§4.3 Delfstoffen in de diepte NL is rijk aan delfstoffen = stoffen die uit de aardkorst worden gehaald, omdat zij nuttig zijn voor de mens. NL beschikt over: Kalksteen  bouwmaterialen (cement & beton), kunstmest, voedingsstof Steenkool  brandstof voor elektriciteitswinning Veel Aardgas  brandstof voor auto, huis, etc. Aardolie  brandstof Steenzout  voor allerlei zouthoudende producten

Kalksteen NL was eigenlijk niet meer dan de bodem van een subtropische zee  ontelbare kalkskeletjes en schelpen van dieren die in de zee hebben geleefd, hebben de kalksteen gevormd.

Kalksteen Hoe kalksteen is ontstaan kun je hier zien. Hoe kalksteen werd en nog steeds wordt toegepast kun je hier zien.

Steenkool en aardgas Tropische planten sterven af en vormen de bodem van NL.  De sedimentlagen daar bovenop zorgen voor samenpersing  ontstaan steenkool en het daaruit voorkomende aardgas.

Steenkool en aardgas Hoe steenkool (en aardgas) zijn ontstaan zie je hier. Hoe aardgas wordt gewonnen kun je hier zien.

Steenkool Steenkool ontstaat door het inkolingsproces = het proces waarbij veen door samenpersen verandert in steenkool. In 7 stappen: Planten sterven af Komen onder water te liggen Ontstaan van veen Hoge druk en hoge temperatuur door bovenliggende lagen Ontstaan van bruinkool Nog hogere druk door nieuwe lagen Ontstaan van steenkool

Steenkool

Steenkool Steenkool is vrijwel uitsluitend in Zuid-Limburg uit de grond gehaald. Waarom eigenlijk alleen daar? Daar lag het steenkool redelijk dicht aan de oppervlakte (door tektonische opheffing, zie §4.1) en in de rest van NL niet. Zie bron 49.

Ook nog belangrijk… Wanneer je bron 57 van §4.3 eens goed bekijkt, dan zie je hoe de ondergrond van Noord-NL is opgebouwd. 2 belangrijke begrippen die daarin genoemd worden zijn: moedergesteente = de gesteentelaag waar een bepaalde stof uit is ontstaan. reservoirgesteente = de gesteentelaag waarin een bepaalde stof is opgeslagen. Zo is het moedergesteente van aardgas steenkool en het reservoirgesteente van aardgas zandsteen. Voorwaarde in dit geval was wel dat er zich boven het aardgas een ondoordringbare laag bevond, namelijk het steenzout. (steenzout is ontstaan in de periode……..)

Steenzout Het ontstaan van steenzout zie je hier. Hoe steenzout wordt gewonnen kun je hier zien. REPETITIE, par. 4.1 t/m 4.3: - Tekstboek doornemen - Herhaal ook je werkboek - Denk aan aantekeningen / samenvattingen in je schrift - Denk aan oefenstencils (en het nakijken hiervan) - Materiaal op de AK-site - Succes met leren!