Andersson Elffers Felix Kulturhusen: sterke netwerken? Pieterjan van Delden 30 oktober 2009

Andersson Elffers Felix Toenemende samenwerking..... Sociale diensten – UWV – CWI – werkgevers Woonzorgcentrum – thuiszorg – woningcorporaties Scholen – ouderbegeleiding – jeugdzorg (ZAT) Gemeente – politie – justitie – reclassering GGZ – verslavingszorg – maatschappelijke opvang

Andersson Elffers Felix Onderzoek naar resultaten van samenwerkingsverbanden Toegespitst op: -ontwikkelingsverloop, groeiprocessen -maatschappelijke resultaten -condities, extern en intern 12 praktijksituaties in de sectoren sociale veiligheid, (jeugd)zorg, werk en inkomen en cultuur.

Andersson Elffers Felix Wat is ‘succes’? Resultaten op twee niveaus Operationele resultatenMaatschappelijke resultaten Algemeen Betere huisvesting en voorzieningen; bredere dienstverlening aan burgers; betere gezamenlijke werkprocessen Veiliger straten en wijken; minder schooluitval; jongeren aan het werk; daklozen onder dak Bij Kulturhusen Betere locatie, huisvesting en voorzieningen; minder kosten; groei en succes van activiteiten per partner Aantrekken breder publiek; nieuwe (brede) activiteiten; dorp/wijk levendiger en meer leefbaar

Andersson Elffers Felix Wat zijn kenmerken van succesvolle samenwerkingsverbanden? -organisch gegroeid, inside-out -beperkte druk van buiten (overheid) -consensus over concrete resultaten -pioniersteam (trekkers) met resultaatopdracht -praktisch, projectmatig werken -open sfeer tussen leidinggevenden -‘belangenvrij’ speelveld: hou samenwerking beperkt

Andersson Elffers Felix Hoe verloopt netwerksamenwerking? Stadia en stagnaties 1Lering trekken 2Doelen bepalen Stagnatie: schijnsamenwerking 3Praktisch samenwerken 4Structureren Stagnatie: eilandsamenwerking 5Verbreden en verdiepen

Andersson Elffers Felix Structureren (m.n. managers) Doelen bepalen (m.n. overheid en bestuurders) Verbreden en verdiepen (m.n. overheid en bestuurders) Lering trekken (m.n. overheid) Praktisch samenwerken (m.n. professionals) Stagnatie: schijn- samenwerking Stagnatie: eiland- samenwerking Complexe probleem- situatie

Andersson Elffers Felix Kernrollen actoren

Andersson Elffers Felix Drijvende krachten Intentionaliteit: ‘bedenk wat moet’ Beleidsnota’s, convenanten, onderhandelingen, akkoorden, opdrachten, subsidies/budgetten – initiële condities Activisme: ‘doe wat moet’ Actieplannen, gezamenlijke teams, concrete werkprocessen en taken, communicatiestructuur – niveaubepalende condities Verbinding: ‘steun elkaar’ Alle partners betrokken, ketenregie/management, vervlechting van werkprocessen/organisaties – effectuerende condities

Andersson Elffers Felix Drijvende krachten in samenhang Intentie Actie Verbinding

Andersson Elffers Felix Structureren (m.n. managers) Doelen bepalen (m.n. overheid en bestuurders) Verbreden en verdiepen (m.n. overheid en bestuurders) Lering trekken (m.n. overheid) Praktisch samenwerken (m.n. professionals) Stagnatie: schijn- samenwerking Stagnatie: eiland- samenwerking Complexe probleem- situatie

Andersson Elffers Felix Maar het loopt ook wel eens vast... Brede scholen: gevarieerd aanbod in de wijk, maar ook meer samenspel? Veiligheidshuizen: betere casusbehandeling, maar ook meer slagkracht? Kulturhusen: behoud van voorzieningen, maar ook vernieuwing en uitstraling? Centra voor Jeugd en Gezin: beter klimaat tussen zorgverleners, maar ook meer doortastende zorg?

Andersson Elffers Felix Drijvende krachten en belangenspel Intentie Actie Belangen spelen op: schijnsamenwerking Belangen spelen op: eilandsamenwerking Verbinding

Andersson Elffers Felix Verbinding (m.n. managers en bestuurders) Intentie (m.n. overheid + bestuurders) Actie (m.n. professionals) Complexe probleem- situatie

Andersson Elffers Felix Structureren (m.n. managers) Doelen bepalen (m.n. overheid en bestuurders) Verbreden en verdiepen (m.n. managers en bestuurders) Lering trekken (m.n. overheid) Praktisch samenwerken (m.n. professionals) Stagnatie: eiland- samenwerking Actie Verbinding Intentie Stagnatie: schijn- samenwerking Complexe probleem- situatie Onderhandelen

Andersson Elffers Felix Opwekken van samenwerkingsenergie 1Voortbouwen op bestaande samenwerking 2Maatschappelijke visie op lange termijn, vertaald in concrete opdrachten op korte termijn 3Creëren van uitvoeringsteams (‘motoren’) met trekkers 4Pionierskwaliteit bij meeste deelnemende personen 5Belangenfricties manifest maken, soms escaleren 6Bestuursstructuur uitvoering laten steunen

Andersson Elffers Felix IMPULSEN EN TE BEREIKEN EFFECTEN INTERVENTIES OP KORTE TERMIJN INTERVENTIES OP LANGE TERMIJN Intentioneel: Focussen van de samenwerking op een aantrekkelijk én haalbaar doel Consensus creëren over resultaten (samenwerkings- overeenkomst met ‘leveringsafspraken’) Sluitende verticale overlegstructuur, verbinden van sturingsniveaus Activistisch: Op gang brengen van praktisch, uitvoerend handelen van de professionals Uitvoeringsteam met realistische taakopdracht & duidelijke ‘trekker’ Gecombineerde productieorganisatie (vervlechting van organisaties) Verbindend: Creëren van rust in het belangenspel en van een stabiel speelveld Afronden onderhandelingen tussen partners (concessies, crisis, vertrek personen) Periodieke herschikking van activiteiten en ‘geven en nemen’ daarbij Effectieve interventies

Andersson Elffers Felix Drie vragen 1 Hebben de partners van een Kulturhus voldoende belangenovereenkomst voor succes? 2 Is behoud van voorzieningen voldoende resultaat of moeten we meer willen? 3 Wat is de meest cruciale interventie voor een (verdere) groei van een Kulturhus?