Allochtone kinderen en adolescenten

Geschiedenis vd migratie in België Begin 20 ste eeuw 3% vreemdelingen in B waarvan 90% uit de buurlanden Tussen de 2 WO stijging tot 4% (italië en oost- europa) Vanaf 1936 arbeidsvergunning verplicht Sinds de jaren 60 vooral Spanjaarden en Grieken, later Turken en Marokkanen Grootste niet-europese groep migranten: marokkanen en turken) Snelbelgwet 2000

Momenteel toename van oost-europese roma-zigeuners Vluchtelingen, asielzoekers en illegalen

I) MIGRANTEN: ANDERE KLACHTEN, ANDERE DIAGNOSEN? - GEZONDHEIDSTOESTANDarbeidsongevallen, zuigelingensterfte, hoger consultatiefrequentie - GEZONDHEIDSGEDRAGminder preventieve zorg, minder prenatale zorg - ZIEKTEGEDRAGmeer klachten thv maag-darm, ogen, bewegingsapparaat door erfelijke aanleg, voedingspatroon, leefwijze en woonwerkomstandigheid psychosomatiek! - KENNIS EN OPVATTINGENziekte tgv van klimaat, koude bovennatuurlijke oorzaken andere manier van uiten van klachten - COMMUNICATIEtaalproblemen, culturele en sociale verschillen BESLUIT: MIGRANTEN HEBBEN EEN ANDER KLACHTEN – EN DIAGNOSEPATROON

II) AANDACHTSPUNTEN VOOR DE HUISARTS A) IMPORTZIEKTEN 1) INFECTIEZIEKTEN a) Tijdens de eerste maanden van verblijf in Belgie of na een vakantie: malaria, buiktyfus, paratyfus, bacillaire dysenterie, hepatitis A scabies, schimmelinfecties b) Persisterende infecties - parasit. inf. van maag-darmkanaal : Giardia Lamblia, Ascaris.(mak- kelijk te behandelen) - Schistosomiasis, echinococcose, filiaris (kan jaren duren) - (malaria tertiana), hepatitis B (hoge prevalentie in herkomstland) - TBC (illegalen en ex-gevangenen) - HIV (tropisch afrika) en SOA: gonorree c) Late gevolgen van infecties hepatocellulair CA na hep B-C, Aids na HIV, resitente TBC 2) GENETISCH BEPAALDE ZIEKTEN

a) Hemoglobinopathieën Thallasemie: anemie en splenomegalie, afwijk bloedbeeld: microcytose Sikkelcelanemie: zwarten en soms ook Turken! Homozygote vorm geeft hemolytische anemie en vaso-occlusieve crisis b) Familaire Middellandse Zeekoorts buikpijn, pijn op de borst, arthralgieën en koorts Turken en marokkanen, wordt dikwijls gemist, colchicine

B) VERWORVEN AANDOENINGEN Diabetes: prevalentie hoger, slechter geregeld, vakantie en ramadan! Vit D tekort : niet frequent, vooral bij zeer marginale woonomstandigheden Peptisch ulcus: stress en hogere prevalentie van Helicobacter Pylori CO-intoxicatie (acuut en chronisch: weerkerende nausea en hoofdpijn, moeheid, bepaal carboxyhemoglobine) Astma: Bij vochtige behuizing en gebruik van veel tapijten (scabies: minder frequent, zalf met Permethrine ) Loodintoxicatie Een vermindering van het IQ, leerproblemen, gedragsstoornissen, ontwikkelingsstoornissen, slaapstoornissen en afwijkende groei, ( waarden >35 mcg/dl)bleekheid, misselijkheid, braken, eetlustverlies, buikpijn, overprikkelbaarheid, rachitistekensen bij extreem hoge waarden. ( CaNa2 EDTA (Calcium Edetate de Sodium®)

C) INPASSINGSPATHOLOGIE Posttraumatische stress-stoornis 6 tot 11%van de vluchtelingen) en vrouwenbesnijdenis bij vluchtelingen uit Somalië, Soedan, Mali (90% van de somalische vrouwen heeft de faraonische besnijdenis) Inpassingspathologie: Verstoringen van het psychologisch en sociaal evenwicht, waarbij angstaanvallen, hyperventilatie, somatische fixatie en depressie het meest opvallend zijn. Somatische fixatie: psycholog problemen vertalen via een lichamelijke klacht

Culturele competenties Houding Kennis Vaardigheid

GEZONDHEID VAN ALLOCHTONEN KINDEREN EN ADOLESCENTEN Verschillen in sterfte (hoger bij allochtonen) - pasgeborenen (turk en marok. anderhalf x meer kans) door zwangerschap op heel jonge of oude leeftijd, 25% tienerzwangerschappen bij Marokk ivg met 2% bij Ned. - 0 – 15 jaar erfelijke aandoeningen dr consanguiniteit, wiegendood vooral bij turken: 2x meer dan bij ned en 4x meer dan marokk (roken!), meer ongevallen - jongvolwassenen bijna gelijke sterftecijfers

