Werkwijze verplichting gescheiden riolering op privé via de afkoppelingsdeskundige Carlo Bollen

Op basis van: Eigen ervaring met + 20 projecten in ontwerpfase, + 20 projecten in voorontwerpfase Ervaring stad Genk, reeds 3 projecten uitgevoerd Uitwisseling ervaringen VVSG studiedag van september 2008 over waterbeleid voor lokale besturen (werksessies)

Algemene indruk: Medewerking van burger is verrassend positief Burger ‘begrijpt’ reden en aanvaardt deze Kostprijs is enorm hoog en voor vele beleidsmakers niet ten laste van de burger te leggen

Taakomschrijving afkoppelingdeskundige Infrax Het opmaken van een volledige inventarisatie van de verschillende afval- en regenwaterdeelstromen per beschouwd perceel tot aan de bestaande lozing, met intekening op basis van de best beschikbare achtergrond (minimaal kadasterplan). Definiëring van een geplande toestand, afkoppeling tot een volledig gescheiden stelsel per beschouwd perceel, met intekening op basis van de schets van de bestaande toestand. Opmaak van een raming van de afkoppelingswerken. Het aanduiden van mogelijke knelpunten m.b.t. de uitvoering van de afkoppelingen, eventueel met foto’s.

Taakomschrijving afkoppelingdeskundige Infrax Contactname en de nodige huisbezoeken van de eigenaars/huurders, resulterend in een schriftelijk akkoord van de eigenaars. Op informatievergaderingen ingericht door de gemeente en Infrax, zal de afkoppelingsarchitect aanwezig zijn om eventueel planningen voor te stellen en te bespreken met de betrokkenen. Raadgeving bij uitvoering van de afkoppelingswerken door particulier of uitbesteding aan een aannemer. Controle van de uitvoering met aflevering van certificaat van afkoppeling met asbuilt Aanvragen en samenstellen dossier voor de RWG-premies

Waarom is afkoppelingsdeskundige nodig? Begeleiding is zeer arbeidsintensief Bij voorkeur steeds 1 enkel aanspreekpunt voor bewoners Bij voorkeur een extern aangesteld iemand, los van de gemeente/rioolbeheerder, die optreedt als bemiddelaar Moet sociaal en communicatief zijn Moet de mensen kunnen overtuigen en gerust stellen Contactname met de bewoners gebeurt voor meer dan 80% ‘s avonds

Wie kan afkoppelingsdeskundige zijn? Via studiebureau van het rioleringproject. Beetje synergie, doch meestal ingehuurde mensen Door gemeente/rioolbeheerder rechtstreeks ingehuurde mensen Architecten (marktpotentieel) Veiligheidscoördinatoren Toezichters Landmeetbureautjes Eigen personeel gemeente/rioolbeheerder (voor klant geen “onhafhankelijk persoon”)  ZEER VEEL VOLK NODIG, VERTRAAGT PROJECTEN

Wie krijgt begeleiding? Ook woningen na 1999, die in theorie reeds gescheiden hadden moeten zijn (geen recht op premie), meer bedoeld als controle Bedrijven, KMO’s vragen specifieke begeleiding (probleem met verplichting milieuvergunning) Ook “illegale” bijgebouwen of woningen krijgen begeleiding

Wanneer “start” de begeleiding? Liefst zo vroeg mogelijk sensibiliseren: Vóór de subsidieaanvraag via hoorzitting: mensen mee verantwoordelijk maken voor slagen van het project Mensen die privé-werkzaamheden plannen tijdig (minstens 3 jaar op voorhand) verwittigen

Effectieve start begeleiding afkoppelingsdeskundige Tijdens hoorzitting in voorontwerpfase: Rioleringsplannen moeten al duidelijk zijn Eventueel ook bijkomende verplichting om regenwater ter plekke te houden Motivatie/uitleg over het waarom van deze wetgeving “reclame” maken voor premies Voorstelling afkoppelingsdeskundige + eerste afspraken voor bezoeken ter plekke

Timing voorbereidende bezoeken en afspraken en opmaak plannetjes door afkoppelingsdeskundige  Na afronding voorbereidende fase dient project snel in uitvoering te gaan (motivatie ‘warm’ houden)  Indien VMM dit vraagt in plan van aanpak, kan men best via afwijking artikel 20 na voorontwerp in uitvoering gaan

Afkoppelingsdeskundige op privé-domein voorafgaand of volgend op openbare rioleringswerken? Voordeel voorafgaand: bij start rioleringswerken op openbaar domein kan het gescheiden water onmiddellijk aangesloten worden op de nieuwe riolering, waardoor de kans op overstroming tijdens de werken klein blijft, en door het feit dat de afkoppeling op privé reeds klaar is heeft de aannemer openbaar domein meer info ter beschikking over de positie van de aansluitingen Nadeel voorafgaand: er moet een tijdelijke koppeling ter hoogte van de perceelsgrens gemaakt worden om al het water te kunnen lozen (= duurder)

