Ouder & Kind project Parkstad ‘Onderzoek naar de opvoedingsbelasting van licht verstandelijk beperkte ouders die van het Ouder-kind project in Parkstad hulpverlening ontvangen, waardoor op de opvoedingsbelasting wordt verlaagd en uithuisplaatsing wordt voorkomen’. Presentatoren: Roxy Ekkerink Bart Keulen Ouder & Kind project Parkstad In opdracht van lectoraat ‘opvoeden in het publieke domein’

Omvang onderzoekspopulatie 31 ouders, deelname: 21 ouders Onderzoekskader Onderzoek naar Effecten van intensieve hulpverlening aan ouders met licht verstandelijke beperking in Ouder & Kind project Parkstad Hoe dit door ouders en hulpverleners wordt ervaren Doel: voorkomen uithuisplaatsing 0-4 jaar Omvang onderzoekspopulatie 31 ouders, deelname: 21 ouders 17 vrouw, 4 man; 26 kinderen Geen deelname: (1) geen toestemming cliënt; (2) persoonlijke omstandigheden

Theorie over de doelgroep Onderzoek Japke-Nynke de Vries 30% kan goede opvoeding bieden 60% ouders kent moeizaam/problematisch gedrag naar kinderen (verwaarlozing/seksueel misbruik, onderstimulering) Onderzoek Raad voor de Kinderbescherming 381 gezinnen: 25% van de ouders lvb Vaak met bijkomende problematiek Baert & Raymaekers Goede begeleiding kan uithuisplaatsing voorkomen Langer opgroeien thuis voorkomt psychische problemen op latere leeftijd

Onderzoeksvraag Hoofdvraag: Deelvragen: Welk effect heeft intensieve hulpverlening in het Ouder & Kind Project, hoe wordt dit door ouders en hulpverleners ervaren en voorkomt het uithuisplaatsing? Deelvragen: Hoe wordt ouderschap door lvb ouders in dit project ervaren? Wat is het beeld van ouder(s) bij start deelname aan project? Welk beeld hebben professionals t.a.v. opvoedingsbelasting ouder(s) en veiligheid kind? In hoeverre sluit project aan bij uitgangspunten transitie jeugdzorg?

Instrumenten Literatuuronderzoek Geeft inzicht in aansluiting bij doelstelling transitie jeugdzorg Dossieronderzoek Meet aanvangssituatie Opvoeding Belasting vragenlijst (OBVL: Vermulst e.a. 2011) Meet beleving ouders: (1) problemen opvoeder en kind (2) problemen met opvoeden (3) depressieve stemmingen (4) rolbeperkingen en gezondheidsklachten (5) Screeningslijst gezinnen Ouder & Kind huis, Radar Meet opvoedingsbelasting ouders en veiligheid kinderen vanuit perspectief professional

Dossieronderzoek Er worden in totaal 21 dossiers onderzocht. Tijdens het dossier onderzoek is gekeken naar de ernst van de problematiek van de ouders bij de start van de deelname aan het Ouder&Kind project. In 86% van alle dossiers is er sprake van meer dan drie bijkomende problemen waaronder; een belastende voorgeschiedenis, kinderbeschermingsverleden, een geringe zelfredzaamheid, schulden en/of geen/ beperkt sociaal netwerk.

Opvoeding Belasting vragenlijst Problemen opvoeder – kind relatie gelukkig met kind, vrolijk bij kind, tevreden gevoel, prettig met kind, rustig bij kind, geniet van kind Problemen met opvoeden kind luistert, kan kind kalmeren, controle over kind, omgaan met kind, kind corrigeren Depressieve stemmingen plezier in het leven, gelukkig voelen, nut leven niet zien, vaak slechte bui, hekel aan mezelf Rolbeperking niet aan zich zelf toekomen, minder contact, weinig van huis Gezondheidsklachten drukkend gevoel, moe, pijn in maagstreek, benauwdheid borst, moe bij opstaan

Score Ouders omcirkelen: Scores bepaald Geldt niet, geldt een beetje, geldt behoorlijk geldt helemaal Scores bepaald (ruwe T-scores) gebaseerd op Nederlandse normen voor algemene bevolking www.praktikon.nl

Ervaart cliënt problemen in opvoeding?

