Vulkanen
Hoe ontstaan vulkanen Aardoppervlak bestaat uit losse platen die bewegen Drie situaties waarin vulkanen kunnen ontstaan: De platen bewegen naar elkaar toe De platen verwijderen zich van elkaar Er zit een zwakke plek in de plaat (hotspot)
Activiteit Actieve vulkanen Slapende vulkanen Dode vulkanen Af en toe een uitbarsting Klein deel van alle vulkanen Slapende vulkanen Kans op een uitbarsting, maar niemand weet wanneer Dode vulkanen Al duizenden, soms miljoenen, jaren geen uitbarsting meer gehad
Enkele types Schildvulkaan Stratovulkaan Spleetvulkaan
Schildvulkaan Komt voor waar de platen zich van elkaar verwijderen geen steile hellingen Uitbarsting: Korte tussenpozen Dunne lava Hoge lavafonteinen Zelden ontploffingen Weinig of geen as
Stratovulkaan Komt voor waar aardschollen onder elkaar schuiven Steile hellingen Uitbarsting Lange tussenpozen (tientallen jaren of langer) Stenen As (laag van meters) Dikke lava
Spleetvulkaan Komt voor waar de platen zich van elkaar verwijderen Lava stroomt uit kloven uit de grond Geen berg Komt veel op IJsland voor
Enkele bekende vulkanen
Etna Ligging: Sicilië Italië Tot 2900 m hoog een schildvulkaan De top (400 m) een stratovulkaan
Stromboli Ligging: Italië Altijd actief Kleine uitbarstingen Kleine gasexplosies met kleine hoeveelheden lava
Mount St Helens Ligging: Washington, VS Stratovulkaan Grote uitbarsting 1980
Hekla Ligging: IJsland Stratovulkaan die in een spleetzone ligt