobbyclubs –buurtverenigingen –dorpshuizen en wijkcentra –scholen voor basisonderwijs, lager en middelbaar beroepsonderwijs en algemeen voortgezet en voorbereidend wetenschappelijk onderwijs

Kantineregeling Voorwaarden: –In de kantine mogen uitsluitend activiteiten plaatsvinden die zijn aan te merken als normale nevenactiviteit van de organisatie (geldt bijvoorbeeld niet voor bruiloften, feesten en jubilea) –Kantineontvangsten mogen niet meer bedragen dan EUR per jaar. Dit grensbedrag dient separaat van de grensbedragen voor fondswervende activiteiten te worden toegepast –Exploitatieoverschotten dienen te worden aangewend voor de primaire activiteiten van de organisatie –Met betrekking tot kantineontvangsten die buiten de heffing van btw blijven, kan geen aanspraak worden gemaakt op aftrek van voorbelasting

Kantineregeling Bij overschrijding van het grensbedrag zijn de kantineontvangsten belast met btw (alles of niets) Echter: goedgekeurd is dat de kantineontvangsten pas met ingang van het volgende boekjaar in de heffing van btw worden betrokken, indien de overschrijding redelijkerwijs niet was te voorzien Indien ervoor wordt gekozen de kantineregeling niet toe te passen dan: –kan de omzet nog vrijgesteld zijn onder de vrijstelling voor fondswervende activiteiten –is goedgekeurd dat sportverenigingen waarvan de primaire activiteiten zijn vrijgesteld over hun kantineontvangsten btw mogen voldoen naar een forfaitair percentage van 11%.

Subsidies Subsidies die worden verstrekt als vergoeding voor een levering of dienst zijn belast met btw Subsidie kan alleen belast zijn als de subsidieontvanger als ondernemer kwalificeert Er dient sprake te zijn van een aanwijsbare afnemer of aanwijsbare groep van afnemers (in tegenstelling tot handelingen in het algemeen belang) Er dient sprake te zijn van ge- of verbruik van de prestaties die de subsidieontvanger voor de subsidieverstrekker verricht

Subsidies Ge- of verbruik eventueel door derden Subsidies die aan een ondernemer worden verstrekt en die rechtstreeks verband houden met de prijs van de goederenleveringen of diensten die de ondernemer verricht (prijssubsidies) zijn in de regel belast met btw Echter: geen btw over subsidies die worden verstrekt aan vrijgestelde ondernemers, voor zover de subsidies worden gebruikt voor de vrijgestelde handelingen

Aftrek van voorbelasting Ondernemers hebben recht op aftrek van voorbelasting voor zover goederen en diensten worden gebruikt voor met btw belaste handelingen Onderscheid tussen: –Belaste prestaties ondernemerssfeer –Vrijgestelde prestaties ondernemerssfeer –Prestaties niet-ondernemerssfeer Btw op kosten ondernemerssfeer: –Toerekenbaar aan belaste prestaties: volledig aftrekbaar –Toerekenbaar aan vrijgestelde prestaties: in beginsel niet aftrekbaar –Algemene kosten: aftrekbaar op basis van pro rata (doorgaans omzetverhouding)

Aftrek van voorbelasting Btw op kosten niet-ondernemerssfeer: in beginsel niet aftrekbaar, tenzij de ingekochte goederen/diensten dienstbaar zijn aan belaste activiteiten ondernemerssfeer Algemene kosten die betrekking hebben op zowel ondernemerssfeer als niet-ondernemerssfeer: in beginsel deels aftrekbaar (vaststellen verdeelsleutel)

Voorbeelden aftrek van voorbelasting Stichting heeft als doel het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek en het geven van voorlichting op medisch terrein. Daarnaast verkoopt de stichting goederen. De prestaties om niet dienen het algemeen belang en niet het economisch belang. Geen aftrek ter zake van prestaties om niet. Belanghebbende heeft een gratis toegankelijke zeehondencrèche met informatiecentrum. Daarnaast exploiteert zij een souvenirwinkel en verricht zij reclameacties. Geen aftrek ter zake van zeehondencrèche en informatiecentrum, omdat die activiteiten niet dienstbaar zijn aan de belaste activiteiten.

Voorbeelden aftrek van voorbelasting Landelijke organisatie behartigt de belangen van de watersport. Leden betalen contributie. Daarnaast verricht de organisatie keuringen, opleidingen e.d. waarvoor een vergoeding wordt gevraagd. De belangenbehartiging is niet zodanig verweven met de belaste activiteiten dat daarvoor recht op aftrek van btw bestaat. De kosten van een gratis toegankelijk evenement worden vrijwel volledig gedekt door sponsoring. Rechter oordeelt dat er recht op aftrek bestaat vanwege rechtstreekse relatie tussen het gratis toegang verlenen en de met btw belaste opbrengsten. Staatssecretaris: alleen rechtstreekse relatie als kosten evenement nagenoeg geheel (>70%) met sponsorbedragen kunnen worden gedekt.

Contactgegevens Loyens & Loeff N.V.Bezoekadres: Praktijkgroep Btw, douane & internationale handelParklaan 54a Patrick D. Vettenburg / Lodewijk D.M.A. Reijs5613 BH EINDHOVEN T: Postadres: M: Postbus AA EINDHOVEN