Morele ontwikkeling en opvoeding Van Ilona Duivenvoorde 2e jaars mens en technologie Bron: Kohlberg, Lickona, lodewijks

Inhoud Morele ontwikkeling Stadia in de morele ontwikkeling (Kolhberg) De tien bouwstenen (Lickona) Begeleiding (Lodewijks)

Ontwikkeling van waarden en normen Ingeprent  Eigen maken (Verinnerlijkt) Geweten (uber ich)

Stadia in de morele ontwikkeling Preconventioneel stadium Conventioneel stadium Postconventioneel stadium

Preconventioneel stadium 0 – 10 a 12 jaar Gewenst gedrag beloond, ongewenst gedrag gestraft Overweegt dingen op de reactie van opvoeder

Conventioneel stadium 10 – 18 jaar Goedkeuring van de omgeving Ontwikkeling van het geweten

Postconventioneel stadium Vanaf 18 jaar Na leven van eigen gemaakte waarden en normen Zelfstandig beslissen wanneer je er norm overtreed door een andere waarden

Tien bouwstenen van Lickona Moreel gedrag is respect Ontwikkeling loopt in fases Respecteer elkaar, verwacht respect Goede voorbeeld Uitleg Leren nadenken Verantwoordelijkheden Evenwicht Liefde, zelfrespect bevordering

1. Moreel gedrag betekend respect Waarde die je mee wilt geven Respect is het kernwoord

De morele ontwikkeling verloopt in fasen Andere opvattingen over wat goed en kwaad is Denken op een eigen manier Fase o  egocentrisch denken (0-4 jaar) Fase 1  gehoorzaamheid (4-6 jaar) Fase 2  voort wat hoort wat (6-10 jaar) Fase 3  goede relatie met andere (10-12 jaar) Fase 4  verantwoordelijkheid (12-16 jaar) Fase 5  principieel geweten (16-18 jaar)

3. Respecteer kinderen en verwacht respect terug Het begint bij jezelf. Voor ogen houden dat een kind een mens is Eerlijk met ze omgaan Aanpassen aan het niveau van het kind Uileg geven Gevoel geven dat hun mening telt Respect voor jouw bij brengen

4. Geef het goede voorbeeld

5. Leg uit wat je bedoelt

6. Leer kinderen nadenken ‘hoe zou jij dat vinden als iemand dat bij jouw zou doen?’

7. Geef echte verantwoordelijkheden Samen de tafel te dekken Een ander kind te laten helpen Hoe gaan we met elkaar om?

8. Zorg voor evenwicht tussen zelfstandigheid en controle Een kind heeft nodig: Zelf dingen uitzoeken Oplossingen voor problemen te bedenken Verantwoordelijkheden dragen Vrijheid om te experimenteren Controle Leiding Duidelijke grenzen Regels

9. Geef kinderen liefde en help hen zelfrespect te ontwikkelen

10. Bevorder de morele ontwikkeling en daarmee een gelukkiger gezinsleven Praat over problemen en conflicten met gevoel Sfeer in de groep gezamenlijke verantwoordelijkheid

Begeleiding Lodewijks Belangrijker waarde hooghouden voor de opvoeders Respect Liefde Geduld Geestkracht Rust Orde Zelfinzicht Innerlijke rust bescheidenheid