Experimenten eerste nascholingssessie Aandachtspunten! Voor het uitvoeren dan de experimenten dragen de leerlingen een labojas en een veiligheidsbril. De leerkracht geeft hier het voorbeeld. De leerkracht test de experimenten voor de les uit!

Experiment: Bewijs met een eenvoudig proefje dat in alcohol opgeslagen energie zit. Benodigdheden : Twee lege theelichtjes, ethanol, water, een houten spaander, lucifers Werkwijze: Doe in de lege doosjes resp. een weinig ethanol en een weinig water. Steek de spaander aan met een lucifer. Houd de gloeiende spaander in de buurt van resp.water en ethanol. Wat stel je vast? Alcohol brandt; water brandt niet.

Experiment: Botervet versus Becel-margarine Benodigdheden : Twee reageerbuisjes, heptaan, botervet, Becel-margarine, dibroomoplossing Werkwijze: Los in de reageerbuisjes resp. een weinig botervet en Becel-margarine op in heptaan. Voeg enkele druppels dibroomoplossing toe en schud. Wat stel je vast? Alleen de oplossing met Becel-margarine ontkleurt.

Experiment: Afbraak van menselijk haar Benodigdheden : Een plukje menselijk haar, een reageerbuisje, enkele ml NaOH 3 M, een theelichtje, een wasknijper Werkwijze: Doe het plukje in een reageerbuisje en voeg enkele ml NaOH toe. Houd het reageerbuisje met een wasknijper boven boven een brandend theelichtje. Dit versnelt de reactie! Wees voorzichtig! Wat stel je vast? Het haar verdwijnt.

DEMO-PROEF Experiment: Dehydratatie van suiker voor zwavelzuur Benodigdheden : 20 g kristalsuiker, een hoge beker, 6 ml geconcentreerd zwavelzuur Werkwijze: Doe de suiker in een hoge beker en plaats hem onder de trekkast Voeg ongeveer 6 ml geconc. zwavelzuur toe en roer. Wat stel je vast? … zie tekst

Experiment: Alcoholische gisting van suiker

Experiment: Afbraak van zetmeel door amylase, een enzym in het speeksel Benodigdheden : Zetmeeloplossing, lugoloplossing, speeksel, twee reageerbuisjes Werkwijze: Doe ongeveer 2 ml zetmeeloplossing en een paar druppels lugoloplossing in een reageerbuisje. Verzamel speeksel in een reageerbuisje. Voeg ongeveer evenveel speeksel toe. Wat stel je vast? De blauw gekleurde zetmeeloplossing wordt kleurloos.

Ooglens Revolverkop Voorwerplens Voorwerptafel Diafragma Microschroef Macroschroef Statief Schakelaar Leerlingenpracticum

Experiment: Polariteit van water versus olie Benodigdheden : Een scheitrechter, een bekerglas, een dunne waterstraal, een kleine hoeveelheid olie, een kunststofstaaf Werkwijze: Doe de olie in de scheitrechter en laat de olie met een fijne straal uit de scheitrechter lopen. Houd ondertussen een opgewreven kunststoffen staaf in de buurt van de oliestraal. Doe hetzelfde met water. Wat stel je vast? De waterstraal buigt af terwijl de oliestraal verticaal blijft lopen. Ook de oliestraal kan een weinig afbuigen!

Hoe vetvlekken verwijderen uit je kleren Experiment: Hoe vetvlekken verwijderen uit je kleren Benodigdheden : Water, olie, heptaan (wasbenzine), drie reageerbuisjes Werkwijze: Doe een weinig water in twee reageerbuisjes. Voeg respectievelijk olie en heptaan toe. Doe een weinig olie in een reageerbuisje en voeg heptaan toe. Wat stel je vast? Water en olie vormen twee lagen, idem water en heptaan. Olie en heptaan lossen in elkaar op.

Experiment: Waswerking van zeepmoleculen Benodigdheden : Water, olie, zeep of detergent, een reageerbuisje Werkwijze: Doe een weinig water en een weinig olie in het reageerbuisje. Voeg zeep toe. Wat stel je vast? Water en olie vormen twee lagen. Olie lost op in water na toevoeging van zeep.

Vervorming van een yoghurtpotje (PS) PS heeft een verwekingstemperatuur van 90 °C www.thuisexperimenteren.nl/science/kunststof/polystyreen.htm bunsenvlam Warme haardroger

Vervorming van een PET-Fles PET heeft een verwekingstemperatuur van 95-105 °C Preform PET-fles

Toepassing DE KRIMPKOUS Een stukje krimpkous over een reageerbuisje

We bouwen zelf een galvanische cel Leerlingenpracticum