Detailhandel in Zaanstad Actualisatie van het beleid Workshop I, 17 juni 2014 Analyse

Welkom / introductie door Christian Verberne ambtelijk opdrachtgever Introductie van: Willeke Koops en Eric de Niet projectleiders/beleidsopstellers Aart Jan van Duren (BSP) facilitator

Videoboodschap wethouder

Agenda 18.35 – 19.00 Zaalgesprek over de Zaanse Detailhandelssituatie 19.00 – 19.15 Presentatie ‘Analyse Zaanse Detailhandel’ 19.15 – 20.30 In werkgroepen analyse aanscherpen 20.30 – 21.00 Terugkoppeling werkgroepen en vervolgafspraken

Stelling 1

Stelling 2

Stelling 3

Stelling 4

Stelling 5

Stelling 6

Veranderende context: Retail revisited 7-4-2017 Veranderende context: Retail revisited Ingrijpende, structurele veranderingen: People Economics Technology

People Verkleuring Vergrijzing Verdunning 7-4-2017 Vergrijzingsfiguur: aandeel 65+-ers tegenover aandeel actieven (15-65 jarigen) In 2040 is bijna een kwart van de Nederlanders ouder dan 65 jaar (nu zo’n 15 procent). Nog eens 25 jaar later is het overgrote deel van de babyboom-generatie ‘uitgestorven’. Dan wordt de verhouding tussen de leeftijdsgroepen weer evenwichtiger; de vergrijzing is een tijdelijk fenomeen. Op 1 januari 2012 telde Nederland 3,5 miljoen allochtonen op een totale bevolking van 16,7 miljoen. Dit betekent dat 21% van de bevolking van allochtone afkomst was. Voor 45% zijn dit westerse allochtonen, voor 55% niet-westerse allochtonen. Onder de niet-westerse allochtonen is de eerste generatie in de meerderheid. Onder de westerse allochtonen is juist de tweede generatie in de meerderheid, omdat hieronder een aantal grote herkomstgroepen zijn (Duitsers, Indonesiërs) met een langere migratiegeschiedenis (zie figuur 1). De groep allochtonen van de eerste generatie is even groot als de groep van de tweede generatie.  De meeste immigranten die in 2010 naar Nederland kwamen, zijn geboren in Polen (12% van alle immigranten die buiten Nederland zijn geboren), Duitsland (ruim 7%), voormalige Sovjet-Unie (5%) en China (ruim 4%).

Economics Bestedingen non-food dalen voor 5de jaar op rij 7-4-2017 Economics Bestedingen non-food dalen voor 5de jaar op rij .. en nog geen zicht op herstel (vertrouwen ‘all time low’) Aankopen duurzame consumptieartikelen worden uit- en afgesteld .. malaise op de woningmarkt verergert situatie Vloerproductiviteit fysieke detailhandel onder druk

Technology

Internet als derde retail revolutie Na warenhuizen (begin 20e eeuw) en supermarkten (tweede helft 20e eeuw) Internetrevolutie is het meest revolutionair: Volledige markttransparantie voor de consument Permanente beschikbaarheid, consument hoeft de deur niet meer uit Nieuwe aanbieders komen van buiten de branche (Amazon, Zalando) Consument bepaalt, de aanbieder dient te volgen Winkelen is geen fysieke noodzaak meer

Internet als aankoopkanaal Aandeel internetbestedingen in totale bestedingen per branche Bron: Locatus, cijfers 2010

Nieuwe aanbodvormen

Retailers en winkelgebieden Bricks Clicks Beleving Efficiency Fun Run Doel Webwinkels Omnichannel: Integratie off-line en online vervagende grenzen tussen fysiek en online

De nieuwe realiteit Retail revisited  omnichannel Groei niet meer vanzelfsprekend Winnaars en verliezers: survival of the fittest

Aanbod en vraag in Zaanstad Tussen 2007 en 2014 groei winkelmeters tot 290.00 m2: +15% Veel winkelmeters ten opzichte van andere gemeenten Aantal verkooppunten gelijk gebleven: 781 Vraag

