27 maart 2015 Naar een duurzaam ICT binnen de gemeentelijke organisatie

Voordat ikzelf losbrand: Een paar vragen aan u

3 Ik kies voor: 1.Kringlooppapier 2.Papier met FSC-keurmerk

4 Het meest energiezuinig is voor mij: 1.LED-verlichting 2.Spaarlampen

En: wil je dan ook LED-verlichting in je huis: 1.Liever niet, veel te schel 2.Natuurlijk: want het meest zuinig 3.Pas als er een beter design is

Dus:  Je moet altijd keuzes maken

Welke landelijke doelstellingen gelden voor gemeentes? 1. in % duurzaam inkopen 2. in % duurzaam inkopen 3. In % duurzaam inkopen

Wat is duurzaam inkopen / Waar word je op afgerekend?  Het opnemen van criteria die SenterNovem ontwikkelt in opdracht van de Rijksoverheid  ICT hardware: Energy star label  Is dat duurzaam??

Duurzaam inkopen in Amsterdam  Vanaf 2010 duurzaamheid in elk inkooptraject meewegen  Kans om beleidsdoelstellingen te realiseren  Kans om duurzame ontwikkelingen in de markt te stimuleren  Leidraad als hulpmiddel  Het is een continu proces (leertraject voor alle partijen)

Beleidsdoelstelling klimaat  40% minder CO 2 -uitstoot 2025 ten opzichte van 1990  dat betekent 50% minder CO 2 -uitstoot dan in 2007  gemeentelijke organisatie zelf klimaatneutraal in 2015

Drijfveer 1979

Drijfveer 2003 Klimaatverandering!

ICT en klimaat  Hoeveel procent van het energieverbruik gaat op aan ICT?

Gemeentebrede aanbesteding ICT-hardware  Niet openbare aanbesteding  Een leverancier die alles kan leveren voor 14 stadsdelen en ca. 30 diensten.  Beoordeling op: Prijs: 70 % Duurzaamheid (energieverbruik): 15 % Social Return 15 %

Gestelde eisen en wensen Eisen:  Energy Star (SenterNovem)  Bij iedere uitvraag een meest milieuvriendelijk advies Wens:  Hoe vult u die advisering in?

Het vervolg  Drie vrij algemene aanbiedingen  Evaluatiegesprekken over de gestelde wens  Leverancier en opdrachtgever stellen samen een format vast voor de energieadviezen  Elk kwartaal een evaluatiegesprek over de resultaten Resultaat: Energiebesparing is verankerd bij de keuzes voor nieuwe apparatuur.

Verwerkingscontract  Recycling van afgeschreven computers. 97% van het totale gewicht wordt na verwerking hergebruikt!  € 10,-- per werkplek

Energieverbruik ICT Gemiddeld energiegebruik serverruimte kWh/jaar (ruim 200 huishoudens) Geïnstalleerd ICT vermogen volgens opgave: 117 kW 39,2 kW

Aanpak koeling serverruimte Door Servicehuis ICT (beheerder van 6000 werkplekken/ 7 diensten)  Serverruimte ca. 120 m2  In plaats van koelmachines een warmtewiel door het dak  ‘groene blade technologie’  Ruimte koeling alleen als buiten temperatuur is > 26 C.  Besparing: € ,-- per jaar aan energiekosten  CO2 productie van 120 huishoudens  Trots: in bestaand gebouw een energiezuinige oplossing

DELL HANTEERT EEN LEVENSCYCLUS BENADERING VOOR GROENE IT PRODUCTCONCEPT EN -ONTWERP PRODUCTIE EN VERWERKING BELEVING VAN DE KLANT HERGEBRUIK EN RECYCLING

DELL …is het enige grote computerbedrijf dat ernaar streeft om aan het eind van 2008 emissieneutraal te zijn …is het eerste en enige bedrijf dat zijn klanten wereldwijd gratis recycling aanbiedt (€ 98,4 miljoen aan apparatuur in 2007) …is het eerste bedrijf dat samen met zijn klanten de uitstoot van kooldioxide compenseert met projecten voor het planten van bomen …streeft ernaar 's werelds meest energie-efficiënte computers te produceren en te verkopen …onze CO 2 -concentratie behoort tot de laagste in onze branche en bedraagt ongeveer de helft van die van onze naaste concurrent …streeft ernaar aan het eind van 2012 alle vestigingen wereldwijd van 100% duurzame energie te voorzien

PC’S EN MONITORS VEROORZAKEN WERELDWIJD 39% VAN ALLE ICT- GERELATEERDE CO2-UITSTOOT Bron: Gartner, april 2007

DE ENERGY SMART CLIENT-OPTIES VAN DELL VERHOGEN DE ENERGIEBESPARING TOT 78% EPEAT Gold-opties Brede configuratiemogelijkheden van Energy Star 4.0 Opties voor Climate Savers Computing- compatibiliteit De efficiëntste 80PLUS-voedingseenheden op OptiPlex QuickSet- of Dell Energy Smart Power Management-instellingen: Vooraf in de fabriek geïnstalleerd en ingesteld Tot 78% minder energieverbruik Energiezuinig systeemontwerp voor energiebesparing tot wel 22% Inclusief chassis, voedingseenheden, moederborden, omgevingswarmtesensors Online calculators voor energiebesparing Dell OptiPlex TM -serie Dell Latitude TM - serie Dell Precision TM - serie Bron: 78% minder energieverbruik gebaseerd op een vergelijking met de Dell-energiecalculator van de OptiPlex GX620 met Intel Pentium D-processor en 17-inch CRT-monitor tegenover de OptiPlex 755 Energy met Intel Celeron-processor en 17-inch LCD-monitor. Zie voor meer informatie.

