Gezondheidsbevordering op het werk Wat hebben werknemers nodig om gezond en duurzaam te werken? Prof. dr. Ute Bültmann Prof. Dr. Sandra Brouwer Dr. Wendy Koolhaas MSc. Leonie Oosterhuis Afdeling Sociale Geneeskunde

In de komende 20 minuten… Gezondheidsbevordering op het werk SPRINT@Work Behoefteninventarisatie bij werknemers/pilotbedrijven Vertaling van behoeften naar ontwikkeling producten Twee voorbeelden

Gezondheidsbevordering op het werk Definitie “Gezamenlijke inspanning van werknemers, werkgevers en de samenleving om gezondheid en het welzijn van mensen op het werk te verbeteren.”* Verbeteren van werkorganisatie en de werkomgeving; Mogelijkheden bieden tot het maken van gezonde keuzes; Promoten van actieve participatie van werknemers; Aanmoedigen van persoonlijke ontwikkeling. * European Network For Workplace Health Promotion, 2007

Waarom belangrijk? Veranderingen op verschillende niveaus Effecten Arbeidsmarkt Werkinhoud Werkpopulatie (bijvb leeftijdsopbouw) Aandacht voor duurzame inzetbaarheid en eigen verantwoordelijkheid Effecten Gezonder personeelsbestand, hogere motivatie, verbeterede werkrelaties Positief op langere termijn met reductie van gezondheidskosten en verhoging van productiviteit

SPRINT@Work Doelen Voorwaarden Gezondheidsbevordering op actieve wijze integreren in werk Innovatieve (sensor)technologie - objectief meten Voorwaarden Eigen verantwoordelijkheid medewerker + ondersteunende context = werkgever Ontwikkelbedrijven en Pilotbedrijven

SPRINT@Work Doelen Voorwaarden Gezondheidsbevordering op actieve wijze integreren in werk Innovatieve (sensor)technologie - objectief meten Voorwaarden Eigen verantwoordelijkheid medewerker + ondersteunende context = werkgever Ontwikkelbedrijven en Pilotbedrijven

Behoefteninventarisatie werknemers Doel Focusgroepen Op welke wijze kunnen sensortechnologie / telecare producten bijdragen aan gezondheidsbevordering op het werk? Per organisatie Doelgroep vastgesteld in overleg met organisatie 8 medewerkers, op locatie Diversiteit in leeftijd en functie Semi-gestructureerde interviewguide Anonimiteit gewaarborgd (Aanvullend werkplekonderzoek - indien nodig - nog te plannen)

Waarom doen werknemers mee? Bewustwording van de invloed van (langdurige / zware) werkbelasting op gezondheid en langer doorwerken. Bijdrage aan preventie – hoe gezondheid te behouden of te verbeteren?

Cofely Veldwerkers (N=90) FYSISCHE FACTOREN SPECIFICATIE Klimaat Kerntemperatuur verlagen Invloed van warmte in zomer; geen schaduw; werken op asfalt; kleding neemt geen vocht op Geluid Gehoorbeschadiging voorkomen Gehoorklachten oudere medewerkers; gehoorbescherming aanwezig; impact omgevingsgeluiden gedurende de dag Trillingen Bewustwording en preventie Invloed van trillingen (installaties, motoren, gereedschap, etc.). Chemische stoffen Vraag naar hoeveel men onbewust blootgesteld wordt aan chemische stoffen FYSIEKE BELASTING SPECIFICATIE Houding- en beweging Bewustwording en preventie Werken in kleine ruimten; klachten aan rug, knie, schouders en nek;

NAM Wire-line team (N=300) FYSIEKE BELASTING SPECIFICATIE Houding- en beweging Bewustwording en preventie Belasting gewrichten; Gebruik spieren; Vermoeidheid gehele lichaam einde dag; Reiken; Staand/knielend werk; impact belasting thuis FYSISCHE FACTOREN SPECIFICATIE Geluid Gehoorbeschadiging Gehoorklachten oudere medewerkers; gehoorbescherming aanwezig Geofysica/Geografen (N=30) Cognitieve belasting: Beeldschermwerk, veel muisklikken, lange werkdagen (minimaal 9 uur werken per dag )

Oosterhof Holman - Grondwerkers en hoveniers (N=60) FYSIEKE BELASTING SPECIFICATIE Houding- en beweging Bewustwording en preventie Fysieke vermoeidheid gehele lichaam; langdurig zelfde werkzaamheden; onhandige houdingen; klachten bewegingsapparaat; klachten handen en voeten aan eind dag. FYSISCHE FACTOREN SPECIFICATIE Klimaat Kerntemperatuur Temperatuurswisselingen (spieren); Verhitting van boven en beneden (zon, asfalt); Zweten in niet-luchtdoorlatende pakken bij regen; Wisselingen in temperatuur door pauzes (warme keet)

REYM Cleaners (n= 124) FYSIEKE BELASTING SPECIFICATIE Houding- en beweging Bewustwording en preventie Langdurig staan in onnatuurlijke houding; Klachten rug, nek, hoofdpijn; Interesse in tiltechnieken; weinig inzicht in belasting werkhoudingen FYSISCHE FACTOREN SPECIFICATIE Klimaat Kerntemperatuur Werken in zware pakken met perslucht; Invloed van kerntemperatuur op gezondheid en uithoudingsvermogen in kaart brengen COGNITIEVE BELASTING SPECIFICATIE Alertheid Bewustwording en preventie Bij wisselende diensten: verstoord slaappatroon; vermoeidheid.

UMCG Chirurgen Radiotherapeutisch laboranten Zorgadministratie Bewustwording van de fysieke en mentale gezondheid gedurende de werkdag (real-time feedback) Werkplekobservaties uitgevoerd Radiotherapeutisch laboranten Inzicht in mentale belasting tijdens langdurig beeldschermwerk (met o.a. werkdruk, visuele- en geluidsprikkels) Zorgadministratie Bewustwording van en inzicht in de mentale belasting Verpleegkundigen Preventie van handklachten door knijpen (bijv bij tillen patiënt, los- en aandraaien materialen)

Input voor ontwikkeling producten Producten voor monitoring en preventie Cognitieve belasting -> Monicque Lorist Fysieke belasting -> Charissa Roossien Gehoorbeschadiging Dataverwerking (individuele feedback) - Telecare platform -> Anne Bonvanie-Lenferink Verkenning inzet “game” bij gezondheidsbevordering Serious game

Gehoorbeschadiging Partners Productontwikkeling gericht op: INCAS3 (Peter van Hengel, Dirkjan Krijnders) UvA (o.a. Bas Sorgdrager) Productontwikkeling gericht op: Effectiviteit van gehoorbescherming Bewustwording van geluid en geluidsbelasting (frequentie, ‘piek’belasting)

Serious game Partner Productontwikkeling gericht op: NHL Productontwikkeling gericht op: Hoe maak je kantoormedewerkers bewust van de invloed van het werk op de eigen gezondheid? Hoe worden kantoormedewerkers op individueel niveau en positieve wijze aangezet tot gezonder gedrag? Werkingsmechanisme + onderbouwing leerstijl(en)

Met dank aan