Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Leesproblemen voorspellen: Mogelijk of Onmogelijk? Wenselijk of Onwenselijk? dr. Anna M. T. Bosman KU Nijmegen, Orthopedagogiek: Leren en Ontwikkeling

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Met medewerking van drs. Tom Braams & drs. Ellen Rutjens Tom Braams & Partners, Deventer drs. Inge Roerink KU Nijmegen, Orthopedagogiek: Leren en Ontwikkeling

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Kennis van de fonologie Fonologisch bewustzijn: betreft eenheden groter dan het foneem Fonemisch bewustzijn: betreft eenheden gelijk aan het foneem

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Twee studies naar de voorspelling van leesproblemen op basis van 1. vijf fonologische/fonemische toetsen Braams & Bosman (2000) 2. letterleertaak Roerink (2001)

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Studie Braams & Bosman (2000)

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Voorspellende toetsen 1. Rijm

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Voorspellende toetsen 1. Rijm 2. Rijmprime

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Voorspellende toetsen 1. Rijm 2. Rijmprime 3. Synthese

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Voorspellende toetsen 1. Rijm 2. Rijmprime 3. Synthese 4. Deletie

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Voorspellende toetsen 1. Rijm 2. Rijmprime 3. Synthese 4. Deletie 5. Letters benoemen

Terugkomdag Ortho16 nov 2001

Criteriumtoets Afgenomen februari Lezen EMT van Brus en Voeten (1972)

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Rijm, Rijmprime, Synthese en Deletie in Cohort 1 zijn geen voorspellers voor later leessucces

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Rijm, Rijmprime, Synthese en Deletie in Cohort 1 zijn geen voorspellers voor later leessucces Synthese en Deletie in Cohort 2 voorspellen in zeer geringe mate later leessucces

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Rijm, Rijmprime, Deletie en Synthese in Cohort 1 zijn geen voorspellers voor later leessucces Synthese en Deletie in Cohort 2 voorspellen in zeer geringe mate later leessucces Letters benoemen in Cohorten 1 en 2 voorspellen in redelijke mate later leessucces

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Verklaarde variantie van Letters benoemen op de EMT Cohort 1 (eind Groep 2) School 1: 14% (r =.37) School 2: 29% (r =.54) School 3: 38% (r =.62) Cohort 2 (begin Groep 2) School 1: 71% (r =.84) School 2: 0% (r =.06) School 3: 32% (r =.57)

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Conclusie Letters benoemen is meest veelbelovende toets voor de voorspelling van later leessucces maar heeft zo onvoldoende praktische waarde

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Studie Roerink (2001)

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Letterkennis in % = (Aantal correct benoemde letters / het aantal te leren letters) * 100

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Letterkennis in % = (Aantal correct benoemde letters / het aantal te leren letters) * 100 Stel dat: Jos 3 van de 15 te leren letters correct benoemd dan: is de letterkennis van Jos (3/15)*100 = 20%

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Letterkennis in % = (Aantal correct benoemde letters / het aantal te leren letters) * 100 Stel dat: Jos 3 van de 15 te leren letters correct benoemd dan: is de letterkennis van Jos (3/15)*100 = 20% Stel dat: Anne 3 van de 8 te leren letters correct benoemd dan: is de letterkennis van Anne (3/8)*100 = 38%

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Letterleereffect in % = (Aantal geleerde letters/totaal te leren letters) * 100 Stel dat: Jos nog 6 van de 8 letters kan leren Jos er tijdens de training 3 bij leert dan: heeft Jos een letterleereffect van (3/6)*100 = 50%

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Criteriumtoets Afgenomen januari Lezen EMT van Brus en Voeten (1972)

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Letterleereffect is geen voorspeller voor later leessucces School 1: r EMT * Letterleereffect = -.05 School 2: r EMT * Letterleereffect = -.11

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Letterkennis is een redelijk goede voorspeller van later leessucces Verklaarde variantie van Letterkennis op de EMT School 1: (15 letters) 36% (r =.60) School 2: (8 letters) 57% (r =.76)

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Indeling + volgens het CITO-leerlingvolgsysteem A: ca. 25% hoogst scorende leerlingen B: ca. 25% net boven het gemiddelde C: ca. 25% net onder het gemiddelde D + E: ca. 25% laagst scorende leerlingen

Terugkomdag Ortho16 nov 2001

Braams & Bosman (2000) normering

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Braams & Bosman (2000) normering

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Braams & Bosman (2000) normering

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Conclusies? Letterleersnelheid: geen voorspeller? Letterkennis: goede voorspeller?

Terugkomdag Ortho16 nov 2001 Epiloog Is het voorspellen van leesproblemen wenselijk?