The sole responsibility for the content of this presentation lies with the Clean Fleets project. It does not necessarily reflect the opinion of the European Union. Neither the EACI nor the European Commission are responsible for any use that may be made of the information contained therein. MODULE 1: INKOOP SCHONE VOERTUIGEN

1.1: MOTIVERING VOOR INKOOP SCHONE VOERTUIGEN

LUCHTKWALITEIT  PM10  NO 2  NO x en NO 2  PM2.5 – ‘the next big (hele, hele kleine) thing’

INVLOED OP GEZONDHEID DOOR LOKALE LUCHTVERVUILERS  Voortijdige dood  Astma  Ademhalingsziekten  Verschillende soorten kanker  Hart- en vaatziekten

CONTROLEREN VAN SLECHTE LUCHTKWALITEIT

PM10 JAARLIJKS GEMIDDELDE

PM10 DAGELIJKS GEMIDDELDE

NO 2 JAARLIJKS GEMIDDELDE

NO 2 GEMIDDELDE PER UUR

BRONNEN VAN LUCHTVERVUILING  Stof uit de Sahara  Industrie  Rem en bandenslijtage  De bouw  Vervoer  Overschrijdt uw stad lokale luchtvervuilingslimieten?

EURONORMEN  Zware voertuigen Euro VI  Alle nieuwe voertuigen  Lichte voertuigen Euro 6  Alle nieuwe M1(auto’s) van september 2014  N1i bestelwagens van september 2014  N1ii, N1iii, N2 bestelwagens van september 2015

MONDIALE LUCHTVERVUILING  CO 2 e  Bijdrage vervoer circa 22%  EU-doelen  Nationale doelen  CO 2 - product van verbranding fossiele brandstoffen

WAAROM MINDER VERBRANDEN?  Draagt bij aan klimaatverandering  Draagt bij aan slechte luchtkwaliteit  Vaak uit instabiele gebieden  Prijs onderhevig aan globale schommelingen  Mondiaal gezien wil de EU leiderschap tonen door afstand te nemen van fossiele brandstoffen

OPTIES VOOR ALTERNATIEVE BRANDSTOF BronAanwezigVoorTegenNabije toekomst AardgasBeperkt in meeste landen Brandstof beschikbaar uit veilige gebieden /kan biogas zijn Produceert (minder) CO2 en AQ Gebruikt voor zwaar voertuig en licht voertuig in sommige landen Biobrandstof- fen Beperkt in meeste landen Lage levenscyclus- emissies Bezorgdheid om voedselveilig- heid Gebruikt voor zwaar voertuig en licht voertuig in sommige landen ElektriciteitBeperktPotentiële uitstoot nihil Krachtcentrale produceert CO2 Gebruikt voor licht voertuig/korte dienstcyclus. Schone bussen: Ervaringen met brandstof en technologie-opties

WAT KUNNEN WIJ DOEN?  Stap 1: Vraag verminderen  Stap 2: Vervang fossiele brandstoffen door alternatieve brandstoffen en technologieën

VRAAG VERMINDEREN – DUURZAME STEDELIJKE MOBILITEIT  Rangorde van manieren  Lopen en fietsen  Openbaar vervoer  Gedeeld vervoer ( delen van auto’s etc)  Particuliere auto’s  Helicopter / privévliegtuig

VRAAG VERMINDEREN – DUURZAME STEDELIJKE MOBILITEIT  Rangorde van manieren  Lopen en fietsen  Openbaar vervoer  Gedeeld vervoer  Particuliere auto’s  Helicopter / privévliegtuig

VRAAG VERMINDEREN – DUURZAME STEDELIJKE MOBILITEIT  Rangorde van manieren  Lopen en fietsen  Openbaar vervoer  Gedeeld vervoer  Particuliere auto’s  Helicopter / privévliegtuig

VRAAG VERMINDEREN – DUURZAME STEDELIJKE MOBILITEIT  Rangorde van manieren  Lopen en fietsen  Openbaar vervoer  Gedeeld vervoer  Particuliere auto’s  Helicopter / privévliegtuig