Hoe staat het ervoor? 1. Koopkrachtbinding - dagelijks 93%, niet-dagelijks 66% 2. Vloerproductiviteit - omzet per m2 is laag vergeleken met andere gemeenten 3. Leegstand - hoger dan gemiddeld in regio - toename van 20.000 m2 in 2007 naar 30.000 m2 - verschillen binnen Zaanstad 4. Supermarkten - indruk organisaties: van zeer goed tot zeer slecht - veel aanvragen

Supermarkten

Structuur: erfenis uit het verleden

Typen winkelgebieden 1. Kernwinkelgebieden Zaandam-Centrum, Krommenie en Wormerveer 2. Wijk- en buurtcentra 3. Solitair 4. PDV/GDV - raadsbesluit Zuiderhout - studie Noorderveld

1. Groeiende populariteit Zaandam-centrum Het door vernieuwing van het centrum in Zaandam ligt het aantal bezoekers hier structureel hoger dan enkele jaren geleden

2. Wormerveer en Krommenie Verzorgingsgebied voor Noord Groot en gevarieerd winkelaanbod Ook leegstand

3. Wijk- en buurtcentra Fijnmazige structuur Soms compleet, soms heel klein Sterk groeiende tevredenheid bewoners in Saendelft

Opdracht 1 3 groepen: Zaandam Centrum Kernverzorgende centra (Wormerveer-C en Krommenie-C) Ondersteunende centra (buurt- en wijkcentra en overige dorpskernen) Maak per groep SWOT-analyse Terugkoppeling plenair

SWOT-analyse Analyse Strengths: sterke punten nu Weaknesses: zwakke punten nu Opportunities: toekomstige kansen, van buitenaf Threats: toekomstige bedreigingen, van buitenaf SWOT geeft inzicht in: Uw mening over de huidige situatie Uw visie op (mogelijkheden in) de toekomst

SWOT Zaandam Centrum Strenghts Weaknesses Huidige kracht Benoem de 3 meest onderscheidende, positieve punten van Zaandam Centrum ten opzichte van omringende centra Zo concreet mogelijk Huidige zwaktes Benoem de 3 meest onderscheidende, negatieve punten van Zaandam Centrum Opportunities Threats Kansen van buitenaf Kansen door ontwikkelingen, gebeurtenissen en invloeden in de omgeving Bedreigingen van buitenaf Bedreigingen door ontwikkelingen, gebeurtenissen en invloeden in de omgeving

SWOT Kernverzorgende centra Strenghts Weaknesses Huidige kracht Benoem de 3 meest onderscheidende, positieve punten van de kernverzorgende centra Zo concreet mogelijk Huidige zwaktes Benoem de 3 meest onderscheidende, negatieve punten van de kernverzorgende centra Opportunities Threats Kansen van buitenaf Kansen door ontwikkelingen, gebeurtenissen en invloeden in de omgeving Bedreigingen van buitenaf Bedreigingen door ontwikkelingen, gebeurtenissen en invloeden in de omgeving

SWOT Buurt- en wijkcentra Strenghts Weaknesses Huidige kracht Benoem de 3 meest onderscheidende, positieve punten van deze centra als geheel Zo concreet mogelijk Huidige zwaktes Benoem de 3 meest onderscheidende, negatieve punten van deze centra als geheel Opportunities Threats Kansen van buitenaf Kansen door ontwikkelingen, gebeurtenissen en invloeden in de omgeving Bedreigingen van buitenaf Bedreigingen door ontwikkelingen, gebeurtenissen en invloeden in de omgeving

Opdracht 2 Dezelfde 3 groepen: Zaandam Centrum Kernverzorgende centra (Wormerveer-C en Krommenie-C) Ondersteunende centra (buurt- en wijkcentra en overige dorpskernen) Geef antwoord op de vraag waaraan een centrumgebied resp. kernverzorgend centrum resp. ondersteunend centrum moet voldoen om succesvol te zijn. Terugkoppeling plenair

Succesfactoren Antwoord in steekwoorden Maak onderscheid in: Branchering: Welke functies, branches en (voorbeeld)formules horen er in het gebied thuis? Opzet en inrichting van het gebied: hoe ziet het er uit? hoe is het parkeren georganiseerd? Vermarkting van het gebied: welke middelen zetten we in om de klant te binden?

Terugkoppeling opdracht 1 + 2

Wrap up

Afsluiting