Afkoppelingsdeskundige op privé-domein voorafgaand of volgend op openbare rioleringswerken? Voordeel volgend op openbare rioleringswerken: onmiddellijke aansluiten van de nieuwe RWA-leiding ter hoogte van de perceelsgrens is mogelijk (= goedkoper) Nadeel volgend op openbare rioleringswerken: al het water loopt tijdelijk naar de 2 DWA-leiding, die hier niet voor ontworpen is kans op overstroming, niet-aansluiten is geen sanctie meer  Best binnen 2 maanden voor/na uitvoering hoofdriool (indien sanctie: niet heraansluiten, moet het uiteraard voor de hoofdriool)

Knelpunten tijdens de uitvoering der werken Vaak zeer weinig informatie voorhanden over het aanwezige afwateringssysteem Appartementen: wie is het aanspreekpunt, is er een syndicus,…  het subsidiereglement voorziet immers een subsidie gericht aan de eigenaars Eigenaars die in het buitenland verblijven en hun woning verhuren Gesloten bebouwing: achtergelegen verhardingen en dakoppervlaktes achteraan Hoe omgaan met ‘niet vergunde constructies’?  worden in de praktijk ook afgekoppeld

Knelpunten tijdens de uitvoering der werken Communicatie met nieuwe eigenaars/nieuwe huurders om het gescheiden systeem te handhaven is niet evident Detergenten (wassen van auto’s), dooizouten, chemische producten bij calamiteiten, olie,… kunnen grondwater/oppervlaktewater verontreinigen. Hoe vermijden? Melding van verstopte hoofdriolen bij afgekoppelde projecten stijgt Melding van geuroverlast bij afgekoppelde projecten stijgt Qua sensibilisatie van de bevolking door de hogere overheid zien we weinig initiatieven (cfr. Campagnes ‘zuinig met energie’, CO2-reductie,…)

Wie voert de werken op privé uit? Burger zelf laten uitvoeren is financieel meest voordelige wijze. Weinig controle op kwaliteit, burger moeilijker te motiveren. Via hoofdaannemer rioleringswerken. Dient via openbare aanbesteding, is duurder. Ander “type” aannemer Via kleine privé-aannemers Aangesteld door gemeente (openbare aanbesteding, duur) “gezocht” door afkoppelingsdeskundige Kennis van de eigenaar

Kleine aannemer gezocht door afkoppelingsdeskundige Liefst meerdere aannemers (concurrentie op prijs en kwaliteit) Oktober-april is beste periode (geen planten en tuinaanleg) 6% BTW (beplanting wordt best door eigenaar “verplant”, geen garantie op overleven)

Wat is de kostprijs van afkoppeling? Begeleiding kost € 400 - € 600 Afkoppeling kost gemiddeld € 2000 - € 3000, met extremen van € 500 - € 8000

Welke sanctie kan gehanteerd worden bij niet-medewerking? Geen “her”-aansluiting: zal de regel worden bij keuring PV van milieuovertreding, door parket voor verder gevolg doorgezonden naar gewestelijke entiteit. Procedure tot oplegging alternatieve bestuurlijke geldboete Gemeentelijke (jaarlijkse) belasting of extreem duur aansluittarief,…

Minister Crevits: “uitzonderingen op de verplichte aanslag moeten mogelijk blijven, zowel vanuit ecologisch als vanuit economisch standpunt” Geen regenpijp aan historische gevel Afkoppelingen waarvoor leidingen door de woning dienen aangelegd (leidingen door de kruipkelder? Mogelijk of niet?) Exuberante kostprijs?  Vanaf € 3000 - € 4000 - € 5000  vanaf € 10 - € 15 - € 20 / m²

Andere mogelijke uitzonderingen Eigenaar permanent in het buitenland? Eigendom in verdeeldheid (vb erfenis)? Woning onbewoond? Alleenstaande eigenaar ouder dan 65 jaar? Kelderdrainage gemengd met keldersanitair? Afstromend water ondergrondse parking gemengd met keldersanitair?

Vragen aan de Vlaamse Overheid Sensibilisering burgers op Vlaams niveau Ook 100% subsidie voor projecten optimale afkoppeling Ook Vlaamse premie voor scheiding (conform hemelwaterput / infiltratievoorziening) Duidelijkheid verplichting voor bedrijven Duidelijkheid verplichting hemelwaterput/infiltratievoorziening

Vragen aan de Vlaamse Overheid Aangepaste Gewestelijke Stedenbouwkundige verordening hemelwater (voorstel VLARIO) Invoering keuring voor nieuwbouw en voor “her”aansluiting A-priori duidelijkheid over “ecologische of economische” uitzonderingen

Vragen