Onderwijssymposium D66 4 oktober 2014 Rotterdam Workshop Afstandsonderwijs Steffi Waslander - programmamanager LOI Oscar Helfferich – business development manager LOI

Afstandsonderwijs Tijd, plaats en tempo onafhankelijk Individueel Student gecentreerd Papier -> digitaal -> online

Factor tijd Online versus offline Synchroon versus asynchroon Wel / niet geperiodiseerd Beschikbaarheid leermiddelen en (zelf)toetsing “Eigen tijd”, klok, agenda, planning, voortgang

Factor Plaats Wel/niet “fysieke” locatie voor samenkomen Autonomie student in plaatsbepaling (thuis, werk, auto, strand) Beschikbaarheid middelen voor toegang tot leeromgeving IT inzetbaar voor overbruggen afstand (zie gebruik smartphone daarnet) Technische mogelijkheden om van individu naar groep te gaan: samenwerkruimtes, virtual classrooms, instructies voor roulatie opdrachten en uitwerkingen in groepjes.

Factor Tempo Zelf verantwoordelijk voor planning Niemand die mijn tempo beïnvloedt Paradox: afstandsonderwijs vergt structuur en standaardisatie Alleen dan voldoende eigen flexibiliteit in te brengen binnen de kwalificatiekaders Waar ben ik op mijn route naar een leerresultaat? Statisch (lineair) versus interactief (sturing op leerproces) Snelheid feedback en feedforward begeleiders belangrijk Bedenk!: individuele begeleiding, 1:1!

Leerpad module

Leerpad hoofdstuk

Gevolgen voor de leerling/student - meer zelfsturing in wat, wanneer - meer verantwoordelijkheid voor eigen leerproces - ontwikkeling 21st century skills - ontwikkeling digitale studievaardigheden (Bron: blog Wilfred Rubens) Digitale studievaardigheden: informatievaardigheden, online lezen, online schrijven, omgaan met risico’s van afleiding, smart inzet notificaties 21st Century Skills: Samenwerken, kritisch denken, kennisconstructie, ICT gebruiken voor leren, probleemoplossend denken, creativiteit en planmatig werken

Gevolgen voor docent / ontwikkelaar - kennisoverdracht aan groep -> individueel begeleider/coach - introductie nieuwe didactische werkvormen - digitale vaardigheden onmisbaar in nieuwe leeromgeving - van autonome professional -> netwerkprofessional - van periode -> flex Ontwikkelaar: - instructies en (zelf)toetsen werk voor specialisten - vormgever en mediaspecialist - beoordelaar van content - regisseur van nieuwe leerroutes

Voorbeeld: de Steve JobsSchool Maurice de Hond: “Variabele lestijden en lesdagen en een school die via de iPad altijd bereikbaar is: de Steve JobsSchool in een notendop. Elk kind krijgt een eigen iPad die ook mee naar huis mag. Daarmee kan het kind altijd bezig zijn met leren. Met de iPad kan het kind zichzelf trainen, kennis opzoeken, werkstukken maken. Maar ook: met klasgenootjes communiceren. Dat is interessant, want een kind in een gewone les communiceert voornamelijk met de leerkracht.” Kenmerken: 1) leerkracht wordt coach 2) meetbare prestaties 3) vaste lestijden verdwijnen Claims: Individuele leerstijl van de leerling komt beter tot zijn recht Leren kan altijd en overal Community maakt ook gezamenlijk leren mogelijk Ontwikkeling 21st century skills 21st century skills:

De Steve JobsSchool (vervolg) Wat zitten er voor afstandskenmerken in de SJ-school aanpak? Eigen leerpad (deels) Eigen verantwoordelijkheid voor planning Output telt, niet de weg er naar toe (alhoewel, er zijn kaders) Bewust loslaten deel geperiodiseerd onderwijs Inzet leertechnologie, content “bevat docent” Wel een structuur, beoogd eindresultaat is wel vastgelegd Zet het werkelijk aan tot zelfgestuurd leren?

Blended learning Wat beïnvloedt de “blend” in het onderwijs? curriculum, didactiek, leertechnologieën, leerinhouden, docenten en het ‘leerlandschap’ (bron: blog Wilfred Rubens) Waar gaan we naar toe? Learning analytics Interactief online leren / gamification Personalisatie Mix van gestuurd en zelfgestuurd leren Open Education / Open Educational Resources

Workshop: schets de school van de toekomst DEEL 1 Uiteen in groepen van 5 30 minuten, zie volgende sheet vragen Presenteer schets per groep, wie presenteert uitkomst? DEEL 2 Samenvoeging/verzameling gedeelde inzichten Samenvatting Wie presenteert bevindingen terug in plenaire eindsessie?

Vragen: School van de toekomst? Hoe ver is die toekomst? Welke school? Voor wie, welk niveau, welke levensfase? Wat is er voor nodig om zo’n school vorm te geven? Welke plaats heeft afstandsonderwijs? Waar zitten de kansen? Waar schuilen de risico’s?