VERMINDER INVLOED DOOR VRACHTVERKEER – DUURZAME STEDELIJKE MOBILITEIT  Vrachtvervoer  Logistieke centra voor vrachtgoed  Timing van leveringen  Omleiden van vrachtverkeer  Er zijn vele goede voorbeelden  Vele stedelijke vrachtlogistieke schema’s van CIVITAS  Stockholm Royal Docks (Constructieversterkings hub)

ROL VAN INKOPER– DUURZAME STEDELIJKE MOBILITEIT  Inkopers hebben een belangrijke rol hierbij  Uitdagen van vooroordelen  Waarom heb je een particuliere auto nodig?  Waarom heb je sowieso een auto nodig?  Waarom alles apart afleveren?  Waarom kunnen we niet investeren in een elektrische buslijn?

1.2: AUTO‘S EN BESTELWAGENS MET ALTERNATIEVE BRANDSTOF

AUTO‘S EN BESTELWAGENS MET ALTERNATIEVE BRANDSTOF  EU-wetgeving  Auto’s: 2015 vloot gemiddelde = 130g CO 2 /km  2021 vloot gemiddelde = 95g CO 2 /km  Bestelwagens: 2017 vloot gemiddelde = 175 g CO 2 /km  2020 vloot gemiddelde = 147g CO 2 /km  Dit doel bereiken kan alleen als er een aanzienlijke hoeveelheid elektrische voertuigen op de markt komen

WAT IS VERKRIJGBAAR TechnologieAutoBestelwagen Benzine ✓✓ Diesel ✓✓ Hybride ✓ Na marktwijziging Plug-in hybrideMedium (C, D en SUV segment)X Extended-range elektrisch Klein en medium (B en C segment) X Elektrisch ✓ OEM kleine bestelwagens Na marktwijzigingen GasIn sommige landen BiobrandstofIn sommige landen WaterstofXX

ALGEMENE REGELS VOOR BENZINE EN DIESEL (ICE)  Dieselvoertuigen zijn goedkoper dan benzine gedurende gebruiksperiode  Benzinevoertuigen produceren meer CO 2 per km dan dieselvoertuigen  Ford Focus – Diesel 88 g CO 2 /Km vs benzine 109 g CO 2 /Km  Benzinevoertuigen produceren minder luchtverontreinigende uitstoot  Ford Focus – Diesel NO x 146 mg/Km vs benzine 32.8 mg/Km  Benzinevoertuigen: meer geschikt om te rijden in stad, met veel stoppen en optrekken; dieselvoertuigen: meer geschikt voor rijden buiten stad met een constante snelheid.

ALGEMENE REGELS VOOR HYBRIDE VOERTUIGEN  Weinig verschil tussen deze en een ICE-voertuig  Lapwerk tussen conventionele brandstof- en elektrische voertuigen  Produceert een beetje minder CO 2 dan conventionele benzineauto  Toyota Prius = 89g CO 2 /Km vs Ford Focus = 109g CO 2 /Km  Een kleinere auto zou meer geschikt kunnen zijn  Toyota Prius = 89g CO 2 /Km vs Fiat 500 = 90g CO 2 /Km  Een dieselauto zou meer geschikt kunnen zijn voor rijden buiten de stad  Ford Focus diesel = 88g CO 2 /Km

ALGEMENE REGELS VOOR ELEKTRISCHE VOERTUIGEN  Voertuigen rijden exclusief op elektriciteit  Gemeld bereik is tot 160km, verondersteld 60% hiervan  Voertuigen kunnen duurder zijn bij aanschaf, maar goedkoper in de loop van de tijd door verlaagde rijkosten  Accu’s worden vaker geleased dan gekocht – de prijs is dan gelijk aan een ICE  De bestuurders moeten leren om het voertuig in te pluggen na elke reis  Is zeer geschikt als poolauto met een beheersysteem  Het meeste opladen gebeurt ‘thuis’, vele voertuigen die tegelijkertijd aan het opladen zijn vereisen een aanzienlijke netwerkupgrade = kosten  Op dit moment hebben maar weinig landen een oplaadnetwerk dat te vertrouwen is. Alleen Estland heeft dat

