Hst 4: De wereld indelen
Planning van vandaag Terugblik Uitleg paragraaf 4.1 Zelfstandig werken Hst 4
Paragraaf 4.1 (landen vergelijken) Terugblik Paragraaf 4.1 (landen vergelijken) Economische indicatoren Productie (BNP en BNP/hoofd) Verdienste (koopkracht) Werk (% beroepsbevolking) Demografische indicatoren Sociaal culturele indicatoren Globalisering Global shift Geografisch beeld (dimensies): Economische kenmerken Politieke kenmerken Fysische kenmerken Sociaal-culturele kenmerken (Demografische kenmerken) In-zoomen en uit-zoomen
Terugblik Globalisering Global shift Geografisch beeld (dimensies): Paragraaf 4.1 Economische indicatoren Productie (BNP en BNP/hoofd) Kritiek BNP/hoofd, je kunt beter HDI (human development index) gebruiken. Verdienste (koopkracht) Werk (% beroepsbevolking) Demografische indicatoren Sociaal culturele indicatoren Globalisering Global shift Geografisch beeld (dimensies): Economische kenmerken Politieke kenmerken Fysische kenmerken Sociaal-culturele kenmerken (Demografische kenmerken) In-zoomen en uit-zoomen
Human Development Index (HDI) Door de vele kritieken op BNP/hoofd bedacht men een nieuw meetsysteem: Human Development Index (HDI) HDI gaat uit van 3 variablen: Hoeveel verdient de bevolking gemiddeld (BNP/hoofd)? Hoe oud worden de mensen gemiddeld? Hoeveel mensen hebben leren lezen en schrijven? HDI geeft veel duidelijker weer hoe ontwikkeld een land is? Met andere woorden of een land rijk of arm is.
HDI en ontwikkeling Bedenk wat de hoogte van HDI te maken heeft met de economische sectoren?
Sectoren Beroepsbevolking: Alle mensen tussen de 15 en 65 jaar. 1e sector: percentage beroepsbevolking in de landbouw hoog = land vaak arm (en visa versa) 2e sector: percentage beroepsbevolking hoog? Dan vaak (Dus niet altijd) opkomende landen (Semi periferie) 3e sector: percentage beroepsbevolking hoog, rijk ontwikkeld land OF dienstensector als vluchtsector (arme landen) Onderscheid tussen formele en informele sector
Demografische kenmerken en criteria Demografie: Wetenschap naar aantallen van de bevolking en de veranderingen daarin. Bevolkingsspreiding en bevolkingsdichtheid geen goede indicatoren om te kijken of een land rijk/arm is. Een element die wel iets zegt over ontwikkeling is: Bevolkingsgroei (natuurlijke en sociale groei) Je kunt veel afleiden uit bevolkingsgroei, met name geboorte- en sterftecijfers zeggen veel.
Leeftijdsopbouw Leeftijdsgrafieken Bevolkingspiramide -------- Uimodel Jonge snelgroeiende bevolking Bevolkingsomvang neemt af Groene druk groot Grijze druk groot Stagnerende bevolkingsgroei
Sociaal-culturele kenmerken en criteria Groen druk: Veel investeren in opvoeding, onderwijs en werk Grijze druk: Veel investeren in bejaardenzorg, gezondheidszorg en pensioenuitkeringen. Demografische druk: Optelsom van groene en grijze druk Taal en godsdienst Godsdienst is van invloed hoe een land ingericht wordt. Wanneer land rijk/arm? Kijk naar Analfabetisme in het land. Sociaal-culturele kenmerken en criteria
Voor nu: Nakijken Hst 3 Zelfstandig werken Hst 4 (p4.1)