Gedragsproblemen: theorie Thema 1D 1
lectoraat Gedragsproblemen in de Onderwijspraktijk 5-4-2017 Gedragsproblemen? Heel veel theorie! Maar niet gemakkelijk te vertalen naar de onderwijspraktijk 2 De leraar in de spiegel Hanne Touw & Tanja van Beukering
In theorie is er geen verschil tussen theorie en praktijk. In de praktijk wel! Yogi Berra, Amerikaanse honkballer 3
U, leraar, bent zelf het gereedschap Tips Trucs Sociale gereedschapskist Wetenschappelijke toverstok 4
Theoretische uitgangspunten Bio-ecologisch model Interactiemodel Stresstheorie 5 5
Model Bronfenbrenner Ontleend aan Braet & Prins, 2008. 6
Interactiemodel 7
Wie conditioneert wie: Pavlov of zijn hond? You think you are leading, but it is you being led Tekst op de school van Tolstoj op het landgoed Janasja Poljana 8
Stresstheorie Evenwicht tussen draagkracht en draaglast (Lazarus) 9 9
Stress 10
Weerbaarheid bij stressor Primaire inschatting (appraisal) Secundaire inschatting Hanterings-mogelijkheid (coping) Resultaat Stressor Is deze gebeurtenis/situ-atie gunstig, nadelig, bedreigend, uitdagend? Is deze stressor hanteerbaar? Controleverlies? Ja, ik kan het hanteren Minimum aan stress Eustress Positieve reactie op stress Bij inschatting spelen emoties een rol Welke zijn de alternatieven? Sorry, ik kan het niet hanteren Ik ervaar veel stress Distress Negatieve reactie op stress 11
Stress bij leraren De confrontatie met ‘moeilijke’ leerlingen heeft grote invloed op de gevoelens, de stemming en de reacties van leraren 12
Stress-coping Cognitieve, actieve benadering Optimistische attitude Op sociale steun gericht Afstand houden ten opzichte van het probleem 13
Stressreacties van leraren lectoraat Gedragsproblemen in de Onderwijspraktijk 5 april 2017 Stressreacties van leraren ‘Mijn les gaat eraan’ (verstoring van de onderwijssituatie) ‘Heb weinig lol meer in mijn werk’ (verlies van lesplezier) ‘Kan ik het nog wel?’ (twijfel aan eigen functioneren) ‘En dan die ouders!’ (frustratie in omgang met ouders/verzorgers) 14 Ontwikkelen van het denken van leraren t.a.v. gedragsmoeilijke leerlingen 14
Intuïtie Als we gespannen, geïrriteerd of boos zijn, verliezen we het contact met onze intuïtie. 15 15
Visie op gedragsproblemen in scholen Situatief Relationeel Normatief Relatief Fluctuerend Functioneel 16 16