Machtsstrijd in tijden van crisis Cursus p101-104, HB p110-111

Uit spanning ontstaat strijd Soorten spanning tussen de groepen in de stad. Economische spanningen Kooplieden vs. handwerkers (vnl. de uitbuiting vd ambachtslui) Sociale spanningen Monopolie van bepaalde families op ambachten. Politieke spanningen Rijke ambachtslui en handwerkers willen inspraak in bestuur

Strijd o.d. macht i.d. steden Uitgewerkt voorbeeld: de Guldensporenslag (1302)

Strijd om de macht in de steden Patriciaat onderdrukte voor 1300 het gemeen. Economisch/Politiek: Monopolie op de winstgevende exportproducten.(E) Legden monopolie vast via stadsbestuur.(P) 1280: Brugse gemeen heeft er genoeg van. Bron 1, p110

Bron 1, HB p110 Waarover doet het gemeen vnl. zijn beklag? De belastingen die ze moeten betalen. Het feit dat ze geen inspraak hebben in het bestuur.

Strijd om macht in de steden Gwijde van Dampierre Filips IV, de Schone

Strijd om de macht in de steden Interessant om weten: Gwijde is een leenman van Filips IV. Frankrijk en Vlaanderen leefden reeds sinds de 9e eeuw in onmin.

Wie vecht er tegen wie? Ambachtslui Vlaamse kant Franse kant Ambachtslui Graaf van Vlaanderen, Gwijde van Dampierre Patriciërs Franse koning, Filips IV de Schone

Wie vecht er tegen wie? Klauwaerts Leliaards

Andere belangrijke figuren Pieter De Coninck Wever Jan Breydel Beenhouwer Dus: ambachtslui

Brugse Metten: 18 mei 1302 Massamoord op Leliaards in Brugge. Skild en vriend. Wie was er kwaad? De Franse koning

Guldensporenslag: 11 juli 1302 Reactie op Brugse Metten. Slecht weer speelt de Fransen parten. Vlamingen moorden weer iedereen uit. Kwestie van hun populariteit op te krikken.

Nog wat zaken

Herdenking? 11 juli Feest van de Vlaamse Gemeenschap De Vlaamse Feestdag

Gevolg: inspraak voor iedereen? Het gemeen kreeg inspraak. Beperkt tot de meesters (= de bovenlaag)

Boerenopstanden West-Europa Vlaamse opstand (1323-1328) Jacquerie (1358) Peasant’s Revolt (1381)

Vlaamse opstand (1323-1328) Welgestelde boeren vs. corrupte belastingsontvangers vd. Vlaamse graaf. Evolueerde tot opstand tegen Fransgezinde elite. Vlaamse graaf kan de orde herstellen. Met hulp van de Franse koning. Vreemd? …

Jacquerie (1358) Boeren in N-F. vs. de adel. Lage graanprijs  schuld van adel (?) Hoge belastingen  schuld van adel (?) Verwoestingen van eigendom  Honderdjarige oorlog  schuld van adel (?) Opstand heeft slechts twee weken geduurd. Na die twee weken waren er betrekkelijk minder boeren in Noord-Frankrijk.

Peasant’s Revolt (1381) - Engeland Tegen de heren Reden: lijfeigenschap herinvoeren en veel te hoge belastingen. Boeren wensten inspraak in belastingen. Tegen de Kerk: Rijke Kerk die het sobere, arme leven predikte.

Peasant’s Revolt (1381) - Engeland Einde: Moord op Wat Tyler. Vermoord tijdens onderhandelingen door aanhangers van de Engelse Koning. Man met het zwaard: William Walworth, burgemeester van Londen. begenadigd diplomaat.

Tweede lijfeigenschap – Oost-Europa

Tweede lijfeigenschap Oost-Europa Oorzaak en gevolg: Vrije boeren  graanprijs daalt + epidemieën  heren wilden boeren terug aan land binden en verzwaarden hun taken  boeren kunnen niet anders dan lijfeigenschap aanvaarden. Hangt (spijtig genoeg) samen met de verwijning van het lijfeigenschap in West-Europa. O.a. Peasants’ Revolt