VERENIGING VOOR ALCOHOL- EN ANDERE DRUGPROBLEMEN (VAD) Een alcohol- en drugbeleid voor het secundair onderwijs
Een beleid opzetten Middelengebruik heeft een directe invloed op het sociaal, emotioneel, cognitief en fysiek functioneren van de leerling op school Het kan de kansen op een succesvolle schoolloopbaan hypothekeren Middelengebruik houdt risico’s in voor de gezondheid, het welzijn en de veiligheid van de leerling én de schoolomgeving
Beleidsmatige aanpak Drugpreventie vereist een beleidsmatige aanpak Gekaderd binnen het pedagogisch project van de school Werking op verschillende niveaus Drugbeleid op school (DOS) is opgebouwd rond: Regelgeving Begeleiding Educatie Structurele maatregelen
Anticiperen Een drugbeleid laat toe te anticiperen op mogelijke problemen met drugs of druggebruik VOET – Vakoverschrijdende eindtermen VAD concretiseerde welke combinaties van eindtermen kunnen worden nagestreefd Verfijning of verbreding van het ontwerp op maat van het eigen schoolproject
Regelgeving Zie ‘Juridische handvatten’ De school bepaalt de regels m.b.t. bezit, gebruik, onder invloed zijn, delen en dealen op school Welke situaties en plaatsen vallen binnen de schoolcontext (aan de schoolpoort, activiteiten extra muros,…) Regelgeving alleen is onvoldoende Ook procedures uitwerken met een taakverdeling rond wie en hoe er gereageerd wordt bij (vermoeden van) regelovertreding
Regelgeving De school bepaalt idealiter ook de communicatie met de diverse partners: CLB, ouders, justitie,… Houvast: ‘Juridische handvatten voor het gebruik en misbruik van alcohol en andere drugs op school
Begeleiding Welke stappen moeten worden ondernomen wanneer de school bezorgd is over een leerling die minder goed functioneert Wie neemt welke taak en rol op zich bij het opvolgen en het signaleren van verminderd functioneren, het begeleiden en eventueel doorverwijzen van leerlingen met drugproblemen Belangrijke partner: CLB VAD ontwikkelde de SEM-J (individueel Screeningsinstrument Ervaringen met Middelengebruik – Jongeren) Daarnaast: een vorming ‘Motiverende gespreksvoering’
Educatie Kwaliteitscriteria Corrigeren van verkeerde beeldvorming: jongeren overschatten systematisch het middelengebruik bij leeftijdsgenoten (‘Social Norms Approach’) Werken aan persoonlijke en sociale vaardigheden: jongeren komen vaak in situaties waar het niet zozeer gaat om een stellingname voor of tegen drugs maar om een veel gecompliceerdere keuze (zich manifesteren in een bepaalde situatie, respect krijgen van vrienden,…). Omgaan met druk van leeftijdsgenoten, eigen beslissingen nemen, assertiviteit zijn belangrijke vaardigheden De leefwereld van de jongere centraal stellen (aansluiten bij kennis en het ervaringsniveau en interactief werken)
Didactisch materiaal Enkele voorbeelden Leefsleutels van De Sleutel Maat in de shit (Christophe Kino) – cannabis …
Structurele maatregelen Voorbeelden Opstarten en ondersteunen van een leerlingenraad Zorgen voor een aangename infrastructuur Positieve contacten tussen leerkracht en leerling bevorderen …
VAD-leerlingenbevraging ‘Audit’ van de situatie van de school m.b.t. de alcohol- en andere drugthematiek (frequentie en hoeveelheid van gebruik, motieven, houding van vrienden, beschikbaarheid van illegale drugs,…) Opgesteld volgens de pijlers van een drugbeleid (regelgeving, begeleiding, educatie, structurele maatregelen) Informatie over elk van deze onderdelen, zodat het beleid kan worden uitgewerkt of bijgestuurd Rapport ‘op maat’ en uitnodiging voor een vorming