Kenmerk 21 De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had. Les 20: Calvijn en de Reformatie

Herontdekking van het Schrift H5:§ 4:p124-126 1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Herontdekking van het Schrift Ontwikkeling boekdrukkunst en alfabetisme Eind 15e eeuw nam Het aantal Bijbels toe door de ontwikkeling van de boekdrukkunst Nam het aantal geletterde toe Gevolg Het aantal mensen dat zelf de kritisch Bijbel leest, neemt toe Een aantal mensen legt de bijbel anders uit dan dé Kerk Sommige mensen wijzen de Kerk op haar tekortkomingen Erasmus Anderen keren de kerk de rug toe O.a. Luther en Calvijn

Hervorming a.k.a. Reformatie 1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Hervorming a.k.a. Reformatie Luther en Calvijn Wilden duidelijke en vergaande veranderingen van/in dé Kerk Deze kwamen er niet Hierdoor traden zij en/of stelden zij zich buiten de Kerk (ketters) Maarten Luther (1483-1546) Johannes Calvijn (1509-1564)

Kritiek op de Rooms-katholieke kerk 1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Kritiek op de Rooms-katholieke kerk Neemt in de 15e en 16e eeuw steeds meer toe Luxe van de kerk & geestelijken luxe leven haaks op armoede Rijkdom van de Kerk: land, gebouwen & geld haaks op armoede & wie betaalt hier voor Beelden verafgoden & relikwieën vereren staat haaks op het OT Misbruik macht door geestelijken Door misbruik van hun invloed op jouw leven & alleenrecht op uitleg van de Bijbel Aflatenhandel door het betalen van een aflaat werden je zonden deels of geheel vergeven door de Kerk en kon je eerder uit het vagevuur naar de hemel reizen

Maarten Luther - een echte fundo 1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Maarten Luther - een echte fundo Ging nog verder in zijn kritiek Afschaffen Pausschap Celibaat Allerlei sacramenten (een gewijde handelingen die terug zouden zijn te voeren op Jezus’ handelen) Kloosterorden Doel Mensen moesten persoonlijk in contact komen met God Niet een laag ertussen Actie Hij vertaalde de Bijbel Wilde onderwijs voor gewone mensen op 31 oktober 1517 “spijkerde” Maarten Luther 95 stellingen aan de deur van de slotkapel in Wittenberg

Hervorming = afscheiding 1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Hervorming = afscheiding De Paus gooide Luther – na zijn wilde voorstellen - in de ban. Vergaande Gevolgen Helaas voor de paus kreeg Luther steun van de Duitse vorsten! Dwars tegen de wil van de Keizer in! De vorsten keerden zich af van Rome en de Keizer, wat aardig voordelig bleek! Zij werden zelf hoofd van de Kerken Pakten alle bezittingen van de RK kerk af Volgens de Hervormde Leer (Protestantse Geloof) moest een onderdaan altijd naar de vorst luisteren

1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Calvijn Zo’n twintig jaar na Luther begon Calvijn in Zwitserland een eigen Kerk Deze kerk had veel overeenkomsten met de Lutheranen, maar ook verschillen Een Calvinistische gemeenschap bestuurt zichzelf, dus geen vorst en geestelijk bestuurder (lees: bisschop) boven je Je mag tegen de wereldlijke machthebber in opstand komen, als die een slecht vorst is Vroom gedragen en dus verleidingen weerstaan was volgens Calvijn de sleutel tot de hemelpoort. Maar niet iedereen was dit gegeven. Slechts een kleine groep mensen was voorbestemd in de hemel te komen: predestinatie!

1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Calvijn In 1536 maakte Calvijn in Zwitserland daadwerkelijk werk van zijn ideeën. Hij stichtte een strenge protestantse gemeenschap waar geen ruimte was voor katholieken en overtreders van zijn leer. Daarnaast dienden de protestantse christenen de wetten van het land te maken en te bepalen, hoe het land zou worden bestuurd én door wie! Genève werd een protestants Rome

Reformatie en Contrareformatie

Reactie op de Reformatie - De Contrareformatie 1550 1500 1450 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1850 1800 1750 1700 1650 1600 Reactie op de Reformatie - De Contrareformatie Concilie van Trente (1545-1563) Met tussenposen overleggen paus, kardinalen en bisschoppen over hoe te reageren op de Reformatie Uitkomst De leer blijft het zelfde Hervormingsbewegingen kwamen op de ketterlijst Wel aanhalen van de kerkelijke discipline Opstellen van Dé Index Oud Latijnse Bijbel is Dé Bijbel Priesters mochten niet bijklussen, en moesten op een vaste plaats wonen/werken Aflatenhandel werd verboden Betere opleidingen priesters, én beter gedragen! Opstellen van dé Catechismus (Hét Leerboek)

Opdracht 1 & 5 p. 123 (waar: toetsvraag zonder bron bij Tijdvak 5) Maakwerk in de klas Van vorige les: o.a. OT-kaart verwerken Deze les: Opdracht 1 & 5 p. 123 (waar: toetsvraag zonder bron bij Tijdvak 5) Huiswerk Lezen blz. 124 t/m 126