ONTWIKKELINGEN IN DE UITGEVERSWERELD Geert Van den Bossche Universiteit Antwerpen,15 maart 2013

SOMMIGE DINGEN VERANDEREN NIET Cultuur & economie Auteursrecht Het wonder van boeken At the end of a book, if your instinct is to tell somebody about it, you are working in publishing.

(Europese) cijfers & definities Soorten uitgeverijen Uitdagingen voor de (Vlaamse) uitgeverij Boekenvàk Boekencultuur Concrete projecten VUV/Huis Beleving & keuzebepaling Lobbywerk & goodwill-creatie

Uitgeven in Europa vandaag Jaarlijkse omzet ca. €23mia (2009) ca nieuwe titels ca FTE’s De meeste grote uitgeefconcerns = Europees ‘s Werelds grootste boekenbeurzen, Frankfurt, London & Bologna = Europees En toch gaan ook wij naar Beijing (VUV, 2013) … De Europese uitgeefsector is wereldleider = enige van alle kennis- en ontspanningssectoren

Creatieve industrie In Europa 6,7mio jobs, 3% totale tewerkstelling, 3,5% Europees BBP In Vlaanderen €7mia = 3% totale toegevoegde waarde = 13,5% zelfstandigen, 3% werknemers = meer dan metaalindustrie, voeding, horeca & informatica De creatieve industrieën zijn gespecialiseerd in het scheppen van creatieve producten en diensten die door hun esthetische, emotionele of culturele component aansluiten bij de culturele identiteit, de emotie en de belevenis die de consument steeds vaker zoekt. Wie heeft het belang vcreatieve industrieen nog Kunst en cultuur horen bij innovatie

Overzicht Vlaamse uitgeverijen AlgemeneKinder- en jeugd EducatieveWeten- schappelijke Informa- tieve Niche grootLannooDe Eenhoorndie KeureUPLKluwerAdd-On WPGDavidsfondsDe BoeckVanden BroeleEuprint mgrootVan HalewijckClavisPlantynAccoDe Krijger VrijdagBallon MediaVan InIntersentiaPoëziecentrum WitsandStudio 100PelckmansUGAPoint RoulartaZNUAverbodeMakluP Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts BaeckensZwijsenAcademia Press MER. Paper Kunsthalle Stichting Kunstboek Yoyo BooksGarantBlue Marketing Books MinestroneLarcierDe Draak kleinDeystereKapitein Winokio mjPublishingASPToneelfonds J. Janssens LusterArtusDiligentiaBrepolsMonastic Mens & CultuurC. De Vries- Brouwers LicapKANTLMinervaStichting Charles Catteau BerghmansMaribekCEGOStory Publishers Halewijn

Diversiteit is troef, toch? ##Boekenbeurs bewijst het ongelijk vd cultuurpessimisten. De aantrekkings- kracht vh brede aanbod daagt de hele sector uit tiny.cc/dwxinw (Gesegmenteerde) promotiemogelijkheden Bijdrage kwaliteitsvol onderwijs Imago boek Breed aanbod!

Andere indeling ConcernOnafhankelijke WPGLannooPelckmans Van InDe Boeckdie Keure PlantynAbimoVrijdag Ballon MediaBaeckens MonasticMinestrone …New Traffic Books Kramat Olala …

Uitdagingen voor de (Vlaamse) uitgeverij Kleine markt Digitalisering Leescultuur Belevingseconomie Keuzeparadox Waardeketen

Kleine markt Verhouding Nederland van oudsher moeilijk Versnipperd onderwijslandschap: Kabinet, Departement van Onderwijs, schoolnetten, bisdommen, lokale overheden, veelheid opleidingen aan universiteiten & hogescholen … Internationale concurrentie ‘Onbekend is onbemind’

Digitalisering > Standaarden? > Auteursrecht? > Btw? > Leenrecht? > Rechtenclearing? What's next for books in the digital age? Outlook unclear | guardian.co.uk oreil.ly/WZ8HbU guardian.co.ukoreil.ly/WZ8HbU #TOCCON De EC hervormings- voorstellen voor btw op e-boeken zullen geen dag te vroeg komen (cont) Must copyright ‘fit for the digital age’ be so very different from what we ow.ly/hWU64 Schauvliege betaalt #leenrecht – vergoeding

Leescultuur

Leesgedrag

Leescultuur PISA-index voor leesplezier (15-jarigen) -0,09

Lezen = tijd ‘stelen’ voor jezelf Negatieve connotaties ~ ‘onproductief’ in een wereld van drukte Positieve connotaties ~ onthaasting

Belevingseconomie Concurrentie andere belevingen Bestselleritis 360°-benadering Content is King? Media Despite what you may have heard, books aren't a bit.ly/XmVqYN bit.ly/XmVqYN#ContentIsKing Is publishing an information or delivery industry? Food for Free and the medium vs. the message toc.oreilly.com/2012/11/free-a… toc.oreilly.com/2012/11/free-a… #TOCcon " The Future of the Book as a Media Project " muse.jhu.edu/login?auth=0&t…

Bestselleritis Aantal titels100%104%102% Top 104,6%7,5%Stijging 63% Top 10015,9%18,5% Niet-top 50071,9%63,8%

