inzameling in een gemeente: evoluties Paul Macken IOK Afvalbeheer Brussel, 28 april 2005
inhoud presentatie 1.algemene evolutie 2.veranderende (internationale) context (OESO rapport) 3.gedrag bevolking 4.bevraging bevolking proefproject afvalfactuur (STIP-OVAM) 5.Hoe koploper blijven?
1.algemene evolutie Vlaamse afvalstoffenplanning sinds 1990: verschillende planperiodes experimenten met papier/karton en glas (brengmethode) invoering-veralgemening GFT vanaf planperiode structurele aanpak ‘droge’ fractie (papier/karton, glas, PMD,…) groei containerparken
1.algemene evolutie gemeentelijke sector – sorteergedrag bevolking: koploper eindresultaat: Vlaanderen koploper in Europa
2.veranderende (internationale context (OESO rapport) ontwikkeling Europese afvalmarkt (D-FR-E-GB-NL-….) toenemende ‘planning’ toenemende consolidatie- concentratie privé-sector (quid voeling lokale markt, flexibiliteit, schaalvoordelen,…)
2.veranderende (internationale context (OESO rapport) introductie producentenverantwoordelijkheid
2.veranderende (internationale context (OESO rapport) (EU-15): afvalproductie +26% tot 540 kg/inwoner (bevolking +3%; private consumptie +23% in dezelfde periode) (N-America): afvalproductie +4% tot 710 kg/inwoner; selectieve inzameling 18% (economische efficiëntie voorop)
2.veranderende (internationale context (OESO rapport) Vlaanderen: ecologische ladder voorop met max. 150 kg/restafval en 70% selectieve inzameling
3.gedrag bevolking jaarlijks betere resultaten: 70% selectieve inzameling – dalende hoeveelheid restafval evolutie huisvuil in kg/inwoner regio IOK Afvalbeheer
onbewust afvalbeleid 2004 restafval 121 kg/ inwoner 550 kg/ inwoner cijfers IOK Afvalbeheer
3.gedrag bevolking structurele communicatie interafval cijfers 2004: eerste stagnatie – lichte stijging restafval oorzaken: toenemende gezinsverdunning, gewenning?
4. bevraging bevolking proefproject afvalfactuur (STIP-OVAM) a. opzet onderzoek naar het inzetten van de afvalfactuur als communicatie-middel bij diftar groepsgesprekken (10/12 personen): representatief – 2 uur (voor en na tov folder, zelftest, vergelijkende factuur): 2 X 3 groepsgesprekken eindrapport van 17 februari 2005
4. bevraging bevolking proefproject afvalfactuur (STIP-OVAM) b. vaststellingen na ‘15 jaar’ sensibilisering: kloof tussen kennen en doen: men doet het niet om tal van redenen (tijd, nut, comfort…) oppassen met overschrijden van verzadigingspunt (‘onnozele’ dingen)
4. bevraging bevolking proefproject afvalfactuur (STIP-OVAM) b. vaststellingen na ‘15 jaar’ sensibilisering: onwetendheid over de hoeveelheid afval en de kostprijs daarvan (men weet dus niet hoeveel het kost en zeker niet hoeveel de gemeente nog moet bijdragen)
4. bevraging bevolking proefproject afvalfactuur (STIP-OVAM) c. beleidsaanbevelingen: krachtig communicatiemiddel van de vergelijkende factuur algemene communicatie (folder en zelftest): negatieve reacties omwille van verzadiging preventie richt zich beter tot een beperkt aantal belangrijke acties met veel milieuwinst (vb. thuiscomposteren)
4. bevraging bevolking proefproject afvalfactuur (STIP-OVAM) c. beleidsaanbevelingen: kenniskloof bestaat: geen kennis over kostprijs en de hoeveelheid die men heeft kenniskloof bestaat: geen kennis over wat men betaalt en de totale kosten voor de gemeente (kosteninzicht gemeenten?) sterke(re) communicatie is mogelijk op het ogenblik men met afval bezig is
5.Hoe koploper blijven? 1.eigen kosteninzicht verhogen: samenwerking/openheid collega ’s bevorderen (ovam–vvsg/interafval) = benchmarking in Nederland en nog meer samenwerking (pps en pps) 2.niet alleen toetsing resultaat (afvalcijfers) maar wel toetsing aan afvaldriehoek: resultaat kostenservice
5.Hoe koploper blijven? 3.doelgerichte aanpak (bron- of nascheiding, evoluties in afvalsamenstelling/producten, scheidingstechnieken….)
5.Hoe koploper blijven? 4.actualisering communicatie (minder algemeen, nuttigheid (hoofdzaken) verhogen, meer aandacht voor het moment van communiceren, prioritaire aandacht voor kosten gemeenten – kosten individueel,….)
5.Hoe koploper blijven? 5.niet wachten tot oktober 2006: oefening is niet éénvoudig maar wel noodzakelijk 6.nieuwe planperiode (2008 -……) nu voorbereiden