CAPUT 1 : GELUK 1.1 Is geluk een fabel? 1. kenmerken van een fabel eenvoudig en kort verhaal ter illustratie van een algemeen bekende waarheid meestal spelen dieren met menselijke eigenschappen de hoofdrol eindigt met een moraal goede raad voor gelukkig leven bestaat reeds vanaf 2de millennium 2. Aesopus Grieks fabeldichter uit 6de eeuw v.C. oudste fabels in West-Europa op zijn naam overgeleverd legendarisch leven De agricola et filiis p. 9 De mure urbano et mure rustico p. 10
3. Phaedrus Romeins fabeldichter uit begin keizertijd (40 v.C.-31 n.C.) bewerkte Aesopus’ fabels tot Latijnse gedichten soms verrassende woordvolgorde en poëtisch woordgebruik sterk maatschappijkritisch De lupo et agno p. 13 4. Eén fabel door de eeuwen heen. fabels Aesopus/Phaedrus inspiratiebron voor : - Esopet : Middelnederlandse fabelverzameling (ca. 1250) - Jean de La Fontaine (17de eeuw): icoon uit Franse literatuur De vulpe et uva p. 14
1.2 Geluk in handen van goden of mensen? te veel geluk leidt tot hybris (overmoed) goden grijpen dan in en herstellen evenwicht typisch Griekse gedachte ook in de historische verhalen van Herodotus (5de eeuw v.C.) De Polycratis anulo p. 17-18
2. in handen van mensen p.20-22 Griekse filosofen uit 4de/3de eeuw v.C. : “Geluk bepaal je zelf.” epicuristen : - genot (= vrij zijn van pijn/zorgen) is doel van gelukkig leven (= Carpe diem!) - alles bestaat uit atomen - goden trekken zich niets aan van mensen stoïcijnen : - alles volgt het plan van de godheid - een gelukkig mens is tevreden met zijn lot cynici : - zetten zich af tegen gangbare normen -De Diogene p. 22-24