Template V Netwerkbijeenkomst Circulaire Economie 7 april 2015 Wageningen 1 Mark Ipema I Confidential

Template V Even voorstellen Duurzaamheid groeiende vraag voedsel voedsel- en geneesmiddelenvoorziening hoogwaardige kwaliteit welzijn van mens en dier innovaties patiënt- en productveiligheid kwaliteitszorgsysteem pro-actief ontwikkeling van onze medewerkers professioneel, betrouwbaar & duurzaam Mark Ipema I Confidential 2

Template V Dishman Netherlands Wij produceren cholesterol uit wolvet, vitamine D en vitamine D analoga. Cholesterol wordt gebruikt als: -Grondstof voor Vitamine D -Voedermiddel in de intensieve garnalen teelt -Cosmetisch ingredient voor vochtregulatie in de huid en emulgator in crème. Vitamine D wordt gebruikt als: -Voederadditief voor gevogelte, koeien en varkens -In vitamine preparaten voor mensen -Grondstof voor Vitamine D metabolieten Vitamine D analoga worden gebruikt als: -Geneesmiddel voor mensen met vitamine D tekort -Geneesmiddel voor psoriasis Mark Ipema I Confidential 3

Template V Cholesterol marktontwikkelingen De voedselvraag is vandaag groter dan het aanbod. Het aantal ondervoede mensen stijgt nog steeds terwijl de verwachting is dat in 2050 de vraag naar voedsel is verdubbeld! Het aanbod van de grondstof wolvet is dalend. De vraag naar uit wolvet vervaardigde producten is stijgend. 4 Mark Ipema I Confidential *1 (bron: De methode die mensen als Rudy Rabbinge al toepassen- ook het motto van de Wageningse Universiteit- ‘meer met minder’ kán de verdubbelde voedselvraag voldoen voor 2050.”

Template V Cholesterol in visvoer Een belangrijk ingredient in visvoer is vismeel. Vismeel kan vervangen worden maar dan is cholesterol essentieel om plantaardig voer te kunnen gebruiken. De visteelt ziet de ontwikkelingen in de wolvet markt ook en is daarom terughoudend om voeders te ontwikkelen die gebruik maken van cholesterol. Deze industrie zal alleen cholesterol gaan gebruiken als de beschikbaarheid geen bedreiging vormt. Onze ontwikkeling maakt het mogelijk om reststromen te gebruiken om doeltreffend cholesterol te produceren. De instabiele markt en de toekomstige schaarste van wolvet wordt als bedreiging gezien. De waarde van de cholesterol uit deze reststroom is voldoende om de kosten te kunnen dragen. De lange termijn beschikbaarheid van deze reststroom is zeer betrouwbaar en goed beschikbaar. Mark Ipema I Confidential 5

Template V Voordelen van vis De visteelt is erg efficient. Er is 1 kg voer nodig om 1 kg natte vis te produceren. Dit is in vergelijking met gevogelte, koeien en varkens zeer efficient. Maar… Het gebruik van vismeel put de visreserves uit in de zeeen en er zijn maar weinig alternatieven. Het verminderen van industiele vangst voor vismeel heeft een zeer positief effect op de totale visstand. Dus zou het goed zijn om vismeel te vervangen voor plantaardige voederbronnen met daaraan toegevoegd onze cholesterol! Mark Ipema I Confidential 6

Template V De uitdaging De markt overtuigen dat er geen langetermijn risico’s zijn verbonden aan de beschikbaarheid. De markt en autoriteiten bewijzen dat cholesterol veilig kan worden gebruikt en dat deze net zo goed is als cholesterol uit wolvet. Mark Ipema I Confidential 7

Template V Mark Ipema I Confidential