ALGEMENE REGELS VOOR PLUG-IN HYBRIDE EN RANGE- EXTENDED VOERTUIGEN  Voertuigen hebben een motor en een oplaadbare accu  Het is mogelijk om het voertuig bijna exclusief als een elektrisch voertuig te gebruiken, de motor neemt over als de accu leeg is  Het volledig elektrische bereik voor een plug-in hybride voertuig is ongeveer 15km  Het volledig elektrische bereik voor een range-extended voertuig is km  De voertuigen zijn duurder dan een conventionele ICE, maar goedkoper door besparingen gedurende de gebruiksperiode  De bestuurders moeten leren om het voertuig zo vaak mogelijk in te pluggen om ervoor te zorgen dat het zo vaak mogelijk elektrisch kan rijden  Als het voertuig niet vaak ingeplugd wordt, kan men beter een ICE-voertuig aanschaffen  Als de motor niet wordt gebruikt kan men beter een elektrisch voertuig aanschaffen

ALGEMENE REGELS VOOR VOERTUIGEN MET GAS EN BIOBRANDSTOF  Deze voertuigen zijn gelijk aan een conventioneel ICE- voertuig maar gebruiken alternatief verbrandingsmateriaal  Biobrandstoffen komen van verschillende vernieuwbare bronnen,inclusief gewassen en afval  Gas is hetzelfde als huishoudgas dat samengeperst is (CNG). Gas kan ook van vernieuwbare bronnen komen (biogas/biomethaan)  Een toegeweide tankinfrastructuur is vereist. Op dit moment heeft slechts een beperkt aantal landen dit

ALGEMENE REGELS VOOR VOERTUIGEN MET ALTERNATIEVE BRANDSTOFFEN  Er bestaan toelages voor enkele van deze technologieën  Kijk naar zowel lease als koop  U moet misschien bestaande kapitaalmechanismen trotseren  U moet misschien huidige voertuigbesturingssystemen uitdagen om andere brandstof of oplaadstelsels toe te kunnen passen  Voertuigen met alternatieve brandstof moeten soms vaak gebruikt worden om kosteneffectief te zijn

ACTIVITEIT 1  U heeft de baan! – Wagenparkbeheerder van ‘Fantasia’  Volgens het manifest van de burgemeester moeten emissies op grote schaal worden verminderd  Verander eerst uw functienaam, u bent nu ‘Mobility manager’  De volgende stap is dat u een planning maakt voor de inkoop van het wagenpark voor volgend jaar

ACTIVITEIT 1  Kunt u dat regelen?  Welke vragen moet u mensen in de branche stellen?  Geef een menu van 2-3 voertuigen voor elke afdeling?  Wie moet u misschien trotseren?  Welke problemen heeft u te overwinnen?

1.3: BUSSEN EN ZWARE VOERTUIGEN MET ALTERNATIEVE BRANDSTOF

BUSSEN EN ZWARE VOERTUIGEN MET ALTERNATIEVE BRANDSTOFFEN  Euronormen zijn eerder goedgekeurd voor een motor dan voor een voertuig TechnologieBusVrachtwagen Gas ✓✓ Biobrandstof ✓✓ Hybride ✓✓ Plug-in hybrideTest Elektrisch ✓✓ WaterstofTest

ALGEMENE REGELS VOOR HYBRIDE ZWARE VOERTUIGEN  De bestuurder zal weinig verschil merken tussen dit en een dieselvoertuig  Ze zijn alleen geschikt voor stop-start omstandigheden, zoals stedelijke busroutes en afvalinzameling  Er is emissiebesparing van meer dan 30% voor de nieuwste hybride bussen vergeleken met dieselbussen  Deze passen naadloos in een bestaand dieselwagenpark  Ze spelen een prominente rol in vele wagenparken in Europa, zoals in de busparken van Barcelona en Londen  Ze komen minder voor bij vrachtwagens, een paar afvalverzamelingsvoertuigen beschikbaar  Op dit moment zijn ze duurder dan conventionele voertuigen. Ongeveer 50% hogere kapitaalkosten met een afbetaalperiode van meer dan 15 jaar.

