-Scheiding der machten -Gekozen parlement -Verlichte ideeën Liberalen 1830 Belgische Opstand -Politieke eisen: -Scheiding der machten -Gekozen parlement -Verlichte ideeën -Vrijheid van vereniging -Vrijheid van vergadering Liberalisme -Economische eisen: -Geen overheidsbemoeienis -Nieuwe ideeën -Wet van vraag en aanbod H5 Het koninkrijk de Nederlanden §5.2 Het revolutiejaar 1848
Grondwet van 1848 Burgers o.a.: -Iedereen gelijk voor de wet -Rijke mannen mochten stemmen -Recht van vereniging -Recht van vergadering -Vrijheid van meningsuiting Parlement (wetgevende macht) -Iedere vier jaar gekozen -Mocht wetten goed- of afkeuren -Mocht zelf wetten indienen Ministers (uitvoerende macht) -Ministeriële verantwoordelijkheid Koning -Onschendbaar H5 Het koninkrijk de Nederlanden §5.2 Het revolutiejaar 1848
Arbeiders organiseren zich Rond 1870 zette de Industriële Revolutie door Veel mensen hadden niets aan het liberalisme Vakbonden en partijen voor arbeiders H5 Het koninkrijk de Nederlanden §5.3 Arbeiders voor gelijke rechten
Rijkdom moet eerlijk verdeeld worden Het socialisme Karl Marx: Rijkdom moet eerlijk verdeeld worden Rijken zullen hun voordelen nooit opgeven Daarom moest er een revolutie komen Eerlijke verdeling productiemiddelen Zodat iedereen evenveel verdient H5 Het koninkrijk de Nederlanden §5.3 Arbeiders voor gelijke rechten
Pieter Jelles Troelstra Ferdinand Domela Nieuwenhuis Het socialisme -Kortere werkdagen -hogere lonen -Geen kinderarbeid Pieter Jelles Troelstra Ferdinand Domela Nieuwenhuis -Algemeen kiesrecht Wil geen revolutie Eerste socialist in het parlement Bereikt niets alleen 1894 SDAP Wil daarom revolutie Verbeteringen voor arbeiders door wetten Groei SDAP na 1917/1919 H5 Het koninkrijk de Nederlanden §5.3 Arbeiders voor gelijke rechten
De eerste sociale wetten -1872 stakingsrecht Liberalen zorgen ook voor verbetering -1874 beperking kinderarbeid Eerste sociale wet! -1901 ongevallenwet -1919 45-urige werkweek H5 Het koninkrijk de Nederlanden §5.3 Arbeiders voor gelijke rechten
H5 Het koninkrijk de Nederlanden §5.3 Arbeiders voor gelijke rechten
Liberalisme vs Socialisme I. Leg in je eigen woorden uit wat een politieke stroming is II. Maak de onderstaande tabel af: Liberalisme Socialisme Rol overheid Groot / klein Vrijheid in economie Bescherming arbeider Groot/klein