Waarden [vak] [datum]

Doeleinden Begrijpen wat waarden, overtuigingen en normen zijn; Erkennen dat waarden en overtuigingen cultuur op het individuele niveau vormen; Het fundamentele karakter van waarden en overtuigingen ontdekken; Een idee krijgen van het grote effect van de verschuiving van de moderne naar de postmoderne samenleving. [datum] [vak]

Programma De vorige keer kernpunten Trompenaars en Hofstede presentatie Waarden: definities en concepten Nederland: politieke houding (G. van den Brink) European Values Studies: godsdienst en moraal, politiek, gezin, werk en solidariteit World Values Survey en de verschuiving naar de postmoderne samenlevingen [datum] [vak]

Herhaling herhaald [datum] [vak]

2. Definities Waarden: fundamentele oriëntaties over goed en fout; gevoelsmatige overtuigingen; relatief Normen: dagelijkse toepassing van waarden Beliefs: fundamentele oriëntaties over waar en niet waar; rationele overtuigingen; absoluut Normen: dagelijkse toepassing van waarden en beliefs Gerelateerde begrippen Attitude: al dan niet goedkeuring van of instemming met een extern object of mogelijkheid Ideologie: een systematische doctrine van het menselijk leven Symbolen en helden Instituties: gemeenschappelijke manieren van denken, voelen en doen [datum] [vak]

Het meten van waarden Waarden zijn een construct en afgeleid uit gedrag en communicatie. Systematisch meten kan via vragenlijsten. Een speels voorbeeld is de diversiteitquiz. [datum] [vak]

Basis Waarden De aard van de mens De relaties tussen mensen Motivatie van menselijk gedrag Opvattingen over de omgeving van de mens Tijdsoriëntatie De relatie tussen mens, natuur en het bovennatuurlijke Kluckhohn & Strodtbeck aangehaald in Claes and Gerritsen, p. 42 [datum] [vak]

Schwartz: Individueel Niveau Macht Persoonlijk succes Hedonisme Stimulering Onafhankelijkheid Universalisme (begrip van, waardering voor en bescherming van het menselijk welzijn en aard) Welwillendheid: onderhouden en verbeteren van het welzijn van familieleden respect voor en betrokkenheid bij oude traditie Conformisme: tegenzin om anderen te schaden Veiligheid en stabiliteit voor jezelf en anderen aangehaald in Claes and Gerritsen, p. 46 [datum] [vak]

Schwartz: Nationale Waarden harmonie gelijkheid conservatisme intellectuele autonomie hiërarchie affectieve autonomie dominantie quoted in Claes and Gerritsen, p. 47 [datum] [vak]

Schwartz’ Waarde Dimensies [datum] [vak]

3. Nederland: politieke gewoonte Gabriël van den Brink Mondiger of moeilijker? Een studie naar de politieke habitus van hedendaagse burgers, Den Haag, Sdu Uitgevers, 2002 (voorstudies en achtergronden, WRR), ISBN 90-12-097630 Onderzoeksvraag: waarom is het geloof in democratische beginselen de afgelopen decennia toegenomen, terwijl het vertrouwen in democratisch gekozen regeringen juist daalt? Benadering Historisch perspectief Sociologisch perspectief Theoretisch perspectief [datum] [vak]

Ontwikkeling van staat en burgerschap [datum] [vak]

Sedimentatie dwarsdoorsnede over tijd bovenaanzicht dwarsdoorsnede in 1998 [datum] [vak]

Conclusie Het politiek domein veranderde meer thema’s, meer spelers meer verantwoording afleggen door afnemen kennismonopolie, kritische professionals en assertieve burgers nieuwe aanspraken in overeenstemming met oude brengen Maar ook meer ontwikkeld burgerschap nieuwe mogelijkheden door inzet van burgers voor de publieke zaak mobilisatie maatschappelijk engagement bescherming tegen de uitwassen van de moderne levensstijl differentiatie: meer groepen mensen betrokken [datum] [vak]

4. Europa European Value Studies (Halman, UvT) EVS research questions: Do Europeans share common values? Are values changing? Do Christian values continue to permeate European life and culture? Is a coherent alternative meaning system replacing that of Christianity? What are the implications for European unity? [datum] [vak]

