Laatste les: Apenkooi Vincent J. van Heuven Leiden University Centre for Linguistics, The Netherlands Leiden Institute for Brain and Cognition, The Netherlands

Laatste les: Apenkool Vincent J. van Heuven Leiden University Centre for Linguistics, The Netherlands Leiden Institute for Brain and Cognition, The Netherlands

Laatste les: Apenkooi proloog

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 4 Apenkooi: proloog  Apenkooien als bedrijfsuitje

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 5

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 6 Apenkooi: proloog

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 7 Apenkool: proloog  Vier onderdelen Je kunt horen hoe groot iemand is Lichaamstaal is belangrijker dan wát je zegt Deens is onverstaanbaar, zelfs voor Denen De computer hoort aan uw stem of u liegt

Laatste les: Apenkooi Lente Van grimlach tot glimlach

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 9 John J. Ohala

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 10 Van grimlach tot glimlach

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 12  ‘snarl’ van de hond  Mondhoeken worden niet teruggetrokken

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 13  ‘Smile’ van de mens(aap)  Mondhoeken worden teruggetrokken

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 14 Van grimlach tot glimlach  Kleurloos toetergeluid  Normale lipstand  Teruggetrokken mondhoeken (glimlach)

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 16 Van grimlach tot glimlach  Hoeveel borsthaar denkt u dat deze spreker heeft? Lagere toon Hogere toon

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 17 Van grimlach tot glimlach  Monty Python’s Flying Circus Mrs. Premise (John Cleese) Mrs. Conclusion (Graham Chapman)

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 18

 Figuur 2. F 3 van Amerikaanse kinderen geplot als functie van lichaams-gewicht, uitgesplitst naar leeftijd (4, 8, 12 en 16 jaar) en sekse (naar figuur 3 van Perry et al. 2001).

 Figuur 3. Grondfrequentie (in Hz) voor verschillende leeftijden (in jaren). (Naar Van Bezooijen 1993)

Laatste les: Apenkooi Zomer De mythe van de non-verbale communicatie

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 23 Albert Mahrabian

−3 −2 − Visueel Vocaal Onvriendelijkst Neutraal Vriendelijkst −3 −2 − Verbaal −2,59 +2,24 −2,24 +2,38 −1,55 +1,83

Laatste les: Apenkooi Herfst Deens is onverstaanbaar

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 29 Deens is onverstaanbaar  Uti Vår Hage Satirisch Noors TV programma Doen alsof ze Denen zijn Verstaan elkaar niet Sketch ingeleid en afgewisseld met Engels commentaar door dezelfde acteurs I know, the Danish language has always been impossible to understand for most Scandinavians, but in recent years, it has become impossible to understand for us in Denmark too… Fragment duurt één minuut

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 30

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 33 Deens is onverstaanbaar  Zweeds (met babbelruis) Spraak 9 dB zwakker dan ruis: −9 dB Spraak 6 dB zwakker dan ruis: −6 dB Spraak 3 dB zwakker dan ruis: −3 dB Spraak en ruis even sterk: 0 dB Alleen spraak: clean

Woorden Onzin-zinnen Conversatie Testonderdeel Woorden correct verstaan (%) Denen luisteren naar Zweeds Zweden luisteren naar Deens

 Figuur 5. Intrinsieke verstaanbaarheid van het Deens en het Zweeds. Percentage correct herkende woorden in spontane conversatie bij verschillende signaal- ruisverhoudingen en uitsplitst naar spreker-/luisteraargroep.

Laatste les: Apenkooi Winter Al is de leugen nog zo snel...

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 37  Alexander Graham Bell (boven)  Patent telefoon (links)

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 40

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 43 Al is de leugen nog zo snel...  Nemesysco LVA beschikt over twee basisformules die unieke signaalverwerkings­algoritmen bevatten die meer dan 120 emotiegevoelige parameters uit elk stukje stem-geluid trekken. Deze parameters worden vervolgens gekoppeld aan negen basisemoties. Afhankelijk van het doel van de analyse kunnen tot acht formules worden toegepast op de emotieparameterdata voor een laatste ronde. Die zijn onder meer: stressanalyse wegens liegen, mate van opgewondenheid, mate van geconcentreerd-heid, mate van geëmotioneerdheid, mate van innerlijk conflict, bedrogpatroonherkenning en aanvullende methoden voor eerlijkheidsbepaling.

Francisco Lacerda, Professor of Phonetics at Stockholm University Anders Eriksson Professor of Phonetics Dept. of Philosophy, Linguistics and Theory of Science University of Gothenburg

 Figuur 7. Illustratie uit het LVA-patent. In de rode ellipsen voorbeelden van ‘doornen’ in het spraaksignaal, in de blauwe ellipsen voorbeelden van ‘plateaus’ (naar Ohala 2009).

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 47 Al is de leugen nog zo snel...  Eriksson & Lacerda “Bestudering van de methode zoals beschreven in de Amerikaanse patent- aanvraag bevestigt het vermoeden dat de methode pure nonsens is, die wellicht nog het best omschreven kan worden als statistiek gebaseerd op onbedoelde bijproducten van geluidsbemonstering.”

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 48 Al is de leugen nog zo snel...  Ohala (2009) Deze bewering is natuurlijk volslagen, klinkklare nonsens. Een student die dit zou zeggen in een eerstejaarscollege fonetiek/ spraakwetenschap zou onmiddellijk gezakt zijn!

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 49

Laatste les: Apenkool Epiloog

Laatste les: Apenkooi Epiloog

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 52

8 sep 2014 Apenkooi Leiden 55 EINDE