ALGEMENE REGELS VOOR ZWARE VOERTUIGEN MET GAS EN BIOBRANDSTOF  Deze voertuigen zijn gelijk aan een conventioneel ICE –voertuig, maar gebruiken alternatief verbrandingsmateriaal, soms als een diesel hybride  Biobrandstoffen komen van verschillende vernieuwbare bronnen, inclusief gewassen en afval  Gas is hetzelfde als huishoudgas en het is óf vloeibaar (LNG) óf samengeperst (CNG). Gas kan ook van vernieuwbare bronnen komen (biogas)  Omdat vele zware voertuigen een toegewijde tankinfrastructuur hebben, bijvoorbeeld bij busdepots, kan deze technologie ook werken  Er zijn verschillende bronnen voor biobrandstoffen die overwogen moeten worden door de inkoper  Bevoorrading van gas en biobrandstof is goed ontwikkeld in vele delen van Europa, bijvoorbeeld Zweden  Besparing op CO 2 –uitstoot en andere emissies met invloed op luchtkwaliteit verschillen afhankelijke van de technologie. Ze zijn lager en vaak bijna nihil

ALGEMENE REGELS VOOR ELEKTRISCHE ZWARE VOERTUIGEN  U bouwt de oplaadinfrastructuur rondom de busroute  Er zijn voorbeelden van bussen die worden gebruikt, zoals in China en Nottingham, Engeland  Er zijn een paar voorbeelden van elektrische vrachtwagens die commercieel gebruikt worden  Er zijn twee oplaadmethodes voor bussen: snel opladen en langzaam opladen en drie algemene regimes voor opladen  CO 2 wordt over het algemeen verminderd (hangt af van methode energieproductie). PM en NO x van de bus zijn nihil  De voertuigen zijn duurder om te kopen, maar vaak goedkoper tijdens gebruiksperiode door verminderde rijkosten

ALGEMENE REGELS VOOR PLUG- IN HYBRIDE ZWARE VOERTUIGEN  De voertuigen rijden als een elektrische bus, maar hebben een dieselmotor of generator  Het gebruik van elektrische bussen komt hiervoor in aanmerking, maar zonder de bereiksbeperkingen  Geschikt voor voertuigen die zware ritten maken, zoals stadsbussen  Deze technologie staat nog in de kinderschoenen in bussen. Er vinden wat testen plaats, bijvoorbeeld in Londen en Stockholm  Het elektrische element van het voertuig kan ‘geo-fenced’ zijn. Dat wil zeggen dat de uitlaatemissies van het voertuig nihil zijn wanneer het door een gebied rijdt met slechte luchtkwaliteit

ALGEMENE REGELS VOOR ZWARE VOERTUIGEN MET WATERSTOF  Het is niet waarschijnlijk dat u te maken krijgt met een waterstofvoertuig  Ze zullen niet kosteneffectief zijn tot ten minste 2020  Er zullen meer door de EU gefinancierde testen op grote schaal plaatsvinden in de komende paar jaar

ACTIVITEIT 2  Vertel over een busroute in uw eigen stad

HET OVERZICHT  Succesvolle uitstootreductie-initiatieven hebben bijna altijd wortels in het beleid  Deel van de taak van een inkoper is om de relevante beleidsdocumenten te begrijpen  Gebruik deze om de noodzaak van aanschaf van schone voertuigen bij mensen erin te hameren  Misschien kunt u deze plannen beïnvloeden

BELEID EN DOELEN  Doelen op mondiaal niveau  Beleid op Europees niveau  Beleid op landelijk niveau  Beleid op stedelijk en regionaal niveau

AANDEELHOUDER MANAGEMENT  Herken sleutelfiguren in het vroegste stadium  Neem ze mee op de reis  Hoe zou de reis eruit zien?  Waar begin je?  Waarom doe je dit?  Wat gebeurt er nu?  Hoe worden de voertuigen gebruikt?

HELP, IK HEB IEMAND NODIG  Je bent niet alleen  Clean Fleets:  Clean Vehicle Portal:  Civitas - Civinet networks:  Eltis:  Polis:  Overeenkomst van burgemeesters:  Anderen?

CASE STUDY: LONDEN  Mayor’s Electric Vehicle Delivery Plan in 2008  25,000 oplaadpunten in London  100,000 voertuigen zo snel mogelijk in het wagenpark van Londen  1,000 voertuigen in de GLA-vloot in 2015  De enorme invloed  1,300 oplaadpunten  Een plan en budget voor ULEVs binnen TfL