Overzicht Moraal en godsdienst Politiek Gezin Werk Solidariteit Not in 99 Iceland IS Greece GR Finland FI Estonia EE Sweden SW Latvia LV Denmark DK Lithuania LT Netherlands NL Poland PL West Germany WG East Germany EG Austria AT Czech Rep. CZ United Kingdom UK Slovakia SK North Ireland NI Hungary HU Ireland IR Romania RO Belgium BE Slovenia SL Luxembourg LU Croatia CR France FR Bulgaria BG Spain SP Belarus BY Portugal PT Ukraine UA Malta MT Russia RU Italy IT [datum] [vak]

Afkortingen Landen [datum] [vak]

4a Morality Personal-sexual permissiveness Acceptance of homosexuality abortion divorce euthanasia 1 = never; 10 = always Civic morality Non-acceptance of claiming state benefits illegally cheating on tax joy riding accepting a bribe 1 = never; 10 = always [datum] [vak]

Permissiveness & civic morality Malta 8.8 dk 8.6 8.4 ro ir pl cr bg it is nl hu 8.2 at ni wg eg fi uk cz pt ru sp sw 8 civic morality be sl 7.8 lv lt gr ua ee fr lu 7.6 7.4 sk 7.2 by 7 3 4 5 6 7 8 permissiveness [datum] [vak]

Importance of God p. 67 importance of God grijsblauwe tinten: importance of God; van <4.0 naar 10.0 in stappen van 1 rode tinten: percentage of people who find the following statements closest to their belief; rood there is a personal God; oranje there is some God, spirit or life fore; licht oranje I don't know if there is a God, spirit or life force; geel there is no God, spirit or life force [datum] [vak]

4b Politics Institutional trust Interpersonal trust Intolerance Democracy Not accepted as neighbour [datum] [vak]

Shifts in institutional trust (WE) 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05 -0,05 -0,1 -0,15 -0,2 is fi sw no dk nl wg at uk ni ir be fr sp pt it 1981-1990 1990-1999 [datum] [vak]

Shifts in interpersonal trust (WE) 10 5 -5 -10 -15 is fi sw no dk nl wg at uk ni ir be fr sp pt it 1981-1990 1990-1999 [datum] [vak]

Trust and Institutions 70 sw dk 60 nl gr fi 50 eg by 40 is sp ni Interpersonal trust wg ir at it 30 be uk bg ua lt lu cz ru ee hu sl fr 20 cr mt pl lv sk 10 ro pt 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 Confidence in institutions [datum] [vak]

Democracy p. 91 appreciation of democracy blauwe tinten: percentage of people who find having a democratic political system 'very good'; van <20% naar >80% in stappen van 10 (donkerder) rode tinten: having a democratic political system is - van licht naar donker - very bad, fairly bad, fairly good, very good [datum] [vak]

Intolerance Which groups of people would you not like to have as neighbour? people of a different race immigrants/foreign workers [datum] [vak]

Not accepted as neighbour 25 bg lt pl sk ee ro 20 cz hr gr ni by it sl be uk mt ua 15 ed fi immigrants at fr ie dk ru 10 lv sp lu wg nl 5 se is pt 5 10 15 20 25 30 different race [datum] [vak]

4c Family Successful marriage Values teach children Tolerance and respect Important qualities to teach children / educational orientation [datum] [vak]

Important for successful marriage emotional qualities: spend as much time as possible together, talk about mutual interests, share household chores cultural homogeneity: religious beliefs, politics, social background mutual bond: mutual respect and appreciation, understanding and tolerance, faithfulness material conditions: adequate income, good housing [datum] [vak]

Marital orientations in Europe [datum] [vak]

Values for Children p. 38 values for children the importance of the various values that Europeans want to encourage to teach their childer at home [datum] [vak]

Tolerance and Respect p. 39 tolerance and respect één van de vorige waarden van 0-12.4% tot 87.5-100% (donkerder) [datum] [vak]

Important qualities to teach children ‘Classic’ : good manners, hard work, imagination, thrift, religious faith, obedience ‘Liberal’: independence, imagination, tolerance, determination [datum] [vak]