ENERGIEZUINIGHEID IS VAN TOEPASSING OP ELK NIVEAU VAN HET DATACENTER Stroomverbruik op onderdeelniveau in een normale server Distributie van stroomverbruik in een normaal datacenter Bron: studie van Dell naar het PS3-datacenter, najaar 2006

IN HET DATACENTER 50 procent van het geld dat aan servers wordt besteed, gaat naar stroom en koeling 1 De kosten voor serverruimte bedragen ongeveer $1.000 per vierkante meter, oftewel $ per rack 1 Gemiddeld gebruik van servercapaciteit <10% 1 MET VIRTUALISATIE Het gemiddeld aantal virtuele werkbelastingen op één fysieke server wordt geschat op 10 in 2007 en Vermindering op totale hardware: 22% 1 Jaarlijkse kostenbesparingen: tot 23% 1 IN HET DATACENTER 50 procent van het geld dat aan servers wordt besteed, gaat naar stroom en koeling 1 De kosten voor serverruimte bedragen ongeveer $1.000 per vierkante meter, oftewel $ per rack 1 Gemiddeld gebruik van servercapaciteit <10% 1 MET VIRTUALISATIE Het gemiddeld aantal virtuele werkbelastingen op één fysieke server wordt geschat op 10 in 2007 en Vermindering op totale hardware: 22% 1 Jaarlijkse kostenbesparingen: tot 23% 1 CONSOLIDATIE MET VIRTUALISATIE LEVERT TASTBARE VOORDELEN OP 1 IDC, 'Virtualization and Multicore Innovations Disrupt the Worldwide Server Market" (Virtualisatie en multicore-innovaties ontwrichten de wereldwijde servermarkt), documentnummer , maart Gartner, Dataquest Insight: Virtualization Impacts x86 Server Shipments (Virtualisatie beïnvloedt de verkoop van x86-servers), augustus x PE x quad-core CPU 14 werkbelastingen 4640 watt $693 energiekosten/ server 1 x PE2950 Quad Core 2 x quad-core CPU 14 virtuele werkbelastingen 525 watt $79 energiekosten/ virtuele server Groener ESX Server VM Oudere 8G rack- montage Virtualisatie - beste dichtheid, laagste stroomverbruik

WERELDWIJDE ADVIESSERVICES VOOR DE INFRASTRUCTUUR “Verborgen datacenter” DELL VERTROUWELIJK Hot Spot De Energy Smart-services van Dell analyseren uw datacenter met het oog op potentiële problemen of verbeteringsmogelijkheden om tot een optimale datacenteromgeving te komen Effectief plannen Workshops Evaluatie: virtualisatie, datacenteromgeving, consolidatie Ontwerp en haalbaarheidsevaluatie Snelle implementatie Projectbeheer Fabrieksintegratie en installatie op locatie Kennisoverdracht en training Efficiënt beheer Enterprise Support Oplossing van complexe problemen Samenwerking met partners Accountmanager Service op locatie en opleiding

DELL: HET ULTIEME ONTWERP VOOR VIRTUALISATIE Samenwerking uitbreiden Servertechnologie Mogelijkheden van de services Opslagtechnologie VMMARK Fibre iSCSI NAS Blades R805 R900/ ONTDEK UW VERBORGEN DATACENTER Evaluatie virtualisatieEvaluatie datacenterenergieWorkshops voor vereenvoudigingSolution DesignSolution Implementation

INFORMATIE VOOR KLANTEN Websites Witboeken Casestudy's Verkoopgidsen Hand-outs Artikelen

ENERGY SMART-BENADERING VAN DELL DE ONLINE ENERGIECALCULATOR Modellen voor gebruiksuren: Hoe worden deze systemen gebruikt? Betreft alle configuraties Invoer: Systeem- configuratieopties Betreft alleen deze configuratie Energieverbruik per jaar Besparingen bij meerdere systemen, gebaseerd op invoer van aantal units Besparingen per jaar op baseline (één unit) Milieueffect van jaarlijkse besparingen Baseline- configuratie (GX620, kan niet worden gewijzigd)

DELL CAPACITEITSPLANNER VOOR DATACENTERS (DCCP) Racks Opslag Randap- paratuur Servers Samenvatting apparatuur Samenvatting stroomdistributie (PDU) Configuratie Volledig aanpasbaar per systeemonderdeel en werkbelasting helpt klanten bij het plannen en configureren van stroomvoorziening, koeling, ventilatie, gewicht en andere belangrijke punten

DELL VERTROUWELIJK 32 DELL BIEDT COMPENSATIE VOOR IT-GERELATEERDE KOOLDIOXIDE- UITSTOOT  Onze bijdragen komen volledig ten goede aan het planten van bomen  Dell is partner van The Conservation Fund en Carbonfund.org voor  het planten van bomen in duurzame herbebossingsprojecten  PLANT EEN BOOM VOOR MIJ  Wereldwijd beschikbaar  Stuur de aanvraag naar  PLANT EEN BOOM VOOR MIJ  Klanten: VS, Canada, EMEA  Zakelijke klanten: VS  Overige regio's volgen binnenkort Samen maken wij een wereld van verschil