(Psychische) gezondheid

Rolbeperking

Eindresultaat OBVL

Screeningslijst veiligheid Vier onderwerpen: (1) ouder, (2) relatie kind & ouder, (3) kwetsbaarheidfactoren bij het kind, (4) gezin-en omgevingsfactoren. Score: ?/S/M/V/G

Screeningslijst veiligheid Responsiviteit: troosten bij verdriet, vaste verzorger, kind gerust stellen bij angst, fysieke genegenheid tonen Stimulatie: spelen met kind, aanwezigheid speelgoed, positieve aandacht geven Structuur: vaste bedtijden, continuïteit in routine Gedrag: beheersing conflict en geweld Verzorging Scholing en ontplooiing: bereidheid tot ontvangen hulp, in staat nieuwe dingen te leren Omgeving: ouder zorgt voor veilige omgeving, bescherming tegen onveilig gedrag Woning, financiën, contacten

Screeningslijst Ouder & Kind huis Radar

Verzorging

Gedrag en structuur

Sociale omgeving

Resultaat screeningslijst

Conclusie (1) Doelgroep met zeer ernstige problematiek Past in compartiment 2: versterking ondersteuning (v Yperen) Tegenstrijdig beeld Ouders ervaren weinig tot geen problemen: zelfoverschatting of minder goed kunnen reflecteren? Professionals maken zich zorgen, o.a. over veiligheid: te hoge verwachtingen, geen realistisch beeld van mogelijkheden Ouder & Kind project voorkomt uithuisplaatsing op korte termijn, op lange termijn: onbekend Naarmate kind ouder wordt, stelt ouderschap andere eisen

Conclusie (2) 50% ouder(s) scoort slecht m.b.t. veiligheid kind Volgens professionals Gebaseerd op vijf basisprincipes goed opvoeden (Verdonk) (1) Veilige en stimulerende omgeving (2) Positieve ondersteuning (3) Structuur bieden (4) Realistische verwachtingen (5) Goed voor jezelf kunnen zorgen als ouder Is risicofactor ontwikkeling kind Of overschatten hulpverleners mogelijkheden ouders?

Aanbevelingen Opbouw en borgen sociaal netwerk essentieel Scores ouder(s) met netwerk zijn positiever Omzetten professioneel netwerk naar sociaal netwerk Netwerk fungeert als buffer en versterkt veerkracht (van der Pas) (Semi) professionele inzet (tijdelijk) nodig? Maastrichtse Sociaal netwerk analyse (MSNA-VB methode) Integrale benadering problemen kan winst opleveren Gezondheid: 23% geeft aan problemen te ervaren Brede blik, conform uitgangspunten jeugdwet Meer langdurige en beter gedragen oplossingen Aandacht voor professional/reflectie

Bestaat goed genoeg ouderschap?? Discussieonderwerp Bestaat goed genoeg ouderschap?? 1. Veilige en stimulerende omgeving 2. Positieve ondersteuning 3. Aansprekende discipline 4. Realistische verwachtingen 5. Als ouder goed voor jezelf zorgen

Dilemma!!!!!! Savanna Onder toezicht van Jeugdzorg Uithuisplaatsing plaatsgevonden Moeder: LVB + Boderline Vader: Moeilijk uiten (stoornis) Gezin scoorde slecht op veiligheid Gevolg Uitspraak rechter: Voogd heeft niet alles gedaan om Savanna te beschermen Geleerd voor de toekomst Niet wachten op problemen maar voorkom problemen

Gezinsondersteuning voor LVB ouders staat in Nederland in kinderschoenen Hechtingsproces Zelfbeschikkingsrecht Bezuinigingen Participatie Maatschappij Transitie Jeugdzorg Men heeft eigen opvattingen over goed genoeg ouderschap …..Onze visie!

Vragen