Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007 “Het zit toch echt tussen Uw oren!” Kinken in de kabels van de ketenzorg bij onbegrepen klachten Ine Klijn, psychiater UMCU

Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007 Opbouw:  Inleiding/probleemschets  De somaticus: Jeen Haalboom, internist  De psychiater: Ine Klijn, psychiater  De gedragstherapeut: Riëtta Oberink, psycholoog  De patiënt: Gertie Casteelen  Slotbeschouwing/Discussie

Onbegrepen lichamelijke klachten: wat wordt bedoeld? Lichamelijke klachten die niet te begrijpen zijn vanuit de pathofysiologie van een bestaande lichamelijke ziekte Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007

Bevolking Mannen2,5 Vrouwen4,3 Totaal3,6 Lichamelijke Klachten Vragenlijst (LKV) 51 lichamelijke klachten in de afgelopen week Geen, soms, geregeld, vaak Huisarts 4,0 5,7 5,1 Somatisatie Onderzoek Universiteit Leiden Lichamelijke klachten Internist 9,5 12,0 10,9 Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007

Consulten bij de huisarts30% Interne Geneeskunde polikliniek51% Specialistische poliklinieken37%-66% C Nimnuan et al, 2000 JHE Stakenburg, 1999 AM van Hemert et al, 1993 Lichamelijk onverklaarde klachten Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007

Filters van Goldberg & Huxley Bevolking Huisarts Tweede lijn Derde lijn Vierde lijn Ziektegedrag verwijzing Verwijzing Verwijzing Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007 Doktersgedrag:

Ziektegedrag, wat is dat? Gevoels-, denk- en doe-reacties van de patient op interne gewaarwordingen, zoals: Selectieve aandacht, interpretatie, praten over, nonverbale communicatie, medicijnen gebruiken, in bed gaan liggen, arbeids en taak- verzuim, dokter bezoeken, informatie over ziekte opzoeken, hulpmiddelen gebruiken etc. Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007

Doktersgedrag: wat is dat? Gevoels-, denk- en doe-reacties van de dokter op de presentatie van de patient, zoals: Meegevoel, gevoel van competentie, trots, “reële patient”, “dat los ik voor U op”, interventies, teleurstelling in eigen kunnen, ergernis, “zeurpiet”, “zit tussen de oren”, “dat het mij niet lukt ligt aan U”, “voordeel van de twijfel gunnen”, Op mijn terrein geen afwijkingen Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007

Patient-dokter interactie: Het geheel is meer dan de som der delen. Beide hebben (verborgen) behoeften en verwachtingen Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007

Paingames/verleidingstechnieken  “Na die laatste ingreep is het helemaal mis!!”  “Dokter, als het zo blijft dan hoeft het voor mij niet meer!  “Ik had begrepen dat U gespecialiseerd was in klachten zoals de mijne”  “Uw behandeling hielp fantastisch, tot twee weken geleden, toen kwamen de klachten toch weer geleidelijk terug”  “Naar een psychiater??!! U neemt me niet serieus, denkt dat het tussen mijn oren zit, dat ik me aanstel!”  etc. Ziekenhuispsychiatrie in beweging 2007