Narshis Windey – Marijke Andries De middeleeuwen Narshis Windey – Marijke Andries

De vroege Middeleeuwen 475 - 1500

Verval van het Romeinse rijk Bloeitijd (1ste – 2de eeuw) 1 keizer Ontwikkelde handelseconomie Polytheïsme Christendom = staatsgeloof 3de eeuw  crisis

Inval Germaanse stammen 395: rijkt valt uiteen Oost-Romeinse rijk Constantinopel Byzantijns rijk West-Romeinse rijk Germaanse koninkrijke Geen koning Landbouweconomie Nauwelijks handel Christendom = verplichte godsdienst Latijn

Het byzantijnse rijk (500-1453) 3 continenten Europa, Azië en Afrika Keizers Handelseconomie Christendom Grieks Keizer Justinianus Eenheid Na justinianus Veel ging verloren

Byzantium Byzantijnse theocratie één staat, een kerk, één wet 750 000 inwoners Economie Handelscentrum Draaischijf De bezant Bloeiende economie Arm <> rijk vrije burgers <> slaven

Cultuur Kunst = kerk Architectuur Mozaïekkunst Iconenkunst = Byzantijnse topprestaties Christus (mozaïek) Marie met kind (icoon)

Arabische beschaving (600-1300) Woestijngebieden Halfnomaden Herderseconomie Stopplaatsen: oasen Landbouw Mekka = landbouwscentrum Ka’aba Polytheïsme Religieuze en politieke verdeeldheid

Mohammed (570) Jodendom en christendom Engel Gabriel (612) Allah Uitverkorene Politieke en religieuze leider Ka’aba = belangrijkste heiligdom Mekka = heilige stad vd islam 632  dood van de profeet

Koran één geloof, één moraal, één wet Monotheïsme Vijf Pijlers van het geloof naleven: Haji Zakah Shahadah Salah Saum

Wereldwijde contacten Nieuwe technieken Hoogstaande culturen Hoogtepunt 9de tot 11de eeuw Meesters in decoratiekunst Geen levende wezens ! Tuinen = aards paradijs, eeuwige zaligheid Inspiratie Origineel en typisch Arabisch

De Frankische beschaving Merovingers Germaanse stamhoofden namen gezag over Rijk van Franken Dynastie Clovis Dopen (rond 500) Nieuwe prestige Steun kerk Na dood  verdeling aan zonen

Karolingers Hofmeiers Hofmeier Karel Martel Pepijn de Korte 751  staatsgreep Dynastie van de Karolingers Kerk Veroveringen Kerkelijke staat Zalving

Karel de Grote Uitbreiden Karolingische rijk Christendom Speciale beschermer Wederdienst Verdeling rijken Graven en hertogen besturen Ruil Verdrag van Verdun (843)

De late middeleeuwen Ca. 1270-1500

De late middeleeuwen Kenmerken De kruistochten De 100-jarige oorlog Het feodaal systeem Het christendom

Kenmerken van de late middeleeuwen Ca. 1270-1500 Verstedelijking Europa Zware economische crisis Heropleving geldhandel Afbrokkelen feodaal systeem Honderdjarige oorlog

1.De kruistochten

1.2 Wat? Militaire tochten Vechten voor het Christendom Vernoemd naar het ‘Rood kruis’ Definitie: Alle Militair georganiseerde ondernemingen tegen de vijanden van het rooms-katholieke geloof (albigenzen, de islam, hussieten,…)

1.3 Waarom een kruistocht? Pelgrims hadden heilig land ‘Palestina’ Rond 1500 land veroverd door Mohammedaanse stam Pelgrims levens waren verschrikkelijk Grootste reden! Daarom: Christenen ‘heilig land’ veroveren

Plundering van jeruzalem

1.4 Motivaties om deel te nemen? Mogelijkheid zich te verrijken Straf voor begane misdrijven ontkomen Voor edelen: nieuwe territoria Economische stimulans voor kooplieden en schippers Bevrijding lijfeigenschap Vrijstelling van belastingen en schulden

1.5 Resultaten? Geen resultaten: Opbloei handel (was er al) Nieuwe producten en technieken (via andere wegen) Intellectuele rijkdommen (kwamen uit Spanje, Italië, Griekenland)

1.5 Resultaten? Wel resultaten: Versterking ‘nationaal’ gevoel grotere bewegelijkheid van mensen en goederen dramatische gevolgen voor Joodse gemeenschappen

1.6 Data kruistochten 1ste kruistocht (1096-1099)  Jeruzalem wordt ingenomen 2de kruistocht (1147-1149)  Mislukt, na val van Odessa 3de kruistocht (1189-1192)  Mislukt na dood van Keizer 4de kruistocht (1202-1204)  werd geleid door Venetianen

1.6 Data kruistochten 5de kruistocht (1217-1221)  kruistocht naar Egypte 6de kruistocht (1228-1229)  Jeruzalem in handen van Christenen 7de kruistocht (1248-1254) 8ste kruistocht (1270)  Geleidt door Franse Koning naar Egypte en Tunesië 9de kruistocht (1271-1272)

Kruistochten in kaart

Kruistochten in kaart

2. De 100-jarige oorlog

2. De 100-jarige oorlog 1337-1453 Verzamelnaam: aantal gewapende conflicten Engeland en Frankrijk Wapenstilstanden Duur: 116jaar

2. De 100-jarige oorlog Dood van franse Koning Charles IV Engelse Koning III, zus van Charles Troonopvolging NIET via vrouwelijke tak Philips VI benoemd als Koning 24 mei 1337 barstte de bom Reden: Engeland had groot deel Frans gebied bezet

3. De standenmaatschappij

3. De standenmaatschappij Bevolking opgedeeld in groepen, eigen rechten en plichten 1ste stand: Geestelijkheid  geestelijken 2de stand: Adel edelen 3de stand: Boeren en burgers

4. Feodale systeem

4. Het feodale systeem Leenstelsel  Héél belangrijk Beloning aan onderdanen Stuk land (=feodum) Voorwaarden: - leenheertrouw en gehoorzaamheid - Leenheer bij raad en daad bijstaan Kernbegrip feodale stelsel = TROUW!

4.Het feodale systeem Renaissance: politieke, culturele,maatschappelijke veranderingen. VERLOOR FEODALE SYSTEEM HAAR KRACHT. (West-Europa) Waarom? Ééndezelfde leenheer Ontstaan 2 bondgenootschappen Bloedige strijden om de macht Rond 1500 einde middeleeuwen, ook einde feodale stelsel. Niet de rest van Europa

5. Het christendom

5. Het christendom Middeleeuwse beschaving  Christelijke beschaving Hemel / Hel GOD! Kerk stond centraal Bijbelse verhalen gaven richting van hun leven aan (geestelijken lazen deze voor)