Educational orientations 3 mt ro pl 2.5 ni pt sk ua ru by ee lv hu ie lu uk gr bg be cz sp 'classic' qualities it 2 fr lt sl at fi is nl eg 1.5 wg se dk 1 1 1.2 1.4 1.6 1.8 2 2.2 2.4 liberal qualities [datum] [vak]

4d Work Work qualities Instrumental work values Expressive work values [datum] [vak]

Work qualities Instrumental good pay, not too much pressure, good job security, good hours, generous holidays Expressive good chances for promotion, respected job, opportunity to use initiative, useful for society, meeting people, achieve something, responsible job, interesting job, meet one’s abilities [datum] [vak]

Expressive Work Qualities p. 48 importance of expressive work qualities Hannah Arendt: 'work' and 'labour' Work is positive: performing meaningful, creative activities which allow for personal development. Labour has a negative connotation: it refers to aggravating, dulling, routine work, which affects one's well-being. From the EVS on can conclude that most European view their job as 'work' expressive work qualities: people can develop, nurture and cultivate themselves; an interesting job that is useful for society and that meets one's abilities. Inglehart's hypothesis [post.msamenleving> expressive] is not supported by the EVS scale -1 (not at all important) to 1 (very important in stappen van 0,25 (donkerder) [datum] [vak]

Work qualities 4 hu 3.5 mt hr ni sl it pl ie bg ro 3 sp lt gr instrumental job qualities ua uk is 2.5 pt lu sk ru ee wg fi by eg at be cz se 2 nl fr dk lv 1.5 2 3 4 5 6 7 8 [datum] [vak] expressive job qualities

4e Solidarity To what extent do you feel concerned about the living conditions of: Social-economic: elderly unemployed immigrants sick and disabled [datum] [vak]

Prepared to do something? [datum] [vak]

Solidarity with People in Need p. 103 solidarity with people in need groene tinten: percentage of people who feel (very) much concerned about the living conditions of elderly, sick and disabled people, the unemployed and immigrants; van licht <30% naar donker >70% rode tinten: percentages of people who feel feel very much concemed about the living conditions of..geel: elderly people, licht oranje unemployed, oranje immigrants, rood sick and disabled [datum] [vak]

5. Wereld Menselijke ontwikkeling Wisselwerking politiek, economie en cultuur World Values Survey Ronald Inglehart Modernization and Postmodernization, Cultural, economic and political change in 43 societies, Princeton, 1997, Princeton University Press data van 43 samenlevingen, 70% van wereldbevolking van $ 300 GDP/c per jaar tot 100 maal zoveel van democratieën tot autoritaire staten intergenerational value change [datum] [vak]

Ontwikkeling samenleving in de tijd jagers en verzamelaars landbouw industriële samenleving postmoderne samenleving samenleving in de tijd sociale cohesie en stabiliteit; steady-state economie; delen economische groei d.m.v. industriali-sering maximaliseren individueel welzijn; van economische noodzaak naar kwaliteit van bestaan [datum] [vak]

Wisselwerking politiek economie cultuur Marx Weber Inglehart [datum] [vak]

Inglehart: value clusters [datum] [vak]

Inglehart: national clusters [datum] [vak]

Inglehart Revisited [datum] [vak]

World Values Map p. 129 world's values map niet exact dezelfde assen als in Europe's values map. Vertical: level of modernization; horizontal: post-modernization. Modernization is characterized as economic development and progress through industrialization and is associated by urbanization and mass communication. Postmodernization represents a later stage of societal development that emphasizes human choice and self-expression. A negative score on the modernization dimension represents traditional views and values: obedience to traditional authority, usually religious authority, and adherence to family and communal obligations. A positive score relates to a secular worldview in which authority is legitimated by rational-legal norms, linked with emphasis in economie accumulation and individual achievement. Societies that score low on the post-modernization dimension emphasize survival values: hard work and economic and physical security. These societies arte generally characterized by thigh insecurity and low level of interpersonal trust, intolerance towards out-groups and low support for gender equality. A high score presents high self-expression values: equal rights for women, sexual and ethnic minorities and self-development. [datum] [vak]

Conclusie Waarden centraal, maar onbewust Waarden fundamenteel voor (over)leven Overeenkomsten en verschillen op diverse niveaus Waarden veranderen langzaam Waarden wel bewust te maken en te wijzigen [datum] [vak]