Verschillen in gezondheid en ziekte Geboortegewicht (marokk kinderen meestal zwaarder (moeders roken niet), vroegtijdig starten met bijvoeding Hemoglobinopathieën »Thallassemia major (anemie en splenomegalie) (vooral marokk en turken) »Sikkelcelanemie (hemolytische anemie en vaso- occlusieve crisissen (vooral afro-type)

lactase-deficientie (tropische landen, waterstofademtest, behandeling met lactasedruppels) Infectieziekten salmonella, shigella, campylobacter, giardia lamblia, hepatitis A (en B), TBC, vooral bij terugkeer uit verlof ongevallen kleinere behuizing, meer kinderen thuis, loodvergif- tiging door oude loodverf

luchtwegklachten soms vochtige behuizing, veel tapijten, komt toch minder vaak voor dan bij autochtonen diabetes type I 1,6 keer hoger bij marokkaanse kinderen Bedplassen 2 tot 4 x hoger bij allochtonen Gebitsstatus caries komt vaker voor bij allochtonen Lichaamsbeweging (zwemmen & islamitische meisjes, in amsterdam had minder dan 50% van allochtone 12-jarige meisjes een zwemdiploma ivm 95% bij de autochtone 12-jarige meisjes)

Allochtone kinderen hebben nog steeds een verhoogd risico op sterfte op jonge leeftijd. Dit komt vooral door verschillen in cultuur en levenswijze en gebrek aan kennis over het functioneren van de gezondheidszorg. Op latere leeftijd lijken socio- economische factoren een grotere rol te spelen op de gezondheidheid

Houding Tijd, respect, nieuwsgierigheid Vermijden van vooroordelen,stereotiepen (Alle allochtonen dramatiseren, mediterraan pijnsyndroom,…) Openstaan voor de culturele achtergrond van andere (bv begroeting,schoenen uitdoen: kousen!) Moeizame communicatie en misverstanden vermijden:

Moeizame communicatie en misverstanden Taalproblemen Tijdgebrek Niet luisteren Onbegrip voor patient zijn ideeën Onbegrip van de patient voor de arts Meningsverschillen over wensen en beleid Patient heeft geen hulp- maar een doel vraag (lichaamstaal)

kennis Enkele woorden in de taal vd patient (begroeting) Kennis van culturele en religieuze diversi- teit (huisarts is soms cult antropoloog) Kennis van epidemiologie van pathologieën uit herkomstland (sikkelcelanemie,familiale middellandse zeekoorts)

Vaardigheid Interculturele bemiddeling Migratieanamnese Geen veterinaire geneeskunde

Deze culturele competenties zouden moeten leiden tot een open en flexibele houding naar de patiënt, waardoor de relatie tussen patiënt en hulpverlener verbeterd wordt. Hierdoor wordt de juiste informatie verkregen om een goede diagnose te stellen. “De patiënt voelt zich gehoord en zal de adviezen ook beter opvolgen”.

Omgaan met culturele gewoonten en tradities Medicatie: mag geen verboden (niet-halal) substanties bevatten (in de praktijk nooit een probleem) In ieder geval, nood breekt wet: “Als je in de woestijn verdwaalt, en het enige wat je hebt om te overleven is een fles rode wijn en varkens- vlees, dan staat geen enkel religieus verbod je in de weg om die te consumeren. De islam schrijft voor dat je in de eerste plaats zorg moet dragen voor je gezondheid.”

Ramadan 1 maand vasten (geen voeding, drank, sex, roken,… van zonsopgang tem zonsondergang Patienten weigeren soms behandeling (medicatie, inspuitingen,…) Volgens islam verboden om zijn gezondheid in gevaar te brengen IM injectie en bloedafnames geen probleem Diabetes: insulinepatiënten mogen niet vasten! Principe: kinderen, ernstig zieken, zwangeren, bij borstvoeding, ouderen zijn vrijgesteld

Man-vrouw relatie Volgens de orde der geneesheren mag een vrouw om een arts van dezelfde sexe verzoeken indien dit mogelijk is Cultuur is niet statisch, dus alles evolueert In herkomstland zijn de meeste artsen ook mannen: geen probleem Dé moslimvrouw bestaat niet

Kleding of hoofdoek kan soms misleidend zijn

Attesten Maagdelijkheidsattesten ( kwestie overdreven, als iedereen het zou weigeren dan is het probleem opgelost) Attesten om niet te moeten zwemmen tijdens de ramadan (meisjes) Attesteren dat de persoon in kwestie medisch in staat is om te huwen

Traditionele genezers en kruiden Traditionele genezers vooral voor gedragsstoornissen en relatieproblemen (kan gevaarlijk zijn!) Kruidentherapie voor uiteenlopende pathologieën (al dan niet parallel gebruik)

Samenwerking Zorgverleners van allochtone afkomst ICB Netwerk van sociaal assistenten, verenigingen, religieuzen enz