Belevingseconomie Concurrentie andere belevingen Bestselleritis 360°-benadering Content is King? Media Despite what you may have heard, books aren't a bit.ly/XmVqYN bit.ly/XmVqYN#ContentIsKing Is publishing an information or delivery industry? Food for Free and the medium vs. the message toc.oreilly.com/2012/11/free-a… toc.oreilly.com/2012/11/free-a… #TOCcon " The Future of the Book as a Media Project " muse.jhu.edu/login?auth=0&t…

Keuzeparadox Open Resources / gratis content Omloopsnelheid Keuzeovervloed Minder titels? Visibiliteit/ vindbaarheid > Metadata > Sociale media > Andere promotie? Metadata are foundational piece of the puzzle, cf 'publish good ow.ly/hl2G2 Publishers must learn to segment and go to where the people already futurebook.net/content/vert

Waardeketen Verandering alom > Wat is een boek? > Wat is een uitgever(ij)? > Relatie auteur > Relatie boekhandel /distributiekanalen > Relatie lezer Betalen om in een boekhandel rond te neuzen? "Geen gek idee." shar.es/YGRci Nadenken over nieuwe marketing: belevenis creeren die betekenis geeft aan wat het betekent lezer te Eenvoudige doch niet minder relevante vraag Blogpost: wat is een boek? dlvr.it/2RjT6C Notions of publishing, authorship, literacy & even reading itself have changed buff.ly/12njJug

Uitdagingen voor de (Vlaamse) uitgeverij Kleine markt Digitalisering Leescultuur Belevingseconomie Keuzeparadox Waardeketen

Boekenvàk Nieuwe ‘boeken’ Nieuwe businessmodellen > Licentiemodellen > Voorintekeningen > Crowdfunding > … Nieuwe beschikbaarheid > Welke bescherming? > Streaming (cf. Spotify) > E-boeken in bibliotheken, boekhandels Nieuwe vaardigheden in uitgeverij & boekhandel Nieuwe relaties waardeketen

Boekencultuur Prijzen Ondersteuning ‘kwetsbare’ genres Breed aanbod in de boekhandel (etalage) Appreciatie content (vs gratis & hardware) Bevordering leescultuur (& koopgedrag) Imago uitgever Imago boek

Concrete projecten VUV/Huis Kleine markt > Buitenlandse beurzen (FIT) > VIP-actie Boekenbeurs (Nederland) > GPRC (wetenschappelijke uitgaven) Digitalisering / auteursrecht > Knooppunt (digiportail) > Uitgeverij van de Toekomst > Meta4Books > VEP > Modelcontracten > Juridische Commissie > Lobbywerk Vlaamse / federale regering / Europa / partners Boek.be start groots project Uitgeverij van de Toekomst: nieuwe vormen van e-boeken en lezen en nieuwe businessm… bit.ly/Llp0Jl

Beleving & keuzebepaling Boekenbeurs > Breed aanbod o Collectieve stand (kleine / wetenschappelijke uitgevers) > E-paviljoen (Literaire) prijzen Boekenbeestenkaart (kinderboekenuitgevers) Peterschapsproject digitale communicatie Peterschapsproject boekhandel Online community management > Boekenplank > Aanraders > Cultuureducatief forum Gesegmenteerde promotieacties

Lobbywerk & goodwill-creatie Onderzoek (cijfers, trends, …) BoekenOverleg Overleg Creatieve Industrieën (OCI) Vlaamse, federale, Europese partners & overheden > Auteursrecht > Btw > Leenrecht > Verhuur > Clearen (audiovisuele) rechten > Beste Boekenjuf / -Meester > Vlaanderen gastland Buchmesse 2016? > Diversiteitsprojecten (dyslexie, gender) > Vlaamse leesrevolutie

Drie positieve verhalen Kwaliteitslabel wetenschappelijke publicaties Beste Boekenjuf / -Meester (Canon Cultuurcel) : Discover a new way of looking at literature thereader.org.uk/training/ upcom… Meld uw interesse voor de Vlaamse variant op The Flemish Publishers Association's GPRC label is called a rarity in publishing, namely an innovation without downside tiny.cc/nkl65wtiny.cc/nkl65w

En de toekomst? GfK Markttrends van week 9 (maandag 25 februari t/m zondag 3 maart 2013) * Totale boekenomzet = €3,3mio = stijging 12,3% tov week 9, 2012 * Cumulatieve boekenomzet t/m week 8 = €29,8 mio = stijging 5,1% tov weken 1-8, 2012

Aanraders Pierre Delsaerdt, De winst van de lezer Stop What You’re Doing and Read This! Angela Macmillan, A Little, Aloud Joost Nijsen, ABC van de literaire uitgeverij Alberto Manguel, Geschiedenis van het lezen Gabriel Zaid, So Many Books A. Guiette, A. Schramme, K. Vandenbempt, Creatieve Industrieën in Vlaanderen anno 2010: een voorstudie. Alessandro Baricco, De barbaren André Schiffrin, De boekenbusiness Robert Darnton, The Case for Books J.B. Thompson, Merchants of Culture

@gbosVUV Vragen?