“Delier bij Bejaarde” Marloes van Kasteren 4 april 2008 Huisartsopleiding VUmc Chronische zorg stage

Mevrouw K, 91 jaar Relevante Voorgeschiedenis Presbyacusis Hypothyreoidie Galstenen met leverfunctiestoornissen Rec. UWI met delier “Beginnende dementie” lichte geheugenstoornis, m.n. korte termijn Atriumfibrilleren Pacemaker ivm bradycardie Angina pectoris Longembolieën Pneumothorax Lacunaire infarcten li: re been nauwelijks bruikbaar THP re, nieuwe fractuur Pijn re onderbeen

Mevrouw K, 91 jaar Medicatie Pantoprozol Metoclopramide Movicolon Acenocoumarol Isosorbidenitraat Bisoprolol Estriol Thyrax Fentanyl Amytryptiline

Mevrouw K, 15 maart’08 Acuut ontstaan Nachtelijke onrust, plukkerig Bewustzijn: wisselend. Aandachtsproblemen. Incoherent denken Onsamenhangende spraak Geheugenstoornis Desoriëntatie in TPP Wanen + hallucinaties: “Ga weg”, “mamma”, bevalling Zeer onrustig tot apathisch Momenten extreem angstig  Gemengd hyper- en hypoactief delier

Risicofactoren delier Mw. K 91 jr Presbyacusis Hypothyreoidie Galstenen met leverfunctiestoornissen Rec. UWI met delier “Beginnende dementie” lichte geheugenstoornis, m.n. korte termijn Atriumfibrilleren Pacemaker ivm bradycardie Angina pectoris Pneumothorax Longembolieën Lacunaire infarcten li: re been nauwelijks bruikbaar THP re, nieuwe fractuur Pijn re onderbeen

Medicatie inducerend Medicatie Pantoprozol Metoclopramide Movicolon Acenocoumarol Isosorbidenitraat Bisoprolol Estriol Thyrax Ventanyl Amytryptiline

Differentiaal Diagnose Acuut delier bij Infectie m.n. UWI Medicatie Blaasretentie Obstipatie Dehydratie Cardiaal: atriumfibrileren, decompensatie Onder- of overbehandeling hypothyreoidie Pijn en alg. ziekzijn bij galsteenlijden, stuwing CVA Subduraal hematoom

Mevrouw K, 15 maart’08 Lichamelijk onderzoek Rustige AH, niet ziek, geen koorts, geen dehydratie RR 120/65mmHG, Pols ca 64-76/min reg eq Pulm: VAG, geen afwijkingen Cor: g.a. Abd: soepel, normale peristaltiek, geen demping RT: geen obstipatie Neuro: hersenzenuwen g.a. kracht armen symm.

Aanvullend onderzoek Bloedonderzoek: BSE 62 ↑ AF 186 ↑ HB 9,1 Ht 0,43 Leuco 7,4 Na 143 K 4,4 Ca 2,4 Kreat 104 ↑ Ureum 7,5 ↑ AF 186 ↑ GGT 350 ↑ ↑ ↑ ASAT 36 ALAT 15 V B12 533 Fol.z 22 Album 45 TSH 1,9 T4 23,3 (↑) Urine: schoon Blaasecho: geen retentie

Acties en Beloop Door dd Augemtin gestart bij verdenking UWI Geen verbetering STOP Fentanyl en Amitryptiline START Haldol en Lorazepam Overige maatregelen, klok, licht, woonkamer, vochtbalans Presentatie polikliniek geriatrie

Acties en Beloop Presentatie polikliniek geriatrie Delier? Oorzaak ??? Toch doorgemaakte infectie Ventanyl + amytriptiline Kwetsbaarheid Adviezen: afbouwen lorazepam + haldol stop sintrom

CVA en Delier Relatie CVA m.n. niet dominantie hemisfeer Ruimtelijk inzicht, lichaamsperceptie, oriëntatie Uitgangspunt wetenschappelijk onderzoek m.n. CVA 20-26 % van patiënten na CVA ontwikkeld delier Bij 15% deliranten toont CT cerebraal organisch substraat (bloeding / infarct / RIP) Bij 2 van 297 delier enige symptoom Ferro, Jose M.; Caeiro, Lara; Verdelho, Ana Delirium in acute stroke. Review. Current Opinion in Neurology. 15(1):51-55, February 2002.

Take Home Message Bij kwetsbare patiënten (veel risicofactoren) kan een mild ziektebeeld leiden tot een hevig delirant beeld Multi-factoriele oorzaak en benadering Verschillende veelgebruikte medicamenten kunnen (mede)oorzaak zijn van delier Delier zelden enige uiting CVA

TREFWOORDEN: delier casus differentiaal diagnose risicofactoren