H1 Prehistorie Jagers en boeren

Prehistorie / geschiedenis * mensen * sporen Paragraaf 1 Prehistorie / geschiedenis * mensen * sporen * bronnen - geschreven > geschiedenis (100 n.C. > Tacitus) - ongeschreven > prehistorie * archeologen – experimenteel archeologen * verklaren > argumenten

Indelen in tijd: * jaartelling > bv. Christelijke jaartelling (1) Islamitische jaartelling (622) Joodse jaartelling (3761 v.C.)

tijdvakken > jagers en boeren (tot 3000 v. C. ) * tijdvakken > jagers en boeren (tot 3000 v.C.) Grieken en Romeinen (3000 v.C. tot 500 n.C.) monniken en ridders (500 tot 1000) steden en staten (1000 tot1500) ontdekkers en hervormers (1500 tot 1600) regenten en vorsten (1600 tot 1700) pruiken en revoluties (1700 tot 1800) burgers en stoommachines (1800 tot 1900) wereldoorlogen (1900 tot 1950) televisie en computer (1950 tot nu)

* samenlevingen > jagers en verzamelaars (15000 v.C.) landbouwsamenleving (3500 v.C.) landbouwstedelijke samenleving (200 v.C.) Industriële samenleving (1900) Informatiesamenleving (2000)

Theorieën over het leven Paragraaf 2 Theorieën over het leven * religie > scheppingsverhaal * biologie > Darwin : evolutietheorie (1859) | |

Archeologie Wanneer spreken we van mens i.p.v. mensachtig? rechtoplopend werktuigen opponeerbare duim 1 2 3 4 5 1) 4 - 2 miljoen jaar 2) 2 - 1.5 miljoen jaar 3) 2 milj. - 400.000 jaar 4) 400.000 – 35.000 j. 5) 200.000 - nu Archeologie

Jagers en verzamelaars Paragraaf 3 Jagers en verzamelaars 200.000 – 130.000 100.000 – 10.000 Europa oerbossen > nomaden jagen + verzamelen

Nederland kust > moeras en duin oosten/zuiden > bos nomaden taakverdeling

Perioden in de prehistorie = indeling naar materiaal * Oude steentijd (hout, beenderen, steen) steen is ruw bewerkt * Nieuwe steentijd (hout, beenderen, steen) steen kent fijnere bewerking * Bronstijd (hout, beenderen, steen, brons) mengsel van 90% koper en 10% tin veelal sieraden, opkomst handel * IJzertijd (hout, beenderen, steen, ijzer) sterker dan brons

Kunst? Religie?

Mens!

De landbouwrevolutie Paragraaf 4 10.000 v.C. Midden-Oosten - Mesapotamië - vruchtbaar slib - irrigatie - bouw nederzettingen (steden) - spijkerschrift Ontstaan landbouwsamenleving | Kenmerken: * eigen voedselproductie * vaste woonplaats (= sedimentair)

Nederland:. 5000 v. C. eerste boeren > Limburg. hier: Nederland: 5000 v.C. eerste boeren > Limburg hier: - vruchtbare grond - water = Bandkeramiekcultuur 3000 v.C. heel Nederland = Trechterbekercultuur Bronnen: - koepelgraven - hunebedden - huizen

Cultuur:. - organisatie / hierarchie. - religie > natuurgodsdienst Cultuur: - organisatie / hierarchie - religie > natuurgodsdienst - rituelen - magie - hiernamaals

Toename ongelijkheid Paragraaf 5 Vóór de landbouwrevolutie Na de landbouwrevolutie * weinig verschil in bezit groter verschil in bezit * klein verschil in aanzien groter verschil in aanzien * klein verschil in macht groter verschil in macht 1955 Pesse boomstamkano Grafgiften Elsloo Verschillen in bezit, aanzien en macht = sociale verschillen Toename sociale verschillen na landbouwrevolutie – oorzaak? * bevolkingsgroei Grafgiften Oss

Archeologie Paragraaf 6 Bewaren en tentoonstellen – waarom? Visfuik Bergschenhoek Bewaren en tentoonstellen – waarom? * cultureel erfgoed * nieuwe theorieën vragen om nieuw onderzoek